Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın, gübrenin Tarım Kredi Kooperatiflerinin satış merkezlerinde yüzde 30 indirimli satılacağının açıklamasının ardından birkaç gün fiyatlarda yaşanan gevşeme yönünü hızla yükselişe çevirdi. Fiyatların gevşemesi ile belki biraz daha düşme olur diye umarak alım yapmayan çiftçi artan fiyatlarla şaşkına döndü. Artan fiyatlar ile gübre yine yanına yaklaşılmaz oldu.

7 kat arttı

Tarım ve Orman Bakanlığına yönelttiği soru önergesine verilen yanıtta, yıllık gübre fiyatı artışının yüzde 342 olarak açıklandığını aktaran CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, “TÜİK bir yıllık artışı yüzde 152,Bakanlık yüzde 342 olarak açıkladı. Aslına bakılırsa gübre fiyatlarındaki artış yüzde 500'leri buluyor. Cinsine göre 6-7 kat artan gübreler var. Öreğin 2020 yılının sonunda 1100 lira olan amonyum sülfat 7 bin 800 liraya kadar çıktı.

Üre gübre bir yıl önce tonu bin 860 lira iken 13 bin 500 TL çıktı” dedi. Toprakta azot eksikliğini gideren Can gübrenin üst gübre olarak çapa zamanında toprağa atıldığını ifade eden Gürer, 2020 yılının sonunda Can gübre tonu bin 160 lira olan bu gübrenin, tonu 7 bin 200 liraya kadar çıktığını söyledi.

Gürer, 2 bin 450 lira olan Dap gübrenin bugün 13 bin 500 TL, 2 bin 140 liradan satılan 20/20 gübrenin ise 8 bin 750 lira,15.15.15 gübre tonu 10 bin lira olduğunu vurguladı. Gürer, toplamda bir üretim döneminde bölgelere göre değişkende en az 1 dekarda kuru tarım yapılan alanlar için 65 kg, sulu tarım yapılan alanlar için de 85 kg gübrenin atılması gerektiğini kaydetti.

Fiyatlar 6-7 kat arttı

Gübre yüzde 30 indirimli satılacağını duyurulması ardından fiyatlarının yeniden yükseldiğine dikkat çeken Gürer, “Gübre de fiyatlar, çiftçi için bir avantaj sağlamıyor. Tarlaların ekildiği dönemde alt gübre alıp toprağına gübre atamayan üretici, şimdi fiyatların daha da artması nedeniyle üst gübre de alamayacak durumda. Üretici bu şartlarda gübre alamaz, o nedenle de verim kaybı ve rekolte kaybı kaçınılmaz olur.

Çiftçiye ekin ,sürümden kazanın demek için önce girdi maliyetlerinin düşürülmesi şarttır. Tarım ilaçları bir yılda yüzde 250 artmış, gübre fiyatlar uçmuş,mazot,elektrik faturaları fırlamış, çiftçi destekleri yetersiz, çiftçi nasıl ekim yapsın. Çiftçi kredi faiz borçları silinmeli, mazot en az yüzde 50 fiyatlar indirilmeli, tarımsal sulama elektrik fiyatlar düşürülmeli, çiftçi maliyeti düşmeli ki tüketiciye uygun fiyatlar ile ürün ulaşsın” diye konuştu.

Gübre fiyatı akaryakıtla yarışıyor

Gübrenin akaryakıt fiyatlarıyla yarış eder hale geldiğini söyleyen Gürer, gübrede KDV olmasa da fiyatların sürekli artıyor olmasının çiftçinin gübre almasını zorlaştırdığını kaydetti.

“Bedelsiz gübre”

Gürer, yapılması gerekenin bu zor günlerde üreticiye bedelsiz gübre dağıtımı sağlamak olduğunu ifade ederek, “Bu uygulama hayata geçirilemeyecekse bile bugün bedelsiz dağıtılacak gübrenin hasat döneminde tahsil edilmesine olanak sağlayacak bir düzenleme yapılmalı” şeklinde konuştu.

Gürer, ülkemizde en çok kullanılan 6 gübre çeşidinin toplam gübre üretiminin yüzde 95'ini oluşturduğunu, toplam gübre ithalatının da yüzde 85 olduğunu da ifade etti ve çiftçinin üst gübre olarak kullandığı gübrelerde fiyat artışının çiftçiyi düşündürdüğünü söyledi.

Taban fiyat bugünden açıklanmalı

Çiftçiye gübre ulaştırabilmenin bir başka yolunun da hububatta taban fiyatının bugünden açıklanması olduğuna değinen Gürer, “Şayet makul bir hububat taban fiyatı belirlenebilirse, üretici en azından bugünden gübresini alıp üst gübre olarak toprağa atabilir ve verimin artması sağlanabilir.

Zira, şekerpancarında henüz ekim bile yapılmadan bu yılın Eylül ayında başlayacak olan hasat dönemi için şimdiden taban fiyat belirlenmişti. Hububat içinde taban fiyat çiftçi memnun edecek bir fiyat olarak açıklanmalıdır” hatırlatmasında bulundu.