Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın imzasıyla yürürlüğe giren ve Resmi Gazete'de yayımlanan yeni düzenleme, cep telefonu piyasasında uzun süredir beklenen bir adımı attı. Akıllı telefonlardan alınan Özel Tüketim Vergisi'ne (ÖTV) esas olan vergi matrah dilimleri, artan kur ve enflasyon oranları dikkate alınarak yeniden belirlendi. Bu güncelleme, özellikle belirli bir fiyat aralığındaki telefonların daha düşük bir vergi dilimine girmesini sağlayarak, nihai tüketici fiyatlarında bir düşüşün önünü açtı. Hazine ve Maliye Bakanlığı kaynakları, değişikliğin hem yerli üretimi teşvik etmeyi hem de tüketicinin alım gücünü bir nebze de olsa rahatlatmayı amaçladığını belirtti.
Yeni ÖTV matrahları nasıl oldu?
Yapılan yeni düzenlemeyle birlikte, vergisiz fiyatı (matrahı) 4.500 TL'ye kadar olan telefonlarda ÖTV oranı %25 olarak korundu. Asıl önemli değişiklik ise orta segmenti ilgilendiren dilimde yapıldı. Daha önce 3.000 TL'nin üzerindeki tüm telefonlar %50'lik en üst ÖTV dilimine girerken, yeni düzenlemeyle vergisiz fiyatı 4.500 TL ile 9.000 TL arasında olan cihazlar için ÖTV oranı %40 olarak belirlendi. Vergisiz fiyatı 9.000 TL'nin üzerindeki üst segment cihazlarda ise %50'lik oran uygulanmaya devam edecek.
Önceki sistemde matrah sınırları 1.500 TL ve 3.000 TL gibi günümüz piyasa koşullarında oldukça düşük kalan seviyelerdeydi. Bu durum, neredeyse tüm akıllı telefonların en yüksek vergi dilimi olan %50'den vergilendirilmesine yol açıyordu. Yeni matrah limitleri, bu adaletsizliği bir ölçüde gidermiş oldu.
Hangi telefonlar ucuzlayacak?
Matrah güncellemesi, en çok giriş ve orta segment olarak tabir edilen ve Türkiye'de geniş bir kullanıcı kitlesi tarafından tercih edilen modellerin fiyatlarını etkileyecek. Vergisiz fiyatı 4.500 TL ile 9.000 TL aralığında bulunan çok sayıda popüler model, artık %50 yerine %40'lık ÖTV diliminden vergilendirilecek. Bu 10 puanlık vergi indirimi, telefonun nihai satış fiyatına modeline göre değişmekle birlikte, ortalama 1.000 TL civarında bir düşüş olarak yansıması bekleniyor. Bu durumun, son dönemde durgunlaşan cep telefonu satışlarını hareketlendireceği ve tüketicilerin erteledikleri satın alma kararlarını yeniden gözden geçirmelerini sağlayacağı öngörülüyor.
Telefon üzerindeki vergi yükü hala ağır
Yapılan indirime rağmen bir cep telefonu satın alırken ödenen vergilerin toplamı hala oldukça yüksek. Bir telefonun fiyatı hesaplanırken, vergisiz bedel üzerine sırasıyla %1 Kültür Bakanlığı Payı, %12 TRT Bandrol Ücreti, matrahına göre %25, %40 veya %50 ÖTV ekleniyor. Tüm bu vergilerin toplanmasıyla oluşan bedelin üzerine ise %20 oranında Katma Değer Vergisi (KDV) ilave ediliyor. Bu "verginin vergisi" olarak da bilinen sistem, bir telefonun fiyatının neredeyse iki katına çıkmasına neden oluyor. Yeni düzenleme bu ağır yükü bir miktar hafifletse de, tüketicinin telefon alırken ödediği vergi oranı hala dünya ortalamasının çok üzerinde bulunuyor.
