Haber/ Didar DEMİRCİ
Türk Mimar ve Mühendis Odaları Birliği (TMMOB) İzmir İl Koordinasyon Kurulu (İKK), İzmir’de de yıkıcı etkisini hissettiren 6.9’luk depreme ilişkin, ilk gözlem raporunu yayınladı. TMMOB İzmir İKK, raporun açıklamasını ve deprem sonrası hasar tespit çalışmalarına ilişkin bilgileri paylaştı. Konuya ilişkin açıklama yapan TMMOB İzmir İKK Sekreteri Akdemir, depremden önce de İzmir’e ilişkin bir çok uyarılarda bulunduklarının altını çizerek, “Biz söylemiştik” dedi. Akdemir, TMMOB İKK olarak yaptıkları çalışmaların Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğünden rol kapmak olmadığını da vurgulayarak, “Umarım bizim çalışmalarımızdan da faydalanırlar, bizim amacımız sürece bilimsel olarak destek sunmak” dedi.
8 katlı binalar hasar gördü
İzmir Depremi İlk Gözlem Raporu’nu sunan İzmir İnşaat Mühendisleri Odası Başkanı Eylem Ulutaş Ayatar, yapılan saha gözlemlerinde, yıkıma uğrayan ve ağır hasar alan binaların genellikle 8 kat mertebesinde olduğunun gözlemlendiğini dile getirdi. Ayarat, “Değerlendirilen bölgedeki kısmi ve tamamen yıkılan binaların sayısı 12’dir. Bu 12 binanın tamamının ruhsat tarihinin 1999 öncesi olduğu tespit edilmiştir. Yapılan mülakatlarda yapılardan önemli bir kısmının kooperatif olarak yapılan ve yapımı uzun yıllar süren binalar olduğu bilgisi alınmış, ruhsat bilgilerinde de yapı ruhsatı ve yapı kullanma tarihleri arasındaki uzun süre dikkat çekmiştir” dedi.
Yüzeysel tamirat yapıldı
Kısmi yıkıma uğrayan bir bina sakiniyle yapılan görüşme sonucunda, 2005 yılında meydana gelen Seferihisar depreminde yapıda hasar oluştuğu ve yüzeysel tamirat yapıldığı bilgisini elde ettiklerini belirten Ayatar, konuyla ilgili herhangi bir resmi kayıt olmadığını paylaştı. Ayatar, “Bunun yanında yıkılan yapıların bir çoğunun zemin katlarının dükkan ya da otopark amaçlı olarak kullanılan alanlar olduğu gözlenmiştir” dedi.
Öte yandan Ayatar, yıkıma uğrayan binaların göçme tiplerini de şu şekilde sıraladı; Sandviç tipi göçme, düşeyde kısmi göçme ve yatayda kısmi göçme hasarları
Sürecin uzaması problemleri arttırır
Önümüzdeki sürece ilişkin bir takım tavsiyeleri sıralayan Ayatar, şu şekilde konuştu:
“Bölgede yapılan gözlemlerde, birçok binada ağır hasar olduğu, bir kısmında ise hasarların taşıyıcı olmayan elemanlarda olduğu fakat yapısal elemanların sorunlu olmadığı görülmüştür. Fakat vatandaşların mağduriyetlerinin en aza indirilmesi için detaylı hasar tespit çalışmalarına başlanmalıdır. Nitekim sürecin uzaması hem hırsızlık hem de çeşitli sosyal problemler yaratmakta, bir yandan da insanların güvensiz binalara girmesine neden olmaktadır. Sahada ağır hasar gören bazı binaların dış cephesinde mantolama olduğu tespit edilmiş ve hasarın dış cepheden gözlenemediği görülmüştür. İç mekanlarda ise kaplamalar ve yer yer asma tavan/alçıpan nedeniyle taşıyıcı sistem gözlenememektedir. Hasar tespiti için görevlendirilecek kadrolara bu kaplama ve örtüleri açabilecek ekipman verilmelidir. Unutulmamalıdır ki can kayıplarının artmaması için tespitler titizlikle gerçekleştirilmelidir. Bunun yanında hasar tespit çalışmalarında öncelikli bölgede olmayıp hasar almış binalar için bir ihbar hattı oluşturulması önemlidir.”
İmar Affı yasaklansın
Ayrıca raporda elde ettikleri sonuçları da sıralayan Ayatar, “Yer seçiminden başlayarak imar planlarının afet riskine göre hazırlanması önem arz etmektedir. İçinde yaşadığımız binaların tasarım, inşaa, denetim ve bakım süreçlerinin rant amaçlı yaklaşımlarla sürdürülmesi, depremlerin yıkıcı sonuçlarla karşımıza çıkmasına neden olmaktadır. Depreme dayanıklı yerleşim alanları ve yapılar tasarlamanın, üretmenin, deprem hasarları ve can kayıplarının azaltılmasının bilinen tek yolu, mühendis, mimar ve şehir plancılığı hizmetlerinin eksiksiz bir şekilde uygulanmasıdır” dedi. Konuşmalarını tamamlayan Ayatar, son olarak denetimsiz ve kaçak yapılaşmaya derhal son verilmesi gerektiğini ve imar affının yasaklanarak, imar barışı adı altında ruhsatlandırılan tüm ruhsatların iptal edilmesi gerektiğine dikkat çekti.
Hasarlı bina tespiti için site kurdular
Hasar tespit çalışmalarının hızlanması ve sürecin sağlıklı ilerlemesi için Herkes İçin Harita Derneğiyle birlikte kurulan https://izmirdepremi.ushahidi.io internet sitesinin tanıtımını yapan Mimarlar Odası Başkanı İlker Kahraman, “Bu çalışma sürdürülebilir bir çalışmadır. Bizim hazırladığımız harita halkımızdan gelen bilgilerle, şikayetlerle ve arkadaşlarımız yerinde tespitleri üzerinden harita üzerinde işaretlenerek, halkımızın doğru bilgilendirilmesi niyetiyle yapılmış bir çalışmadır. Haritada işaretli yerlerde binalar hakkında gerekli bilgiye ulaşmak mümkündür. TMMOB İzmir İKK halkımızın yanındadır! Bu çalışma tüm halkımıza sunulmuştur. Vatandaşlar irtibat numaralarını girip bizlere, binalarının durumu hakkında bizlere bilgi verebilirler” dedi.
