Mehmet Karakaş, 1969 yılında Tokat/Reşadiye’de doğdu. İlk ve orta öğrenimini Tokat’ta tamamladıktan sonra 1988 yılında İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Bölümüne kaydoldu; 1992-1996 yılları arasında aynı üniversitede yüksek lisans ve doktora eğitimini tamamladı. 2005 yılında sosyoloji alanında doçentlik, 2011 yılında ise profesörlük unvanını aldı.
Çalışma yaşamına 1993 yılında Afyon Kocatepe Üniversitesi’nde (AKÜ) araştırma görevlisi olarak başladı. Kurucu bölüm başkanı olarak atandığı sosyoloji bölüm başkanlığı görevini, 1997-2011 ve 2008-2019 yılları arasında sürdürdü. 2007-2012 yıllarında AKÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Müdürlüğü, 2012-2015 yılları arasında Fen Edebiyat Fakültesi Dekanlığı, 2011-2015 yılları arasından Rektör Danışmanlığı ve 2014-2019 yılları arasında ise Sosyal Uygulamalar ve Araştırmalar Merkezi müdürlüğü görevlerini yürüttü. 2007-2012 yılları arasında AKÜ Sosyal Bilimler Dergisi Editörlüğünde bulunan Karakaş, çeşitli akademik dergilerde misafir editörlük ve hakemlik, yayın ve danışma kurulu üyeliği görevlerini üstlenmiştir. Sosyoloji Derneği ve Türk Dünyası Sosyologlar Birliği üyesi olan Karakaş, 2012-2015 yıllarında TÜBA Asosiye üyeliğinde bulundu. 2011-2014 yılları arasında Üniversiteler Arası Kurul Sosyal Bilimler Doçentlik Alt Komisyon Üyeliği görevinde bulunan Karakaş, 2012-2016 yılları arasında Yükseköğretim Kurulu Sosyal ve Beşeri Bilimler Yayın Etiği Komisyonu Üyeliği ve Komisyon Başkan Yardımcılığı görevini yürütmüştür.
Akademik çalışma alanında olmak üzere 4 adet kitabı, 3 adet ortak kitabı, 1 adet kitap editörlüğü, 18 adet kitap bölümü, 9 adet uluslararası makale, 26 adet ulusal makale 5 adet uluslararası bildiri, çok sayıda ulusal bildirisi bulunmaktadır. Ayrıca çeşitli projelerde farklı görevler üstlenmiştir. Akademik uzmanlık alanları arasında Kimlikler Sosyolojisi, Kent Sosyolojisi, Siyaset Sosyolojisi, Etnisite ve Milliyetçilikler, Tüketim Sosyolojisi, Yoksulluk, Küreselleşme, Türk Düşünce Tarihi ve Polis Araştırmaları gibi konular bulunmaktadır. Evli ve iki çocuk babası olan ve orta düzeyde İngilizce bilen Karakaş, 2 Temmuz 2015 – 18 Nisan 2019 tarihleri arasında Afyon Kocatepe Üniversitesi Rektör Yardımcılığı görevini yürütmüştür.
Prof. Dr. Mehmet Karakaş, AKÜ Rektör Yardımcılığı görevini yürütürken Cumhurbaşkanı Sayın Recep Tayyip Erdoğan tarafından 2547 Sayılı Yükseköğretim Kanununun 13 üncü ve 3 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 2 nci, 3 üncü ve 7 nci maddeleri gereğince 18 Nisan 2019 tarihinde Afyon Kocatepe Üniversitesi Rektörlüğüne atandı.
Prof. Dr. Mehmet Karakaş 06.06.2023 tarihli resmi gazetedeki Cumhurbaşkanlığı kararına göre Afyon Kocatepe Üniversitesi Rektörlüğüne atanmıştır.
