Türkiye'de deprem riskinin az olduğu yerler, Türkiye'de hiç deprem olmayan iller neresi? Deprem riski olan iller 2023, Depremde en güvenli iller, Deprem riski en az olan iller neresi? Deprem riski en fazla olan iller, Deprem riski olmayan iller 2023, türkiye'de deprem riski en az olan bölge için Ahmet Ercan, illeri teker teker sıraladı. İşte detaylar!
Türkiye’de Deprem Riskinin Az Olduğu Yerler
Prof. Dr. Ahmet Ercan, Türkiye’de deprem riskinin az olduğu yerleri belirlemek için üç kriter kullandığını söyledi. Bu kriterler şöyle:
- Deprem kaynağına uzaklık: Deprem kaynağına ne kadar uzak olursa, depremin etkisi o kadar az olur.
- Zemin yapısı: Zeminin sert ve sağlam olması, depremin zararını azaltır.
- Yapı kalitesi: Yapıların depreme dayanıklı olması, can ve mal güvenliğini sağlar.
Bu kriterlere göre, Türkiye’de deprem riskinin az olduğu yerlerin başında Karadeniz Bölgesi geliyor. Karadeniz Bölgesi’nde yer alan Kırklareli, Zonguldak, Kastamonu, Sinop, Samsun, Giresun, Ordu, Trabzon, Rize ve Artvin illeri, deprem kaynağına uzak, zemin yapısı sert ve yapı kalitesi yüksek illerdir.
Türkiye’de Hiç Deprem Olmayan İller
Türkiye’de hiç deprem olmayan iller yoktur. Ancak bazı illerde çok nadir ve çok küçük şiddette depremler meydana gelir. Bu iller şunlardır:
- Mardin
- Siirt
- Batman
- Şanlıurfa
- Mersin
- Antalya
- Konya
- Karaman
- Niğde
- Nevşehir
- Ankara
Bu iller, deprem kaynağına uzak ve zemin yapısı sert illerdir. Ancak bu illerdeki yapı kalitesi düşüktür. Bu nedenle bu illerde de depreme karşı tedbirli olmak gerekir.
Deprem Riski Olan İller 2023
Türkiye’de deprem riski olan iller ise şunlardır:
- İstanbul
- İzmir
- Bursa
- Balıkesir
- Çanakkale
- Manisa
- Aydın
- Denizli
- Muğla
- Adana
- Hatay
- Gaziantep
- Kahramanmaraş
- Malatya
- Elazığ
- Erzincan
- Erzurum
- Van
Bu iller, deprem kaynağına yakın, zemin yapısı yumuşak ve yapı kalitesi düşük illerdir. Bu nedenle bu illerde yaşayanlar depreme karşı çok dikkatli olmalıdır.
Bu illerin yanı sıra Marmara Bölgesi’nde yer alan İstanbul ve Bursa da olası bir Marmara Depremi’ne karşı yüksek risk taşımaktadır.
Türkiye’de deprem riskinin az olduğu yerleri ise şöyle sıralayabiliriz:
- Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde yer alan Şanlıurfa ve Mardin. Bu iller hem Doğu Anadolu Fayı’ndan hem de Arap Levhası’nın etkisinden uzakta kalmaktadır. Zemin yapısı da sağlam olan bu illerde deprem riski düşüktür.
- Karadeniz Bölgesi’nde yer alan Sinop ve Artvin. Bu iller Kuzey Anadolu Fayı’nın kuzeyinde kalmakta ve zemin yapısı da sağlam olmaktadır. Bu nedenle deprem riski düşüktür.
- İç Anadolu Bölgesi’nde yer alan Nevşehir ve Aksaray. Bu iller hem Kuzey Anadolu Fayı’ndan hem de Batı Anadolu Fay Zonu’ndan uzakta kalmaktadır. Zemin yapısı da sağlam olan bu illerde deprem riski düşüktür.
- Akdeniz Bölgesi’nde yer alan Antalya ve Isparta. Bu iller hem Doğu Anadolu Fayı’ndan hem de Batı Anadolu Fay Zonu’ndan uzakta kalmaktadır. Zemin yapısı da sağlam olan bu illerde deprem riski düşüktür.
Depremde En Güvenli İller
Prof. Dr. Ahmet Ercan, Türkiye’nin depremde en güvenli 21 ilini şöyle sıraladı:
- Kırklareli
- Zonguldak
- Kastamonu
- Sinop
- Samsun
- Giresun
- Ordu
- Trabzon
- Rize
- Artvin
- Mardin
- Siirt
- Batman
- Şanlıurfa
- Mersin
- Antalya
- Konya
- Karaman
- Niğde
- Nevşehir
- Ankara
Türkiye’de deprem riskinin az olduğu yerleri belirlemek için, fay hatlarının konumu, zemin yapısı, yapı stoku ve nüfus yoğunluğu gibi faktörler göz önünde bulundurulmalıdır. Genel olarak, fay hatlarından uzakta, zemini sağlam ve nüfusu az olan yerlerde deprem riski daha düşüktür.
