MERT YASİN ALPDÜNDAR- KDV oranlarında artış yapılması esnafın durumunun daha da kötüleşmesine neden oldu. İzmir’deki esnaf temsilcileri Mal ve hizmetlerde uygulanan KDV’lerin artışının esnafa nasıl yansıyacağına dair dokuzeylul.com’a değerlendirmelerde bulundu. İzmir Beyaz Eşya Satıcıları Derneği (İZBEYDER) Başkanı Metin Aztekin, “Çarklara şu an çomak sokuldu. Bu çomak çarkları durduracak.” ifadelerini kullandı. İzmir Lokanta ve Gazinocular Esnaf Odası Yönetim Kurulu Başkanı Doğan Kılıç, insanların evlerinden sefer tası ile yemek taşımaya başladığını söylerken, İzmir Kuaförler Manikürcüler ve Güzellik Salonu İşletmecileri Odası Başkanı Sezai Apaydın, çırak bile çalıştırmakta zorlandıklarını dile getirdi.
'ELLE TUTULUR BİR TARAFI YOK'
İZBEYDER Başkanı Metin Aztekin, vergi artırımı ile ilgili yaptığı değerlendirmede, “Bu durumun elle tutulur bir tarafı yok. Biz ÖTV’nin yükünün azaltılmasını beklerken, ÖTV’nin lüks tüketim vergilerine uygulandığını ve beyaz eşya satışlarının lüks tüketim olmadığını, buzdolabı olmayan, çamaşır makinası olmayan bir evin düşünülmediğini, bunların vergilerinin düşürülmesi gerektiğini söylüyorduk. KDV’nin artmasıyla birlikte bu yükte artmış oldu.” diye konuştu.
’NE YAPARSAK YAPALIM DÜZELMEYECEK KORKUSU VAR’
“Biz de meşhur bir söz vardır; ‘şeriatın kestiği parmak acımaz.’ diye. Devletimiz bunu uygun görmüş.” diyerek sözlerine devam eden Aztekin, “Buna esnaf olarak mecburen destek vermemiz gerek ama şöyle bir sıkıntı var, biz ne yapsak yine de bu işlerin düzelmeyeceği korkusu var insanlarda. Yani iş öyle bir aşamaya geldi ki; yıllardır ‘bakın yanlış yapıyorsunuz. Faiz enflasyonun neticesi değil. Ekonomide böyle değil’ dedik. Bunu anlata anlata bir hal olduk. Ben meclise çıkıp, anlattım. Faizin düşürülmesinin büyük zararlar vereceğini, enflasyonun patlayacağını, durgunluk yaşanacağını söyledik. Şimdi bugünlerde bunların hepsini yaşıyoruz. Bunun arkası durgunluk. Bu durgunluk sürecinde piyasanın oturması beklenecek. Piyasanın oturması ise en az bir yıl alır.” diye söyledi.
‘BU ÇOMAK, ÇARKLARI DURDURACAK’
Yapılan vergi artırımı sonrasında durgunluğun başladığını dile getiren Aztekin, “Esnafın satış yapması lazım. Esnafın satış yaparak kendini döndürmesi lazım. Zaten kira, işçi ücretleri, elektrik yani bütün her şeyin fiyatı arttı. Bütün her şey artınca esnafın daha çok iş yapması gerekiyor. Ancak çarklara şu an çomak sokuldu. Bu çomak çarkları durduracak. Zaten bunun sinyalleri de geldi. İnsanlar artırımlar uygulanmadan önce bir şeyler aldı. Şimdi ise durgunluk başladı.” dedi.
‘YÜKÜN ALTINDAN KALKMAKTA ZORLANIYORUZ’
İzmir Kuaförler Manikürcüler ve Güzellik Salonu İşletmecileri Odası Başkanı Sezai Apaydın, kuaför esnafının KDV’nin yüzde 8’e düşmesini beklerken yüzde 20’ye yükseldiğini söyledi. Apaydın, “ Biz kuaförler olarak insanların daha ucuza hizmet alması için çabalarken, esnafın üzerindeki vergi yükü giderek artıyor. Bizim aldığımız malzemelerin fiyatı yüzde 300 arttı. Vergi yükü her geçen gün artıyor. Biz bu yükün altından kalkmakta zorlanıyoruz” ifadelerini kullandı.
Kuaförlerin kiralarını ödeyemez hale geldiğini söyleyen Sezai Apaydın, “Örnek vermek gerekirse; Biz bin liralık bir iş yaptığımızda bunun direkt olarak 200 lirasını vergi olarak vereceğiz. Bunun içerisine işletme giderlerini de katarsak, bize pek bir kar kalmıyor.” diye söyledi.,
‘KARDAN ZARAR DEĞİL, HEPTEN ZARAR!’
Son vergi artışlarından kaynaklı artan fiyatların ardından müşterinin dükkanlarına gelmeyeceğini vurgulayan Apaydın, “Biz nasıl yapacağız bilmiyoruz. Yanımıza çırak bile almakta zorlanıyoruz. Artık çoğu esnaf tek başına çalışmaya başladı. Biz kazandığımız paranın önceden kardan, hepten zarar oluyor. Kuaför esnafının önceki yıllarda karı neredeyse yüzde 50’lere ulaşıyordu. Şimdi ise yüzde 10’u bulmuyor. Biz esnaflar olarak ne yapacağımızı bilmiyoruz” diye belirtti.
’SEFER TASINA DÖNÜŞ BAŞLADI’
İzmir Lokanta ve Gazinocular Esnaf Odası Yönetim Kurulu Başkanı Doğan Kılıç ise, “Biz KDV’lerin yüzde 1’e çekilmesini beklerken, yüzde 10’a çıktı. Her kalemde zam geldi. Biz de zam yapmak zorunda kaldığımızda bu sefer de müşterimiz kalmadı. İşimiz zor. Açılan 10 dükkan ise kapanan 20 dükkan var şu anda.” diye vurguladı.
İnsanların iş yerlerine sefer tası ile yemek götürmeye başladığını söyleyen Kılıç, “Yani sefer tasına geri dönüş başladı. Esnafın ayakta durması zor. Elektrik, doğalgaz, kira gibi giderleri neredeyse 3 katı oranda arttı. Bu yükün altından küçük esnafın kalkması çok zor. Şu anda lokantalarda giriş KDV yüzde 1 ama bizden yüzde 10 çıkıyor. Aradaki yüzde 9’luk kısmı küçük esnaf karşılıyor. Vergiyi 3 ay ödenmezse hesaplara bloke konuluyor. Durumumuz böyle. Dediğimiz gibi allah küçük esnafa yardımcı olsun.” dedi.
