Türkiye’nin mera varlıkları son 80 yılda dramatik biçimde azaldı. 1940’larda 44 milyon hektar olan mera alanı, 2024 itibarıyla 13,2 milyon hektara geriledi. Sayıştay’ın 2024 denetim raporu, belediye ve köylerin topladığı mera gelirlerinin izlenmediğini ve ıslaha yönlendirilmediğini ortaya koydu. Rapora göre, 2024 yılında yalnızca Tokat’ta bir mera ıslah projesi gerçekleştirildi.
Mera gelirleri kayıt dışı ve amaç dışı kullanılıyor
Tarım ve Orman Bakanlığı verileri, 1970’te 21,6 milyon hektar olan mera alanının 2024’te 13,2 milyon hektara düştüğünü gösteriyor. Sayıştay raporu, Mera Kanunu’nun öngördüğü ıslah ve sürdürülebilir kullanım hedeflerinin sahada karşılık bulmadığını belirtti. 2023’te 77 belediye 18,2 milyon TL, 2024’te ise 66 belediye 20,8 milyon TL mera geliri elde etti. Yıl sonunda 30 belediyenin toplam 8,7 milyon TL alacağı bulunmasına rağmen, bu kaynakların ıslah projelerine aktarılmadığı tespit edildi.
Sayıştay’tan öneriler
Rapor, mera, yaylak ve kışlak gelirlerinin izlenmesi, Mera Yönetim Birlikleri’nin kurulması ve belediye/köy sandıklarında bekleyen milyonların ıslah projelerine yönlendirilmesi gerektiğini vurguladı. Raporda, uygulamadaki aksaklıkların somut sonucu olarak 2024 yılında yalnızca Tokat’ta bir mera ıslah projesi gerçekleştirilebildiği ifade edildi.