İsrail’in 13 Haziran’da başlattığı “Yükselen Aslan” operasyonu ve İran’ın “Gerçek Vaat” adı verilen karşı saldırısıyla tırmanan çatışma, İran’ın dijital platformlara yönelik yeni adımlarıyla farklı bir boyuta taşındı. İran devlet televizyonu üzerinden yapılan resmi açıklamada, vatandaşlara WhatsApp uygulamasını cihazlarından silmeleri çağrısı yapıldı.
“Kullanıcı bilgileri İsrail’e aktarılıyor” iddiası
Açıklamada herhangi bir teknik kanıt sunulmaksızın, WhatsApp’ın kullanıcı verilerini topladığı ve İsrail’e aktardığı ileri sürüldü. İran yönetimi, özellikle savaşın altıncı gününde bu tür iddiaları kamuoyuna açıkça dile getirerek sosyal medya üzerinden veri sızdırıldığına dair şüpheleri artırdı.
Bu açıklamanın ardından gözler, İran’ın yakın dönemde tekrar erişim engeli getirip getirmeyeceğine çevrildi.
Meta’dan sert yanıt: “İddialar asılsız”
İddialara hızlı yanıt veren WhatsApp’ın sahibi Meta, suçlamaların gerçeği yansıtmadığını ve “asılsız” olduğunu duyurdu. Şirket açıklamasında şu ifadelere yer verdi:
“Bu tür yanlış bilgiler, hizmetlerimizin engellenmesi için bir bahane olarak kullanılabilir.
Mesajlar uçtan uca şifrelenmiştir ve bu içeriklere bizim erişimimiz yoktur.
Konum takibi yapmıyoruz, mesaj içeriklerine ulaşmıyoruz ve hiçbir hükümete toplu veri sağlamıyoruz.”
Meta, veri gizliliği ve şeffaflık politikalarını hatırlatarak, kullanıcıların bu konuda yanlış yönlendirilmemesi gerektiğini vurguladı.
Uzmanlar ne diyor?
Konuyla ilgili değerlendirmede bulunan Cornell Üniversitesi siber güvenlik uzmanı Gregory Falco, uçtan uca şifreleme sisteminin mesaj içeriklerini koruduğunu ancak yine de bazı metaverilerin (örneğin, kimin ne zaman kiminle iletişim kurduğu gibi) şifrelenmediğini belirtti. Falco, şu uyarılarda bulundu:
“Bu metaveriler üzerinden kullanıcı davranışı hakkında çıkarım yapılabilir. Ayrıca, WhatsApp verilerinin İran dışında depolanıyor olması, veri egemenliği tartışmasını da yeniden gündeme getiriyor.”
İran'da sosyal medya yasakları geçmişte de vardı
İran yönetimi, geçmişte pek çok sosyal medya platformunu yasaklama yoluna gitmişti. Özellikle 2022’deki protestolar sırasında WhatsApp, Instagram ve Google Play gibi platformlara erişim engellenmişti. Bu yasaklar, 2024’ün sonlarına doğru kademeli olarak kaldırılmıştı. Ancak vatandaşlar, o süreçte VPN ve alternatif uygulamalarla bu yasakları delmeye devam etmişti.
WhatsApp, İran’da Instagram ve Telegram ile birlikte en yaygın kullanılan mesajlaşma uygulamalarından biri olmaya devam ediyor.
