Deprem anında hazırlıksız olmak can kaybına yol açabilir. Peki, depremi nasıl hissederiz ve güvenliğimizi sağlamak için deprem anında neler yapmalıyız? Bu yazımızda deprem belirtileri ve AFAD tarafından önerilen hayat kurtaran önlemleri sizlerle paylaşacağız.
Deprem Nasıl Hissedilir?
Depremler yer kabuğundaki kırılmalar sonucu oluşan yer sarsıntılarıdır. Depremin şiddetine ve bulunduğunuz konuma göre hissedileceği farklılık gösterebilir. Ancak, yine de bazı genel belirtilerden bahsetmek mümkündür:
- Sarsıntı: En belirgin işaretlerden biri zeminde oluşan sarsıntıdır. Hafif bir titreme hissi ya da şiddetli bir salınım şeklinde kendini gösterebilir.
- Yüksek Ses: Deprem sırasında yer altından gelen uğultu veya gürültü de önemli bir uyarı işaretidir. Bu ses, tren geçişi ya da şiddetli rüzgâr gibi diğer seslerden ayırt edilebilir.
- Eşyaların Devrilmesi: Depremin şiddetine göre duvarlardaki resimler durabilir veya düşebilir. Dengede duran objeler devrilebilir, dolap kapakları açılabilir.
- Çatlaklar: Eğer dışarıdaysanız binalarda oluşan çatlaklara dikkat edin. Bu durum, binanın hasar gördüğüne işaret edebilir.
Deprem Anında Neler Yapılmalı?
Deprem anında panik yapmak yerine önceden belirlenmiş planı uygulamak hayat kurtarıcıdır. AFAD tarafından önerilen şu adımları izleyebilirsiniz:
- Çök-Kapan-Tutun Manevrası: İçerideyseniz sağlam bir masa veya sehpanın altına sığının. Yoksa iç duvar köşesine çömelin ve başınızı kollarınızın arasına alın. Pencerelerden ve duvar diplerinden uzak durun.
- Gaz ve Elektrik Tesisatını Kapatın: Mümkünse gaz vanasını kapatın ve elektrik düğmesini kapatmaya çalışın. Yangın gibi ikincil afetlerin önlenmesine yardımcı olacaktır.
- Asansör Kullanmayın: Deprem anında asansör kullanmak son derece tehlikelidir. Merdivenleri kullanarak aşağıya inin.
- Dışarı Çıkarken Dikkatli Olun: Eğer dışarı çıkmanız gerekiyorsa asansör kullanmayın. Dışarı çıkarken başınıza bir cisim alın ve mümkünse açık alanlara gidin. Elektrik hatlarından, ağaçlardan ve binalardan uzak durun.
- Telefonunuzu Acil Durumlar İçin Kullanın: Deprem sonrası arama trafiği artacağından telefonunuzu sadece acil durumları bildirmek için kullanın.
Deprem Sonrası Neler Yapılmalı?
Deprem bittikten sonra hasar tespiti yapmak ve yaralılara yardım etmek önemlidir. Ancak kendi güvenliğinizi de ön planda tutmalısınız:
- Hasarlı Binalara Girmeyin: Depremin şiddetine bağlı olarak binalarda hasar oluşabilir. Sağlamlığından emin olmadığınız binalara girmeyin.
- İtfaiye ve Ambulans Çağırın: Eğer yaralı varsa veya yangın gibi durumlar söz konusuysa itfaiye ve ambulans ekiplerini arayın.
- Radyo Yayınlarını Takip Edin: AFAD ve resmi kurumların yapacağı anonsları takip ederek güncel bilgileri öğrenin.
- Elektrik Tesisatını Kontrol Ettirin: Deprem sonrası elektrik tesisatında hasar oluşmuş olabilir. Yetkili bir elektrikçi tarafından kontrol ettirin.
Deprem Öncesi Hazırlık Önemli!
Deprem öncesinde alacağınız önlemler, deprem anında size zaman kazandırabilir ve hayati önem taşıyabilir.
- Deprem Çantası Hazırlayın: AFAD tarafından önerilen ilk yardım çantası, yiyecek, içecek, önemli belgeler gibi malzemeleri içeren bir deprem çantası hazırlayın.
- Acil Durum Planı Oluşturun: Aile bireyleriyle birlikte bir acil durum planı oluşturun. Buluşma noktası belirleyin ve deprem anında yapılacakları konuşun.
