Memiş SARI / DİSK Ege Bölge Temsilcisi
Son günlerde Covid-19’la başlayan sınavımız siyasilerin algı yaratarak darbe, muhalif belediyelerin bağış kampanyaları, sahra hastaneleri, gibi çeşitli farklı nedenleri ortaya sürerek ülkedeki ekonomik gidişatın işsizliğin ve çarkların tıkanmasıyla ilgili gerçekleri bastırmakta ve suni gündemler yaratmaktadırlar. Darbelerden en çok zarar gören kurumların başında olan DİSK gerçekleri söylemeye devam edecektir.
İşte bu sebeple aşağıdaki veriler gerçeğin ta kendisidir. İşsizlik Sigortası Fonu Nisan 2020 verileri açıklandı. Covid-19'un yarattığı istihdam depreminin ilk parçası görüldü. Bu veriler henüz ücretsiz izin ödeneğini ve değerlendirmesi devam eden kısa çalışma ödeneği başvurularını kapsamıyor.
Bu konuda ayrıntılı bir zincir.
Mart ve Nisan aylarında 533 bin işsiz işsizlik sigortası başvurusunda bulunmuş. Şubat'ta 118 bin olan başvuru sayısı nisanda 312 bin olmuş. Diğer bir ifadeyle işten çıkarma yasaklanana kadar (17 Nisan) en az 533 bin sigortalı işçi işten çıkarılmış.
Atı alan Üsküdar'ı geçmiş!
Üstelik bu 533 bin kişilik işsiz sayısına kayıt dışı çalışanlar ile son üç yılda 600 gün çalışması olmayan sigortalı işçiler dahil değil. Mart ve nisan aylarında işten çıkarılan işçi sayısının en az 1 milyon olduğunu düşünmek lazım. Kısa çalışma ödeneği için başvurusu yapılan 3.5 milyon işçiden 2,7 milyon işçiye kısa çalışma ödeneği verilmeye başlandı. Ancak 1168 TL ücretsiz izin ödeneği henüz başlamadı. Sadece işsizlik ödeneği ve kısa çalışma ödeneği alan işçi sayısı toplamı 3.2 milyon. Bu sayıya kayıtsız işçiler, işsizlik sigortası fonundan yararlanamayanlar dahil değil. 65+ ve 15-17 arası çalışanlar da bu sayıya dahil değil. Esnaf ve kendi hesabına çalışan da bu sayının dışında.
Buzdağının Nisan ayında görünen kısmı 3.2 milyon istihdam kaybı.
İŞKUR nisanda 2.7 milyon işçiye kısa çalışma, 600 bin işçiye de işsizlik ödeneği ödemiş. Peki kaç para ödemiş?
Sadece 4.8 milyar TL
İşçi başına yaklaşık 1450 TL
Devede kulak!
Fonun toplam varlığı 132 milyar TL'den 129,5 Milyar TL'ye gerilemiş.
Fonda sadece 2.5 milyar azalma olmuş. Ancak Fon bu arada boş durmamış Ocak-Nisan döneminde işverenlere kaşla göz arasında 6.5 milyar TL teşvik vermiş
Özetle Mart ve Nisan'da sadece İşsizlik Sigortası kapsamında işçiler açısından 3,2 milyon istihdam kaybı var. Bu sayısı rahatlıkla ikiyle çarpmak mümkün. İşçi başına ödeme 1450 TL gibi oldukça düşük bir miktarda kaldı. İşçiler gerçek anlamda kısa çalışma ödeneğinden yararlanamadı. 3.3 milyon işçiye ödeme yapılmasına rağmen Fon varlığı sadece 2.5 milyar azaldı.
Fon yine cimri davrandı.
Tekrar edelim Fon'da yeterince kaynak var.
İşçilere en az asgari ücret düzeyinde olmak üzere ücretlerine paralel olarak nakdi ücret desteği verilebilir.
Yukarıda belirtilen gerekçeler doğru bir şekilde hayata geçirilmez ise, önümüzdeki süreç emekçiler için çok zorlu geçecektir.
Kaynak: DİSK-AR
