Kırgızistan’ın 2011-2017 yılları arasında cumhurbaşkanlığını yapan Almazbek Atambayev, yasa dışı arsa edinme, yasa dışı zenginleşme ve 2019’daki Koy Taş köyündeki olaylara karışma suçlamalarıyla yargılandığı davada 11 yıl 6 ay hapis cezasına çarptırıldı. Bişkek Pervomay İlçe Mahkemesi, Atambayev’in yanı sıra eski Cumhurbaşkanlığı İdare Başkanı Farid Niyazov ve eski milletvekili Ravşanbek Cernbekov’a da 7 yıl 8 ay, eski milletvekilleri İrina Karamuşkina ve Asel Koduranova’ya 7 yıl 6 ay, eski milletvekili Meerbek Miskenbayev ile Atambayev’in koruması Kanat Sagınbayev’e ise 5 yıl hapis cezası verdi.
Koy Taş olayları ve suçlamaların arka planı
7-8 Ağustos 2019’da, Kırgızistan Milli Güvenlik Devlet Komitesi, mafya lideri Aziz Batukayev’in 2013’te yasa dışı serbest bırakılmasıyla ilgili soruşturma kapsamında Atambayev’in Koy Taş köyündeki evine operasyon düzenledi. Operasyon sırasında Atambayev’in destekçileriyle güvenlik güçleri arasında çatışma çıktı, 6 güvenlik görevlisi rehin alındı ve bir özel harekatçı hayatını kaybetti. Atambayev’in evinde yapılan aramada çok sayıda silah ve mühimmat ele geçirildi. Olayların ardından Atambayev’in banka hesapları, mülkleri ve hisselerine el konuldu.Atambayev, cumhurbaşkanlığı sonrası dönemde, özellikle yasa dışı arsa edinme ve yasa dışı yollardan zenginleşme suçlamalarıyla karşı karşıya kaldı. 2019’da dokunulmazlığı kaldırılan Atambayev, polisin çağrılarına uymayarak teslim olmayı reddetmiş, ardından düzenlenen operasyonla gözaltına alınmıştı. Atambayev, daha önce de mafya lideri Batukayev’in yasa dışı serbest bırakılmasıyla ilgili davadan 11 yıl 2 ay hapis cezası almıştı.
Mal varlığına el konuldu, devlet ödülleri iptal edildi
Mahkeme, Atambayev’in tüm mal varlığına ve devlet ödüllerine el konulmasına, yüksek miktarda para cezası uygulanmasına karar verdi. Aynı davada yargılanan bazı isimler ise şartlı tahliye edildi. Atambayev’in yasa dışı yollarla edindiği arsa ve mülklerin devlete devri de hükme bağlandı.
Siyasi kariyeri ve son yıllar
Almazbek Atambayev, Kırgızistan’da 2011-2017 yılları arasında cumhurbaşkanlığı yaptı. Görev süresinin ardından siyasi arenada aktif kalmaya devam etti, ancak halefi Sooronbay Jeenbekov ile yaşadığı anlaşmazlıklar ve yolsuzluk iddiaları, dokunulmazlığının kaldırılmasına ve yargılanmasına yol açtı. Atambayev, yargılandığı davalarda kendisine yöneltilen tüm suçlamaları reddetti ve siyasi bir intikamla karşı karşıya olduğunu savundu.Atambayev’in tutuklanma ve yargılanma süreci, uluslararası insan hakları kuruluşları ve Sosyalist Enternasyonal tarafından da yakından izlendi. Sağlık sorunları nedeniyle bir dönem yurt dışında tedavi gören Atambayev, 3,5 yıl cezaevinde kaldıktan sonra serbest bırakılmış, ancak yeni davalar ve suçlamalar nedeniyle tekrar yargılandı.
