ABD Başkanı Joe Biden, geçtiğimiz hafta Kaliforniya’da düzenlenen bir kampanya resepsiyonunda Çin Devlet Başkanı Şi Cinping’e yönelik sert eleştirilerde bulundu. Biden, Şi’nin “diktatör” olduğunu ima ederek, “Ne olduğunu anlamadıkları zaman diktatörler için bu, büyük bir utanç kaynağıdır” dedi. Biden, bu sözleriyle Şubat ayında ABD hava sahasına giren ve ABD Hava Kuvvetleri tarafından düşürülen Çin’e ait bir “casus balonunun” rotasından çıkmasına verdiği tepkiye atıfta bulundu.
Biden’ın bu açıklaması, ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken’ın iki süper güç arasındaki gerilimi düşürmek için Pekin’de Çin lideri Şi ile görüşmesinden bir gün sonra geldi. Blinken, ziyareti sırasında Çin’in insan hakları, Hong Kong, Tayvan, Güney Çin Denizi ve ticaret konularında endişelerini dile getirmiş, ancak aynı zamanda işbirliği yapılacak alanlar olduğunu da vurgulamıştı.
Çin: Açık bir siyasi provokasyon
Çin, Biden’ın “diktatör” sözlerine sert tepki gösterdi. Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mao Ning, günlük basın toplantısında yaptığı açıklamada, Biden’ın yorumlarının “gerçeklere tamamen aykırı olduğunu ve diplomatik protokolü ciddi şekilde ihlal ettiğini” söyledi. Mao, “Bu açık bir siyasi provokasyondur. Çin güçlü bir memnuniyetsizlik ve muhalefet ifade etmektedir. ABD’nin açıklamaları son derece saçma ve sorumsuzca” dedi.
Mao, “casus balonu” olayının meteorolojik araştırma amaçlı olduğunu ve yanlışlıkla rotasından çıktığını tekrarladı. Mao, “ABD’nin bu olayı sakin ve profesyonel bir şekilde ele alması gerekirdi. Ancak ABD, gerçekleri çarpıttı ve zorbalık ve hegemonya yönünü ortaya koyarak olayı abartmak için gücünü kullandı” diye konuştu.
İki ülke arasındaki ilişkiler zorlu bir dönemden geçiyor
Çin ve ABD arasındaki ilişkiler, son yıllarda birçok konuda yaşanan anlaşmazlıklar nedeniyle zorlu bir dönemden geçiyor. İki ülke, ticaret, teknoloji, insan hakları, Hong Kong, Tayvan, Güney Çin Denizi, Kovid-19 salgını ve iklim değişikliği gibi konularda karşı karşıya geliyor. ABD Başkanı Joe Biden, göreve geldiği Ocak ayından bu yana Çin ile ilişkileri yeniden şekillendirmeye çalışıyor. Biden, Çin’i stratejik bir rakip olarak görüyor ve müttefikleriyle birlikte Çin’in küresel etkisine karşı koymayı hedefliyor. Çin ise ABD’nin kendisine karşı yürüttüğü baskı politikalarına karşı çıkıyor ve egemenlik haklarına saygı duyulmasını istiyor.
