İzmir’in düşman işgalinden kurtuluşunun başladığı Atatürk’ün kahve içip kenti seyrettiği Belkahve’de hayata geçirilen Ata Anı Evi, İzmirlilerden büyük ilgi görüyor. Bornova Belediyesi tarafından tarihe yakışır şekilde yenilenerek hizmete açılan mekanda işgal yıllarına ait eşyalar, dönemin askeri ve halk hareketini ifade eden fotoğraflar ile maketler yer alıyor. Atatürk ile ilgili bir çok kitabın da bulunduğu Anı Evi’nde gösterilen bilgilendirici videolar ve belgeseller de ziyaretçilerin duygusal anlar yaşamasına neden oluyor.
2016 yılında hizmete açılan Ata Anı Evi adete ziyaretçi akınına uğruyor. Bu güne kadar 30 binin üzerinde ziyaretin gerçekleştiği mekan 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı’nda da ziyaretçilerini bekliyor. Bornova Belediye Başkanı Olgun Atila, tüm İzmirlileri Büyük Önder Mustafa Kemal Atatürk’ün Milli Mücadele yıllarında, İzmir’e verdiği önemi; “Bu şehre bir şey olacak diye çok korktum” sözüyle dile getirdiği yer olan Belkahve’de kent kültürüne kazandırdıkları Ata Anı Evi’ni görmeye çağırdı.
Tarihin başladığı nokta Belkahve
15 Mayıs 1919 Mondros Mütarekesi’nin 7. Maddesi gereğince İzmir işgal edilir. Yunan efsun birlikleri şehre girerler. Gazeteci Hasan Tahsin’in Yunanlılara attığı İlk kurşun Milli mücadeleninde başlangıcı kabul edilir. Bu mücadele içinde İzmir 3 yıl 3 ay 24 gün süren çileli günler yaşar. 26 Ağustos 1922 günü sabahın erken saatlerinde başlayan Büyük Taarruz (Başkomutanlık Meydan Muharebesi) 14.gününde İzmir’de son bulur. Türk öncü(uç) birlikleri 9 Eylül 1922 sabahı biri Manisa diğeri Belkahve’den olmak üzere iki koldan taarruz başlatır. Başkumantan Gazi Mustafa Kemal ve silah arkadaşları, bu günkü 16 metre boyunda üniforması ile İzmir'e doğru baktığı anıtın bulunduğu yere varırlar. O noktadan İzmir’i kahve içerek uzun uzun izlerler.
Tarihi eserlerde geçmişin izleri
Ata Anı Evi’n de tarihi değeri olan ve o döneme ait çok sayıda eşyayı görmek mümkün.İşgal yıllarında toplatılan Türk Bayrakları yerine, İzmirli kadınların kendi elleriyle diktikleri, bayraklardan, generalinden erine herkes için tek tip olarak hazırlanan İstiklal madalyalarına kadar bir çok eşya buluyor. Hasan Tahsin’in işgalcilere ateşlediği silahın aynı serisi de Ata Anı Evi’nde sergileniyor. Türk ve Yunan askerlerinin mataralarını, dua kitabı, bayrak, Şayek, Kalpak ve savaş yıllarına ait silahlarda sergide görülebiliyor.
Yazılı eser, haritalar ve fotoğraflar
Bir müzeyi andıra mekanda İstiklal Mücadelesi’ni ve Atatürk’ü anlatan yazılı eserler, resimler ve telgraflar da görülebiliyor. Kitaplığın arkasındaki bölümde Kurtuluş Savaşı yıllarına ait savaş planları, Sevr Anlaşması’nın ilk haritası, istiklal madalyaları, döneme ait şamdan telefon, gramofon ve daktilo ile ilk baskı “Nutuk” kitabını bulunuyor. “9 Eylül İzmir’in Kurtuluşu” fotoğraf sergisi de görülmeye değer bir başka köşe olarak dikkat çekiyor. Hatıra fotoğrafı çektirme köşesinin de bulunduğu Ata Anı Evi’nin gösterim bölümünde, kurtuluş destanını anlatan belgeseller, siper şeklinde dekore edilmiş odada izlenebiliyor.
Taş kitabe
Ata Anı Evi, çok önemli bir tarihi belgeye de ev sahipliği yapıyor. Vali Kazım Dirik’in 1926 ile 1928 yılları arasında Belkahve’de bulunan çeşmenin alınlığına koydurduğu taş kitabe, bir süre önce Bornova Belkahve Mevkisinde bulunan Kavaklıdere Mahallesi Camisi’nin bahçesinde bulundu. Üzerinde eski Arap harfleriyle “Vatanın ruhu büyük Gazi. Düşman ordusunu denize atarken bu çeşmenin bulunduğu Belkahve’den İzmir ve denizi temaşa buyurmuşlardır” yazan kitabe Bornova Belediyesi tarafından yeniden eski yerine konulmak üzere korumaya alındı. Ata Anı Evi’ni ziyaret edenler bu taş kitabeyi de görebiliyor.
Gerçekçi Atatürk Heykeli çok beğenildi
Ata Anı Evi’nde saç ve göz gibi detaylarda gerçek ve gerçeğe en yakın görüntüyü veren materyaller kullanılarak yapılan Atatürk’ün çok gerçekçi olarak tanımlanan heykeli de sergilenmeye başladı. Heykeltraşlar Neda İsmail Atar ve Can Akdaş tarafından hiperreal (çok gerçekçi) olarak adlandırılan bir anlayışla yapılan Heykel, Mustafa Kemal Atatürk’ün, Kurtuluş mücadelesinin sonlandığı 1922’de, 41 yaşındaki görüntüsü ölümsüzleştiriyor.
