Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı verilere göre, tüketici fiyat endeksi (TÜFE) 2024 yılı Şubat ayında bir önceki aya göre yüzde 4,53 arttı. Bu, TÜFE’nin 2003 yılından bu yana en yüksek aylık artışını gösterdi. TÜFE, bir önceki yılın aralık ayına göre yüzde 11,54, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 67,07 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 55,91 oranında yükseldi.
Enflasyonun Nedenleri Neler?
TÜFE’deki yüksek artışın arkasında birçok faktör yatıyor. Bunlardan bazıları şunlar:
- Döviz kuru: Türk lirası, 2023 yılında dolar karşısında yüzde 40 değer kaybetti. Bu da ithal ürünlerin ve dövize endeksli fiyatların yükselmesine neden oldu.
- Gıda fiyatları: Şubat ayında gıda ve alkolsüz içecekler grubunda fiyatlar yüzde 6,43 arttı. Bu grubun yıllık enflasyonu ise yüzde 82,61 oldu. Kuraklık, pandemi, arz-talep dengesizliği ve spekülasyon gıda fiyatlarını yukarı çekti.
- Enerji fiyatları: Şubat ayında enerji grubunda fiyatlar yüzde 3,72 arttı. Bu grubun yıllık enflasyonu ise yüzde 51,25 oldu. Petrol fiyatlarındaki yükseliş, elektrik ve doğalgaz tarifelerindeki zam ve vergi artışları enerji fiyatlarını etkiledi.
- Talep artışı: Şubat ayında dayanıklı tüketim malları grubunda fiyatlar yüzde 7,52 arttı. Bu grubun yıllık enflasyonu ise yüzde 101,23 oldu. Pandemi nedeniyle evde kalan tüketicilerin beyaz eşya, mobilya, elektronik gibi ürünlere yönelmesi ve kredi faizlerinin düşmesi talebi artırdı.
Hangi Gruplar Daha Fazla Etkilendi?
TÜFE’deki artış, tüm harcama gruplarını etkiledi. Ancak bazı gruplar daha fazla etkilendi. Şubat ayında bir önceki yılın aynı ayına göre en yüksek fiyat artışı yüzde 94,78 ile lokanta ve oteller grubunda gerçekleşti. Bu grubu yüzde 88,35 ile ulaştırma, yüzde 82,61 ile gıda ve alkolsüz içecekler, yüzde 77,86 ile çeşitli mal ve hizmetler grupları izledi.
Bir önceki yılın aynı ayına göre en az fiyat artışı ise yüzde 43,44 ile giyim ve ayakkabı grubunda oldu. Bu grubu yüzde 44,06 ile haberleşme, yüzde 46,32 ile sağlık, yüzde 48,69 ile konut grupları takip etti.
Ana harcama grupları itibarıyla 2024 yılı Şubat ayında bir önceki aya göre en yüksek fiyat artışı yüzde 12,76 ile eğitim grubunda oldu. Bu grubu yüzde 7,52 ile dayanıklı tüketim malları, yüzde 6,43 ile gıda ve alkolsüz içecekler, yüzde 5,06 ile çeşitli mal ve hizmetler grupları izledi.
Bir önceki aya göre en az fiyat artışı ise yüzde 0,20 ile giyim ve ayakkabı grubunda gerçekleşti. Bu grubu yüzde 0,36 ile haberleşme, yüzde 0,67 ile sağlık, yüzde 1,01 ile konut grupları takip etti.
Şubat ayında yıllık enflasyon, bir önceki ayın verisi olan yüzde 64,27'den yükselerek yüzde 67,07'ye ulaştı. Bu, 2001 yılı Mart ayından bu yana en yüksek yıllık enflasyon oranı olarak kayıtlara geçti.
En Fazla Artış Lokanta ve Otellerde
Bir önceki yılın aynı ayına göre en fazla artış gösteren ana grup yüzde 94,78 ile lokanta ve oteller oldu. Gıda ve alkolsüz içecekler ana grubunda ise yıllık enflasyon yüzde 79,58 olarak gerçekleşti.
Giyim ve Ayakkabıda En Düşük Artış
Bir önceki yılın aynı ayına göre en az artış gösteren ana grup ise yüzde 43,44 ile giyim ve ayakkabı oldu. Ulaştırma ana grubunda ise yıllık enflasyon yüzde 64,44 olarak gerçekleşti.
Şubat Ayında Aylık Enflasyon Yüzde 4,53
TÜFE'deki değişim 2024 yılı şubat ayında bir önceki aya göre yüzde 4,53 olarak gerçekleşti. Aylık enflasyondaki en yüksek artış yüzde 12,76 ile eğitim ana grubunda gerçekleşti. Buna karşılık, giyim ve ayakkabı ana grubunda aylık enflasyon yüzde 0,20 ile en düşük seviyede kaldı.
