Bir fincanının kırk yıl hatırı olduğuna inanılan, kız isteme merasimlerinden koyu sohbetlere kadar hayatın her anına eşlik eden Türk kahvesi, 5 Aralık Dünya Türk Kahvesi Günü’nde bir kez daha baş tacı edildi. UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi’nde yer alan bu eşsiz lezzetin İzmir’deki en önemli temsilcilerinden biri olan İzmir Kuru Kahveciler Kuru Yemişçiler ve Baharatçılar Odası Başkanı İlyas Gönen, sektörün dünü, bugünü ve yarınına dair önemli açıklamalarda bulundu. Yarım asrı deviren tecrübesiyle konuşan 70 yaşındaki Gönen, kahve kültüründeki değişimi ve değişmeyen alışkanlıkları anlattı.
Bir asırdır süren kahve kokulu yolculuk
İzmir Kemeraltı’nın buram buram tarih kokan sokaklarında, dededen toruna uzanan bir mirasın son temsilcilerinden olan İlyas Gönen, tam 63 yıldır kahve kokusuyla uyanıyor. Ailesinin bu meslekteki geçmişinin 100 yılı aştığını belirten Gönen, dört nesildir süren bu serüveni gururla taşıyor. "Biz kahve çekirdekleriyle büyüyen, onları kavurup, eleyip, çekip bütün güzelliklerini uzun yıllardır insanlara sunan bir aileyiz" diyen Gönen, yaptıkları işin sadece ticari bir faaliyet olmadığını, insanların keyfine ve mutluluğuna hizmet ettiklerini vurguluyor. Dedesi ve babasından devraldığı bayrağı İzmir’de dalgalandırmaya devam eden Gönen, günde bir fincan kahvenin sağlık açısından da sayısız fayda sağladığını hatırlatarak, bu geleneğin yaşatılmasının önemine değindi.
Damak tadında aromalı devrim
Yıllar önce yurt dışına yaptığı seyahatlerde aromalı kahvelerin popülerliğini fark eden Gönen, bu yeniliği Türk damak tadına uyarlama fikriyle harekete geçmiş. Geleneksel sade Türk kahvesinin yanına, Ege’nin simgesi olan damla sakızını ekleyerek bir ilke imza atan Gönen, o günleri şu sözlerle anlattı: "Yurt dışında aromalı kahveleri görünce dikkatimi çekmişti. 'Neden damla sakızı ile Türk kahvesini birleştirmeyelim?' dedik ve ortaya çok nefis bir lezzet çıktı."
Bu yenilikçi adımın ardından, bugün tezgahlarda damla sakızlı Türk kahvesi başta olmak üzere 30’a yakın farklı aroma seçeneği bulunuyor. Vanilyalı, çikolatalı, muskatlı, çörek otlu, siyah üzüm çekirdekli, kakuleli, portakallı ve bisküvi aromalı gibi sayısız seçenek sunulsa da, Gönen’e göre zirvenin sahibi değişmiyor. Vatandaşların en çok tercih ettiği ve vazgeçemediği lezzet, ferahlatıcı aromasıyla damla sakızlı çeşit oluyor.
Kaliteli kahvenin bedeli ve önemi
Ekonomik koşulların değişmesiyle birlikte kahve fiyatlarının da güncellendiğini belirten İlyas Gönen, İzmir’de iyi bir kahvenin kilogram fiyatının 800 lira bandında seyrettiğini ifade etti. Tüketicilere önemli uyarılarda bulunan Gönen, içtikleri kahvenin kalitesini sorgulamaları gerektiğini vurguladı. "İyi bir kahve içmek isteyenler, çekirdeklerin nereden geldiğini öğrensinler" diyen Gönen, ucuz ve niteliksiz ürünler yerine, doğru kavrulmuş ve taze çekilmiş kahvenin tercih edilmesi gerektiğinin altını çizdi.
Türkiye topraklarında kahve yetişsin hayali
Meslek hayatında 63 yılı geride bırakan İlyas Gönen’in yüreğinde ukde kalan en büyük hayal ise ithalata bağımlı olan kahve çekirdeğinin artık yerli üretimle karşılanması. Türkiye’nin değişen iklim koşullarının ve bazı bölgelerin coğrafi yapısının kahve tarımına elverişli hale gelebileceğine inanan Gönen, yetkililere ve tarım sektörüne çağrıda bulundu. Gönen, "Türkiye'nin iklimine uygun yerlere kahve ekilmesini istiyorum. Allah; bana Türk kahvesi çekirdeğinin Türkiye'de çıktığını görmeyi, kendi toprağımızda yetişen kahveyi işlemeyi nasip etsin" sözleriyle en büyük arzusunu dile getirdi.