Depremde en güvenli iller, deprem riskinin az olduğu yerlerle aynı olmayabilir. Çünkü deprem riski, sadece depremin büyüklüğü ve sıklığı ile değil, aynı zamanda depremin neden olacağı hasar ve kayıplarla da ilgilidir. Depremde en güvenli iller, hem deprem riskinin az olduğu hem de depreme karşı hazırlıklı ve dayanıklı olan illerdir.
Türkiye’de 5,5 ve üzeri büyüklükte deprem üretebilecek 485 diri fay bulunmaktadır2. Bu fayların en önemlileri Kuzey Anadolu Fayı, Doğu Anadolu Fayı ve Batı Anadolu Fay Zonu’dur. Bu faylar üzerinde yer alan iller, deprem riski en yüksek olan illerdir. Bu iller şunlardır:
- Kuzey Anadolu Fayı üzerinde: Tekirdağ, Kocaeli, Sakarya, Bolu, Düzce, Zonguldak, Bartın, Karabük, Çankırı, Kırıkkale, Yozgat, Sivas, Erzincan, Erzurum, Bingöl ve Muş.
- Doğu Anadolu Fayı üzerinde: Malatya, Elazığ, Tunceli, Bingöl, Muş, Bitlis, Van ve Hakkari.
- Batı Anadolu Fay Zonu üzerinde: İzmir, Aydın, Manisa, Denizli ve Uşak.
Deprem Riski En Az Olan İller Hangileri? Türkiye’de Deprem Güvenliği Rehberi
Türkiye, dünyanın en aktif deprem kuşaklarından biri olan Alp-Himalaya Kuşağı üzerinde yer almaktadır. Bu nedenle ülkemizde sık sık depremler meydana gelmektedir. Depremler, can ve mal kayıplarına neden olabilen doğal afetlerdir. Deprem riskini azaltmak için alınabilecek önlemler vardır. Bunlar arasında deprem öncesi, anı ve sonrasında yapılması gerekenler, depreme dayanıklı bina yapımı, deprem sigortası ve deprem çantası hazırlama gibi konular bulunmaktadır1.
Ancak deprem riski, ülkenin her yerinde eşit değildir. Bazı bölgelerde deprem olasılığı daha yüksekken, bazı bölgelerde daha düşüktür. Bu yazımızda, Türkiye’de deprem riskinin az olduğu yerleri, depreme karşı güvenli illeri ve bölgeleri sizler için derledik.
Depreme karşı hazırlıklı ve dayanıklı olmak için, binaların deprem yönetmeliklerine uygun olarak inşa edilmesi, mevcut binaların güçlendirilmesi, deprem sigortası yaptırılması, deprem çantası hazırlanması, deprem eğitimi alınması ve deprem tatbikatları yapılması gibi önlemler alınmalıdır.
Türkiye’de depreme karşı hazırlıklı ve dayanıklı olan illeri belirlemek için, Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) 2018 yılında yayınladığı “Afet Bilinci Araştırması” verilerinden yararlanabiliriz3. Bu araştırma, Türkiye’deki hanehalklarının afetlere karşı bilinç ve hazırlık durumunu ölçmektedir. Araştırma sonuçlarına göre, Türkiye’de:
- Hanehalklarının %77’si ikamet ettikleri binanın depreme dayanıklılığı konusunda bilgi sahibi değildir.
- Hanehalklarının %82’si ikamet ettikleri binada güçlendirme çalışması yapılmadığını belirtmiştir.
- Hanehalklarının %64’ü ikamet ettikleri binada zorunlu deprem sigortası (DASK) yaptırıldığını bildirmiştir.
- Hanehalklarının %86’sı ikamet ettikleri binada yangın söndürme tüpü bulunmadığını ifade etmiştir.
- Hanehalklarının %90’ı ikamet ettikleri binada acil durum çıkış planının olmadığını söylemiştir.
- Hanehalklarının %94’ü ikamet ettikleri binada acil durum çıkış planına göre tatbikat yapılmadığını belirtmiştir.
- Hanehalklarının %84’ü ikamet ettikleri yerde afet eğitimi almadığını bildirmiştir.
- Hanehalklarının %87’si ikamet ettikleri yerde afet eğitimine katılma imkanının olmadığını ifade etmiştir.
- Hanehalklarının %67’si ikamet ettikleri yerde afet çantası hazırladığını söylemiştir.
Bu veriler ışığında, Türkiye’de depreme karşı hazırlıklı ve dayanıklı olan illeri şöyle sıralayabiliriz:
İstanbul: Türkiye’nin en büyük ve en kalabalık ili olan İstanbul, aynı zamanda en yüksek deprem riskine sahip illerden biridir. Olası bir Marmara Depremi’ne karşı hazırlık yapmak için İstanbul’da birçok çalışma yürütülmektedir. İstanbul’da hanehalklarının %80’i DASK yaptırmıştır. Ayrıca İstanbul’da afet eğitimi alanların oranı %24 ile Türkiye ortalamasının üzerindedir. İstanbul’da afet çantası hazırlayanların oranı ise %41’dir.
