İsrail ve Hamas, esir takası ve ateşkes konusunda anlaşmaya varmak için yeni bir teklif aldı. The Wall Street Journal gazetesinin haberine göre, arabulucu ülkeler, İsrail ve Hamas’a, 4 ay sürecek bir ateşkes ve tüm İsrailli esirlerin serbest bırakılması teklifinde bulundu.
İsrail ve Hamas’a sunulan yeni teklif ne içeriyor?
İsrail ve Hamas, 2023 yılında Gazze Şeridi’nde yaşanan çatışmaların ardından esir takası ve ateşkes konusunda anlaşmaya varmak için uzun süredir görüşmeler yürütüyor. Ancak taraflar arasında bir uzlaşı sağlanamadığı için arabulucu ülkeler devreye girdi. Bu kapsamda, ABD, Katar ve Mısır’ın girişimleriyle İsrail ve Hamas’a yeni bir teklif sunuldu.
The Wall Street Journal (WSJ) gazetesinin Mısırlı yetkililere dayandırdığı haberine göre, yeni teklif, 4 ay sürecek bir ateşkes ve tüm İsrailli esirlerin serbest bırakılmasını öngörüyor Teklifin ilk aşamasında, İsrail’in elinde tuttuğu Filistinli mahkumların bir kısmını serbest bırakması ve Gazze’ye insani yardım göndermesi karşılığında, Hamas’ın acil tıbbi müdahaleye ihtiyaç duyan İsrailli esir çocuk, kadın ve yaşlıları bırakması isteniyor. Bu aşamada, çatışmalara 6 hafta ara verilmesi planlanıyor. Teklifin ikinci aşamasında ise, Hamas’ın İsrailli kadın ve erkek esir askerleri ve Gazze’de ölenlerin cansız bedenlerini İsrail’e teslim etmesi öneriliyor.
İsrail ve Hamas arasında yeni teklifin şansı nedir?
İsrail ve Hamas arasında yeni teklifin kabul edilmesi için, tarafların bazı şartları yerine getirmesi gerekiyor. Öncelikle, Hamas’ın, ABD’den de dahil olmak üzere, uluslararası garantiler alması şart koşuluyor. Bu garantiler, ateşkesin kalıcı olması ve Gazze’ye yönelik saldırıların durdurulması için önemli. Ayrıca, İsrail’in, Gazze’ye uyguladığı ablukayı kaldırması ve Filistinlilerin yaşam koşullarını iyileştirmesi de talep ediliyor.
Yeni teklifin, ABD Merkezi İstihbarat Teşkilatı (CIA) Direktörü William J. Burns’ün bu hafta sonu Paris’te yapacağı görüşmeler öncesinde geldiği belirtiliyor. Burns, Paris’te Katar Başbakanı ve Dışişleri Bakanı Muhammed bin Abdurrahman Al Sani, Mısır İstihbarat Teşkilatı Başkanı Abbas Kemal ve İsrail Dış İstihbarat Servisi Mossad’ın Başkanı David Barnea ile bir araya gelecek Bu görüşmelerde, yeni teklifin detayları ve uygulanabilirliği ele alınacak.
ABD basınında daha önce, ABD Başkanı Joe Biden’ın, CIA Direktörü Burns’ü, İsrail ve Hamas arasında esir takası ve ateşkes anlaşması görüşmesi yapmaya göndereceği ileri sürülmüştü ABD’nin bu konuda aktif rol oynaması, yeni teklifin şansını artırıyor. Ancak İsrail ve Hamas’ın, karşılıklı güvensizlik ve siyasi baskılar nedeniyle yeni teklife sıcak bakıp bakmayacakları henüz belli değil.
İsrail ve Hamas arasında esir takası ve ateşkes anlaşması neden önemli?
İsrail ve Hamas arasında esir takası ve ateşkes anlaşması yapılması, bölgede barış ve istikrarın sağlanması için önemli bir adım olarak görülüyor. İsrail, 2023 yılında Gazze Şeridi’ne yönelik 11 gün süren saldırılarında 260’tan fazla Filistinliyi öldürmüş, binlercesini yaralamış ve binlerce evi yıkmıştı. Hamas da İsrail’e roket saldırıları düzenlemiş ve 13 İsrailli öldürmüştü. Taraflar arasında 21 Mayıs’ta Mısır’ın arabuluculuğunda ateşkes ilan edilmişti. Ancak ateşkesin kalıcı olması için esir takası ve insani yardım konularında anlaşmaya varılması gerekiyor.
İsrail ve Hamas arasında esir takası konusu, uzun yıllardır gündemde. İsrail, Gazze Şeridi’nde 2014 yılında kaybolan iki askerinin ve 2015 yılında Gazze’ye giren iki sivilin Hamas’ın elinde olduğunu iddia ediyor. Hamas ise bu iddiaları doğrulamıyor ve İsrail’in elinde tuttuğu binlerce Filistinli mahkumun serbest bırakılmasını istiyor. İsrail ve Hamas arasında son esir takası anlaşması 2011 yılında yapılmıştı. Bu anlaşma kapsamında, Hamas, 2006 yılında kaçırdığı İsrailli asker Gilad Şalit’i serbest bırakmış, İsrail de 1.027 Filistinli mahkumu serbest bırakmıştı.
İsrail ve Hamas arasında esir takası ve ateşkes anlaşması yapılması, bölgede barış ve istikrarın sağlanması için önemli bir adım olarak görülüyor.
