ÖZEL/ Didar DEMİRCİ Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB), ekim ayında üretici ile market arasındaki fiyat farkının 3 kat artığını duyurmuştu. Üretici ile tüketici arasındaki makasın açılmasının nedenlerini İzmir Ziraat Mühendisleri Odası Birliği Başkanı Dr. Hakan Çakıcı değerlendirdi. Aradaki 3 katlık farkın nedeninin aracılar ve nakliye olduğunu aktaran Çakıcı, bu durumun önüne geçilmesi için hem üreticinin hem de tüketicinin örgütlenmesi gerektiğini ifade etti. Üretici ile tüketici arasındaki fiyat farkının, aracıların maliyetlerinden kaynaklandığını aktaran Dr. Çakıcı, şöyle devam etti: “Burada da en büyük şey nakliye… Yeşillikte de kilo hesabı değil tane başına alıyoruz, tane başına maliyetleri yüklüyorlar. Diğerleri kilo üzerinden gittiği için maydanoz öyle göze batıyor” dedi. Bu durumun çözümlenmesi ve tüketicinin daha ucuza tarımsal ürünlere ulaşabilmesi için çiftçilerin birlik olması gerektiğini dile getiren Çakıcı, “Tüketiciden 1,5 liraya çıkan malın kısa sürede tüketiciye ulaşması lazım. Bunun için de çiftçinin birlik olması gerekiyor. Nakliye işini organize olması lazım.”
TÜKETİCİ BİRLİĞİ OLUŞMALI
Öte yandan yerel ve yerinde tarım modellerinin önemine dikkat çeken Çakıcı, “Yerinde tarım yerel tarım diyorlar ya bunlar desteklenmeli ama hemen de olacak şeyler değil. Burada organizasyonu da devletin yapması lazım” dedi. Gelinen noktada tüketicilerin de birlik olarak ürünlere daha kolay ulaşabileceğini dile getiren Çakıcı, “Tüketici kooperatifleri kurulabilir. Bunun tek çözümü; hem tüketicinin hem de üreticinin organize olması. Çözüm üretmeye çalışıyoruz. Şimdi bu aracı dediğimiz sistemde de komisyoncusu aracısı nakliyecisi o kadar insan ekmek yiyor. Nakliyeyi dışarı atamazsınız. Bu sistemi bozmak da zor. Komisyoncuları aradan çıkarmak da zor. Ama onları bu sistemin içine alabilirsiniz. Organize olan bir kooperatifle iş yapacaklar sonuçta. En yakın yerden, en uygun yerden malını bulmaya çalışacak. Sözleşmeli tarım değil de ona benzer bir şey. Fiyat verecek önceden. Böyle organizasyonlara gitmek lazım diye düşünüyorum. Yoksa birden bire yapacak bir şey çok zor” ifadelerini kullandı. Çakıcı tüm bu maliyet artışlarının nedeninin tüm dünyada yaşanan enerji kriziyle bağlantılı olduğunu da sözlerine ekledi.
