Haber / Murat ERVİN

İzmir’de kasım ayında ekmeğin gramajı ve fiyatında düzenleme yapılarak 200 gram olan ekmek 230 grama çıkarılırken fiyatı da 2 TL'den 2.5 liraya yükselmişti. Aralık ayında hızla yükselen dolar kuru sonucu ithal edilen buğdayın fiyatı da artmış ve henüz zam kararının üzerinden 1 ay bile geçmeden 2.5 liralık fiyat fırıncıların isyanına neden olmuştu. İZTO Ekmek ve Unlu Mamuller Grubu Meslek Komitesi Meclis Üyesi Hüseyin Sağır, yeni zam önerisi için önce İstanbul'un harekete geçmesini beklediklerini belirtirken Aralık ayı ortasında İstanbul'da 230 gram ekmek 3 liraya yükseldi.

HAFTAYA 3 TL OLABİLİR

İzmir'de gevreğin 3 liradan satıldığını hatırlatan Sağır, artan maliyetlerle baş edemediklerini söyledi. Ekmek ve Unlu Mamuller Grubu Meslek komitesi üyeleriyle toplandıklarını ve ekmekte fiyat değişikliğini içeren önergeyi hazırladıklarını belirten Sağır, “İZTO Başkanımız sayın Mahmut Özgener de 210 gram ekmeğin fiyatının 3 TL'ye yükseltilmesi konusuna olumlu yaklaştı. Zira maliyetler ortada. 26 Ocak çarşamba günü yapılacak İZTO Meclisi'ne bu konudaki önergemizi sunmak istiyoruz. Yetiştirebilirsek önümüzdeki hafta yapılacak Meclis toplantısında ekmeğin 3 TL olması kararı oylanacak ve 27 Ocak'tan itibaren İzmir'de 210 gram ekmek 3 TL'den satılacak. Fakat bu ayki meclise yetişmezse konu Şubat meclisinde karara bağlanacak” ifadelerini kullandı

RUHSATSIZ FIRINLAR ENGELLENSİN

Birgün aldıkları unun fiyatının ertesi gün değiştiğini kaydeden Sağır şunları söyledi: “Kullandığımız doğalgaz ve su için ruhsatlı fırınlara indirimli fiyat uygulanması bizleri bir nebze olsun rahatlatır. Örneğin ticarethane niteliğindeki fırınlar için doğalgazda ev tarifesi uygulanabilir. Ruhsatsız fırınlar da sıkı şekilde denetlenip ceza kesilirse kayıtlı fırıncının rekabet şansı artar. Çünkü onlar hem kaçak hem de kayıtdışı işçi çalıştırarak zaten maliyetini düşürüyor ve haksız rekabete neden oluyor. Bunlara dur demesi gerekiyor. Eğer bu işin önüne geçilmezse sırf kaçak çalışan fırınlar nedeniyle işini düzgün ve kanuna uygun yapan fırınlar bile üretim yapamaz hale gelir.”

UNUN TONU 7 BİN 200 TL

Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) bu ay başında ekmeklik buğday fiyatına yüzde, arpa fiyatına ise yüzde 24 zam yaptı. Zammın ardından ekmeklik buğdayın ton fiyatı peşin ödemelerde 3 bin 275 TL oldu. Fakat un fabrikaları tarafından alınan buğdayın işlenerek un haline getirilmesinin ardından fırınlara gitmesine kadar olan süreçte unun ton fiyatı 7 bin 200 TL'yi geçiyor. Bir ton buğdaydan 800 kilo un çıkıyor. Bu da 6 bin 400 adet ekmek anlamına geliyor. Sırf un fiyatıyla hesaplandığında 1 ekmek için 1 lira 12 kuruş unun maliyeti oluşturuyor. Bu fiyata çalışanların maaşı, elektrik ve su ücretleri, sigorta primleri, vergiler, nakliye gibi diğer giderler de eklendiğinde maliyet 3 lirayı geçiyor.

'KEPENK İNDİRECEKLER'

Diğer yandan Türkiye Ekmek Üreticileri İşverenleri Sendikası da (TEÜS) yüksek maliyetler nedeniyle fırınların bir kaç gün içinde kepenk indirmeye başlayacağı; hatta İstanbul'da bazı fırınların ekmeği 3-4 TL aralığında ekmek satmaya başladıklarını belirtti. TEÜS, ruhsatlı fırınların zararına satış yaparken kaçak olarak faaliyet gösteren fırınların ise hem kayıtdışı personel çalıştırması hem de vergi vermemesinden dolayı ruhsatlı firmaları rekabet anlamında zora soktuğunu vurguladı.