Haber/ Didar DEMİRCİ
Orman yangınlarının etkili olduğu bölgelerde tarım ve hayvancılık sektörleri olumsuz etkilendi. Zararın boyutları hakkında henüz net bir veri olmamasına karşın uzmanlar tedirginliklerini gazetemizle paylaştı. Özellikle arıcılık faaliyetlerinin çok olduğu bölgelerin yangından etkilendiğine dikkat çeken Ziraat Mühendisleri Odası İzmir Şube Başkanı Tevfik Türk, “Dünyada çam balı üretiminin yüzde 90’ı Türkiye’de. Türkiye’deki üretimin de yüzde 80’i Muğla’nın Marmaris ilçesindeki ormanlık sahalardan elde ediliyor. Marmaris’teki yangında çam balı elde ettiğimiz ağaçlar da yandı. Bu nedenle çam balı üretiminde ciddi bir eksiklik olacaktır. Diğer açıdan çok sayıda zeytin ağacı, büyükbaş ve küçükbaş hayvan, ekili tarım arazileri de yangında zarar gördü. Bu da küçük ve orta ölçekteki üreticiyi etkileyecektir” dedi.
35 YIL OLMAYACAK
Sahadan aldıkları bilgiler ışığında, çam balı elde edilen ağaçların tahmini yüzde 60’ının yandığını dile getiren İzmir İli Arı Yetiştiricileri Birliği (İZARIBİR) Başkanı Hüseyin Şengül, “Arı kovanı zayiatımız çok yüksek ama net rakam olarak söylememiz için devletin tespitlerini beklememiz gerekiyor. Ancak bizim tahminlerimize göre 100-150 bin kovan arı yandı. Çam balı 30-35 yıl boyunca Türkiye’de eksik olacak. Bildiğiniz üzere çam balı üretiminin dünyada en fazla olduğu yer yanan alanların içindeydi” diye konuştu. Çam balı üretiminde en önemli faktörlerden birinin de Koşteyn Böceği olduğuna dikkat çeken Şengül, söz konusu böceğin yüzde 80’inin geçtiğimiz yıl kuraklık nedeniyle öldüğünü vurgulayarak, “Geçen sene de çam balı üretimi yoktu. Yüzde 20 üretim oldu. O nedenle bu yangınlarla birlikte o bölgede Koşteyn Böceği hiç kalmamıştır diye düşünüyoruz. Yani kalan yüzde 20’lik oran da ölmüştür diye biliyoruz ama yangın söndükten sonra buna bakmak lazım” dedi. Şengül, “Kuraklıklar ve bu şekilde çıkan yangınlar devam ederse çam balı üretimi yok olur. Dünya çam balını unutabilir. Böyle giderse eylül ayında çam balı 2 bin lira olursa kimse şaşırmasın” sözlerini kaydetti. Çam balı üretiminde bu yıl İzmir ve Aydın illerine yüklenileceğine değinen Şengül, “İzmir’de çam balı üretimi en fazla yüzde 5-8’idir” dedi.
FİYATLAR ARTACAK
Türkiye Ziraatçılar Derneği Başkanı Hüseyin Demirtaş ise, Cumhuriyet gazetesine yaptığı açıklamada yangının etkilediği seralar ve meyve-sebze alanları nedeniyle kışlık meyve sebze üretiminde aksaklıklar yaşanabileceğini belirterek şunları söyledi: “Antalya bölgesindeki seralarda büyük sıkıntılar var. Bu demektir ki önümüzdeki kış aylarında sebzeyi pahalıya alacağız. Şu anda meyve açısından sorun yok. Çoğu hasat edildi. Ancak kış ayları için durum tehlikeli. Zaten maliyetler sürekli artıyordu. Bir de bu yangınlar vurunca gıda enflasyonu akıl almaz bir boyuta geldi. Artık ciddi önlem alma zamanı.”
POLİTİKALAR GÜNCELLENMELİ
Yangınların etkisi hakkında görüşlerini paylaşan Tarım Orkam-Sen İzmir Şube Başkanı Çağdaş Topal, “Yanan ormanlarla birlikte sadece ağaçlar ölmüyor içinde barındırdığı milyonlarca ekosistem ve canlı da yok olmuş oluyor. Yok olan bu eko sistemler ileriye dönük çevresel ve iklimsel etkilere neden olacaktır. Özellikle Tarım sektöründe telafisi çok zor sorunlar bizi bekliyor. Bilindiği gibi Muğla bölgesi barındırdığı endemik bitki örtüsüyle birlikte özellikle çam balı üretimi, zeytincilik ve mera hayvancılığı başta olmak üzere bir çok tarımsal faaliyete ev sahipliği yapan bir bölge ve bu faaliyetlerin yürütüldüğü habitat şu an yok olmuş durumda ve telafisi de çok uzun zaman alacak. Bunun sonucunda da sosyolojik ve ekonomik problemler gitgide katlanacaktır. Doğaya yapılan her bir kıyımın buna bağlı bütün sektörlerde önemli kayıplara neden olacağını asla unutmamamız gerekiyor. Mevcut politikalarımızla bu süreci yönetemediğimiz gayet açık. Bu nedenle ileriye dönük doğa ve tarım politikalarımızı daha bilimsel bir tabanda yapmamız gerekmektedir. Bir tek ağacı bile kaybedecek lükse sahip değiliz” ifadelerini kullandı.
Kültür balıkçılığı
Yanan bölgelerdeki bir diğer faaliyet de balıkçılıktı. Balıkçılıkla ilgili olumlu konuşan İzmir Ticaret Odası Yönetim Kurulu Üyesi Mehmet Şahin Çakan, “Şu anda balıkçılığı etkileyen bir durum yok. Deniz avcılığında bir sorun olmaz. Ama kültür balığı dediğimiz balıklar üzerine konuşursak en yoğun olduğu yerler Bodrum ve Marmaris bölgesiydi. Onlar da denizin içerisinde üretim yaptığı için yangından etkilenmemiştir” dedi.
Davut Er: Zeytin rekoltesi etkilenmez
Yangından etkilenen bir diğer ağaç türü de zeytin oldu. Zeytin ağaçlarının durumuyla ilgili bilgi veren Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği Başkanı Davut Er, “Yangında küçük ve orta ölçekli bazı zeytin alanları da zarar gördü. Ancak bunun miktarını tam olarak bilmiyoruz. Tahminimiz bölgedeki rekolteyi etkilemeyeceği yönünde” ifadelerini kullandı. Er, yanan zeytinliklere zeytin fidanı bağışında bulunacaklarını dile getirdi.