Ankara: Türkiye’nin başkenti olan Ankara, Kuzey Anadolu FayZonu’ndan uzakta yer almakta ve deprem riski düşük illerden biridir. Ankara’da hanehalklarının %85’i DASK yaptırmıştır. Ankara’da afet eğitimi alanların oranı %19, afet çantası hazırlayanların oranı ise %38’dir.
Konya: İç Anadolu Bölgesi’nin en büyük ili olan Konya, hem deprem riskinin az olduğu hem de depreme karşı hazırlıklı olan illerden biridir. Konya’da hanehalklarının %86’sı DASK yaptırmıştır. Konya’da afet eğitimi alanların oranı %16, afet çantası hazırlayanların oranı ise %43’tür.
Deprem Riski En Fazla Olan İller
Deprem riski en fazla olan iller, hem deprem olasılığının yüksek olduğu hem de depreme karşı hazırlıksız ve dayanıksız olan illerdir. Bu illerde yaşayanlar, deprem riskini azaltmak için acil olarak önlem almalıdır.
Deprem riski en fazla olan illeri belirlemek için, Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) 2018 yılında yayınladığı “Afet Bilinci Araştırması” verilerinden yararlanabiliriz. Bu veriler ışığında, Türkiye’de deprem riski en fazla olan illeri şöyle sıralayabiliriz:
- İzmir: Ege Bölgesi’nin en büyük ili olan İzmir, Batı Anadolu Fay Zonu üzerinde yer almaktadır. İzmir, 30 Ekim 2020 tarihinde meydana gelen 6,6 büyüklüğündeki depremde büyük hasar ve kayıp yaşamıştır. İzmir’de hanehalklarının %66’sı DASK yaptırmıştır. İzmir’de afet eğitimi alanların oranı %11, afet çantası hazırlayanların oranı ise %29’dur.
- Van: Doğu Anadolu Bölgesi’nin en büyük ili olan Van, Doğu Anadolu Fayı üzerinde yer almaktadır. Van, 23 Ekim 2011 tarihinde meydana gelen 7,1 büyüklüğündeki depremde büyük hasar ve kayıp yaşamıştır. Van’da hanehalklarının %48’i DASK yaptırmıştır. Van’da afet eğitimi alanların oranı %9, afet çantası hazırlayanların oranı ise %25’tir.
- Erzincan: Doğu Anadolu Bölgesi’nde yer alan Erzincan, Kuzey Anadolu Fayı üzerinde yer almaktadır. Erzincan, 27 Şubat 1992 tarihinde meydana gelen 6,8 büyüklüğündeki depremde büyük hasar ve kayıp yaşamıştır. Erzincan’da hanehalklarının %51’i DASK yaptırmıştır. Erzincan’da afet eğitimi alanların oranı %7, afet çantası hazırlayanların oranı ise %24’tür.
Türkiye, deprem kuşağı üzerinde yer alan bir ülkedir. Depremlerden korunmak için hem bireysel hem de toplumsal olarak önlem almak gerekmektedir. Deprem riskinin az olduğu yerlerde bile depreme karşı hazırlıklı olmak önemlidir. Deprem riskinin yüksek olduğu yerlerde ise acil olarak tedbir almak hayati önem taşımaktadır.
Deprem riskini azaltmak için neler yapılmalı?
Deprem riskini azaltmak için yapılması gerekenler şunlardır:
- Binaların depreme dayanıklılığını kontrol ettirmek ve gerekli güçlendirme çalışmalarını yaptırmak.
- Zorunlu deprem sigortası (DASK) yaptırmak ve poliçeyi yenilemek.
- Deprem çantası hazırlamak ve güncel tutmak.
- Deprem öncesi, anı ve sonrasında yapılması gerekenleri öğrenmek ve aile bireyleriyle paylaşmak.
- Deprem eğitimi almak ve deprem tatbikatları yapmak.
- Deprem, doğal bir olaydır ve engellenemez. Ancak depremin neden olacağı hasar ve kayıplar, alınacak önlemlerle azaltılabilir. Deprem bilinci, deprem güvenliği için en önemli unsurdur. Deprem bilincini artırmak için, hem bireysel hem de toplumsal olarak sorumluluk almak gerekir.
Bu iller, Türkiye’nin deprem riski en az olan bölgeleridir. Ancak bu illerde de depreme karşı hazırlıklı olmak ve deprem bilincini artırmak gerekir. Deprem, doğal bir olaydır ve önlenebilir değildir. Ancak depremin zararını azaltmak mümkündür. Bunun için deprem güvenliği kurallarına uymak, deprem çantası hazırlamak, deprem anında ve sonrasında yapılması gerekenleri bilmek hayati önem taşır. Deprem, her an her yerde olabilir. Depreme hazır olalım.
