İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin Kırsalı Kalkındırma Projesi kapsamında verdiği destekler Kiraz İlçesi’nde de binlerce üretici ve çiftçinin yaşamını değiştirdi. Kiraz Hizmet Merkezi’nin temelini 2013 yılında atarken, “İlçeyi kalkındırma ve lokmayı büyütme sözü veriyorum” diyen Başkan Kocaoğlu sözünü tuttu, Büyükşehir’in eli Kiraz’a da uzandı. Verilen destekle İğdeli ve Çevre Köyleri Tarımsal Kalkınma Kooperatifi bölgenin en büyük üretici kooperatifi haline geldi. Günde 140 ton süt üretmeye, Büyükşehir Belediyesi’ne yılda 120 ton peynir satmaya başladı. Büyükşehir, ayırım gözetmeksizin bütün çiftçilere zeytin, kiraz, kestane fidanı dağıttı. Koyun ve keçi yetiştirmek isteyenleri eğitti, küçükbaş hayvan dağıttı. Tarımsal projelerin hiçbirini geri çevirmedi. Hizmet Merkezi kanalıyla dar gelirli öğrencilere giysi, ayakkabı, gıda yardımı yaptı, yapmaya devam ediyor. Kiraz’da Büyükşehir’in desteğini yanıbaşlarında hisseden İğdeli ve Çevre Köyleri Tarımsal Kalkınma Kooperatifi Başkanı Süleyman Top ile görüştük. İlçede nelerin değiştiğini öğrendik.İLK SİVİL ORTAKTIM
Bize İğdeli Kooperatifi’ni tanıtır mısınız?
İğdeli ve Çevre Köyleri Tarımsal Kalkınma Kooperatifi 1987 yılında kuruldu. 52 köyü olan Kiraz İlçesi’nin 30 köyünü kapsayan bir kooperatif. Dönemin kaymakamının girişimiyle kuruldu bu kooperatif. İlk sivil üyeyi kaydetmek için köye geldiler. Ancak kuruluş aşamasında kooperatife kimse sıcak bakmadı. Hatta “Bunlar para yiyecek yer arıyor” diyenler bile çıktı. Halk çekindi açıkcası… Oysa kaymakam bey çok iyiniyetliydi. Üreticiyi, köylüyü düşünüyordu. Benim köyüm İğdeli de bir orman köyüydü. Ben o sıralar köyde marangozluk yapıyordum. Kooperatifin yönetimini oluşturmuşlar, ilk sivil ortağı kaydetmek için köye geldiler. Kimse ortak olmaya yanaşmadı, ben tekliflerini kabul ettim. Kısa İğdeli Kooperatifi’nin ilk sivil üyesi ve ortağıyım.
[caption id="attachment_96368" align="aligncenter" width="656"]
İğdeli ve Çevre Köyleri Tarımsal Kalkınma Kooperatifi 1987 yılında kuruldu.[/caption]ÜYE SAYISI KATLANDI
Kooperatif olarak ortaklarınıza nasıl destek oluyorsunuz?
Kooperatifin girişimiyle ilk olarak 1993 yılında 5 ton sütün depolanacağı bir mandıra kuruldu. Orköy’den kredi alındı. Ben 2001 yılında kooperatife başkan oldum. Ben göreve geldiğimde ortaklardan toplanan süt miktarı 5 tonu geçmişti. Kooperatifin borçları vardı, önce borçları ödedim. Başlangıçta peynir üretiyorduk, sonradan süt satmaya da başladık. Üye sayımız 2 bin 400’e ulaştı. Artık fazla sütümüzü birden fazla firmaya satıyoruz. Üyelerimizin yem, gübre, damlama sulama sistemi gibi ihtiyaçlarını, hatta mutfak tüpünü bile toptancının aldığı fiyata sağlıyoruz. İndirimli mazot veriyoruz.
ARTIK ÇOK GÜÇLÜYÜZ
Son dört yılda kooperatifte neler değişti?
