Aylardır devam eden ve on binlerce masum insanın hayatına mal olan Gazze'deki savaşı sonlandırmak için diplomatik çabalar yeniden hız kazandı. Bölgedeki en önemli arabuluculardan biri olan Katar, başkent Doha'da yürütülen müzakerelerde kritik bir aşamaya gelindiğini duyurdu. Katar Dışişleri Bakanlığı kaynaklarından yapılan açıklamada, ABD'nin eski Başkanı Donald Trump'ın ekibi tarafından hazırlandığı belirtilen yeni ve kapsamlı bir ateşkes ve barış planı taslağının, Pazartesi günü (dün) Hamas'ın siyasi yetkililerine iletildiği bildirildi.
Bu önemli gelişmenin hemen ardından yapılan ikinci bir açıklama ise gözleri Ankara'ya çevirdi. Katarlı yetkililer, bölgede kilit bir role sahip olan Türkiye'nin de, Salı günü (bugün) düzenlenecek olan kritik arabuluculuk görüşmelerine katılacağını resmen açıkladı. Türkiye'nin masada yer alacak olması, hem planın uygulanabilirliği hem de bölgedeki dengeler açısından son derece önemli bir adım olarak yorumlanıyor. Ankara'nın, özellikle Gazze'nin geleceği, güvenliği ve yeniden inşası konularında garantör bir rol üstlenmesi bekleniyor.
Trump'ın çok maddeli gazze planı
Katar kaynakları tarafından detayları paylaşılan ve "Trump Planı" olarak adlandırılan yeni barış önerisi, savaşın derhal sona erdirilmesi ve kalıcı bir çözüm bulunması için bir dizi somut adım içeriyor. Planın en dikkat çekici maddeleri şunlar:
-
Savaşın Derhal Durması: Tarafların (İsrail ve Hamas) öneriyi kabul etmesi halinde savaş hemen sona erecek.
-
Rehine ve Mahkum Takası: İsrail'in anlaşmayı kamuoyu önünde kabul etmesinden sonraki 72 saat içinde, hayatta olan veya hayatını kaybetmiş tüm rehineler iade edilecek. Buna karşılık İsrail, ömür boyu hapis yatan 250 mahkum ile 7 Ekim 2023'ten sonra tutuklanan 1700 Gazzeliyi serbest bırakacak.
-
İsrail Ordusunun Çekilmesi: İsrail ordusu, ABD ve diğer garantör ülkelerle belirlenecek bir takvim çerçevesinde Gazze'den tamamen çekilecek. İsrail, Gazze'yi işgal veya ilhak etmeyeceğini taahhüt edecek.
-
Hamas'a Af ve Sürgün: Silahlarını teslim eden ve barışçıl birlikte yaşama sözü veren Hamas üyelerine af tanınacak. Gazze'den ayrılmak isteyen Hamas üyelerine ise, gidecekleri ülkelere güvenli geçiş sağlanacak.
-
Uluslararası İstikrar Gücü: ABD, Arap ve diğer uluslararası ortaklarla birlikte, Gazze'nin güvenliğini sağlamak için geçici bir uluslararası istikrar gücü oluşturacak.
Gazze'nin geleceği: teknokratlar ve tony blair'li komite
Plan, sadece savaşı bitirmeyi değil, aynı zamanda Gazze'nin siyasi ve ekonomik geleceğini de şekillendirmeyi hedefliyor. Bu doğrultuda, oldukça dikkat çekici bir yönetim modeli öneriliyor:
-
Teknokratlar Yönetimi: Gazze, geçici olarak teknokratlardan oluşacak bir Filistin komitesi tarafından yönetilecek. Bu komiteye, planın mimarı olan Donald Trump'ın başkanlık etmesi öngörülüyor.
-
Tony Blair Sürprizi: Komitede yer alması beklenen isimler arasında, eski İngiltere Başbakanı Tony Blair'in de adı geçiyor. Komitenin diğer üyeleri daha sonra ilan edilecek.
-
Yeniden İnşa ve Ekonomik Kalkınma: Bu komite, Filistin Yönetimi kendi reform programını tamamlayana kadar Gazze'nin yeniden inşası ve kalkınması için gerekli uluslararası finansmanı sağlayacak. Gazze'de özel bir ekonomik bölge kurulacak ve kapsamlı bir ekonomik kalkınma planı hazırlanacak.
-
Yardımların Girişi: Anlaşmanın kabulüyle birlikte, tüm insani yardımlar derhal ve engelsiz bir şekilde Gazze'ye gönderilecek. Yardımların dağıtımı, Birleşmiş Milletler (BM) ve Kızılay aracılığıyla, tarafların müdahalesi olmadan gerçekleştirilecek.
Katar, Hamas'ın bu kapsamlı öneriyi geciktirmesi veya reddetmesi durumunda ise, planın Gazze'de oluşturulacak "terörden arındırılmış bölgelerde" yine de işletileceğini belirtti. Gözler şimdi, Türkiye'nin de katılacağı Doha'daki masadan çıkacak sonuca ve Hamas'ın plana vereceği yanıta çevrildi.