2014 yılında İzmir Büyükşehir Belediyesi ile tanıştık, konuştuk, anlaştık. Başlangıçta dar gelirlilere dağıtılan peyniri kooperatifimizden almaya başladılar. Kendilerine güvendik, üretimimizi arttırdık, büyümeye başladık. Üç yıl içinde çok geliştik. Soğutma sistemli 10 peynir taşıma aracı aldık. 3-4 büyük su toplama tankerimiz var. 4 ayrı bölgede toplama merkezleri kurduk. Süt toplamak için 20 süt ambulansımız var. Günde iki kez süt toplamaya başladık. 30 kadar çiftlikten süt alıyoruz. Bu arada Büyükşehir Belediyesi 6’şar tonluk soğutucu sistemli iki süt tankı verdi. Kiraz çevresinde 10’a yakın kooperatif var ama İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin desteği ile en büyük kooperatif biziz… Artık yılda 120 ton peyniri Büyükşehir Belediyesi’ne satıyoruz. Ürettiğimiz beyaz peynir, tulum peyniri ve kaşar peyniri İzelman kuruluşlarında, aşevlerinde, Grand Plaza kuruluşlarında tüketiliyor. Biz büyüdükçe kooperatifimize üye olmak isteyenlerin sayısı artıyor. Manisa’nın köylerinden bile bizimle çalışmak isteyenler var artık. Büyükşehir Belediyesi’nin desteğiyle İzmir’in en güçlü bölgelerinden biri haline geldik. Artık tek ineği olanın bile sütünü alıyoruz. Bölgede sütün yüzde 70’ini biz topluyoruz.
HEP YANIBAŞIMIZDA
Büyükşehir Belediyesi’nin desteklerinden söz eder misiniz?
Büyükşehir Belediyesi Kiraz’da yalnızca İğdeli ve Çevre Köyleri Tarımsal Kalkınma Kooperatifi’ne destek olmadı. Çiftçimize fidan desteği verdi. Çiftçilik belgesi olan herkese ücretsiz zeytin, ceviz, kestane, ceviz fidanları dağıttı. Köylümüze koyun, keçi verdi. Hayvancılık yapmak isteyenler için kurs düzenledi, eğitti. Üreticimiz hazır olursa arıcılık konusunda da destek verecek. Bizden proje bekliyorlar. Kırköy’de kadınlar bir üretim kooperatifi kurdular. İstridye mantarı üretecekler. Bu projede Büyükşehir Belediyesi Kiraz Hizmet Merkezi’nin sorumlusu İlkay Teker’in büyük emeği var. Mantar üretimi için 45 kişilik bir gruba eğitim verilmeye de başlandı. Arazisi olmayan, mevsimlik işçi olarak çalışmak için dışarıya gidenlere ek gelir olanağı yaratılacak. Bu mantar türünün kilogramı 14 lira ve yurt dışından çok talep var.
Özetle, Kiraz’da İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin kırsalı kalkındırmak için verdiği siyasi parti farkı gözetmeden verdiği destekten herkes memnun. Üretici ile İzmir Büyükşehir Belediyesi arasındaki köprünün kurulmasında ise Kiraz Hizmet Merkezi’nin büyük katkısı var.
[caption id="attachment_96367" align="aligncenter" width="656"]
Kiraz’ın Kaleköy’ü de İzmir Büyükşehir Belediyesi’nden destek alan köylerden biri.[/caption]Kaleköylüler mutlu
Kiraz’ın Kaleköy’ü de İzmir Büyükşehir Belediyesi’nden destek alan köylerden biri. 500 nüfuslu köyde üreticilik eğitimi alan 30-40 köy sakini artık küçük birer sürü sahibi. Muhtar Durmuş Seçkin, “Ücretsiz meyve fidanları verdiler, koyun keçi verdiler. Yollarımızı yaptılar. Arıcılık için yakında kurs düzenleyecekler. Daha ne yapsınlar… Gelirimiz arttı, artık oğlumuz, kızımız evlenecek diye kara kara düşünmüyoruz” dedi.
İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin üç koyun ve bir koç verdiği Turgay Acar ise, “Süt için değil et üretimi için destek aldım. 2 yıl içinde koyunlarımın sayısı 30’a ulaştı. Kendim de biraz ekledim. Bir sürü sahibiyim. Dişilere dokunmuyorum. Koçları büyütüp et olarak değerlendiriyorum. Artık çorbamız kaynıyor, içimiz rahat, huzurluyum” diye konuştu.
