Türkiye’de finansal güvenliği sağlamak ve kayıt dışı ekonomiyle mücadele etmek adına atılan adımlara bir yenisi daha ekleniyor. Mali Suçları Araştırma Kurulu (MASAK), bankacılık sistemi üzerinden gerçekleştirilen para transferlerinde şeffaflığı artırmak amacıyla radikal bir karar almıştı. Ağustos ayında yayımlanan tebliğ ile duyurulan ve banka müşterilerini doğrudan ilgilendiren yeni dönem için geri sayım sürerken, ekonomi yönetiminden piyasaları rahatlatacak bir güncelleme haberi geldi. Suç gelirlerinin aklanmasının önlenmesi amacıyla getirilen kısıtlamalarda, belirlenen parasal alt sınırın günümüz ekonomik koşullarına uyarlanması gündeme geldi.
Kayıt dışı ekonomiye karşı dijital takip başlıyor
Finansal sistemin denetimini sıkılaştıran MASAK, 1 Ocak 2026 tarihi itibarıyla bankacılık işlemlerinde yeni bir dönemi resmen başlatıyor. Yapılan düzenlemeye göre, şüpheli para hareketlerinin takibi ve terörün finansmanının önlenmesi stratejisi kapsamında, dijital kanallardan yapılan transferlere "beyan zorunluluğu" getiriliyor. Bu kapsamda vatandaşların mobil bankacılık, internet bankacılığı ve ATM üzerinden yapacakları işlemlerde artık daha detaylı bilgi vermesi gerekecek. Amaç, paranın kaynağını ve gittiği yeri net bir şekilde belirleyerek gri alanları ortadan kaldırmak. Ancak düzenlemenin teknik detayları ve uygulanabilirliği, yürürlük tarihine günler kala yeniden masaya yatırıldı.
Enflasyon etkisiyle işlem limitleri sil baştan
Geçtiğimiz Ağustos ayında kamuoyuna duyurulan ilk planda, söz konusu beyan zorunluluğu için alt sınır 200 bin Türk Lirası olarak belirlenmişti. Ancak Türkiye’de son dönemde yaşanan enflasyon ve buna bağlı olarak artan emtia fiyatları, 200 bin liralık rakamın ticari hayatta ve hatta bireysel işlemlerde sıradan bir meblağ haline gelmesine neden oldu. Ekonomi kulislerinden sızan bilgilere göre, bürokratlar bu limitin günlük bankacılık trafiğini kilitleyebileceği endişesini taşıyor. Bu nedenle, henüz uygulama başlamadan limit değişikliği yapılması kararlaştırıldı. Piyasaların beklentisi doğrultusunda, ilk etapta belirlenen sınırın iki katına çıkarılarak 400 bin TL seviyesine yükseltilmesi planlanıyor.
Yirmi karakterlik açıklama şartı nasıl uygulanacak?
Yeni düzenlemenin en çok konuşulan maddesi ise "açıklama" zorunluluğu. Banka müşterileri, belirlenen yeni limitin (beklenen 400 bin TL) üzerinde bir transfer gerçekleştirmek istediklerinde, işlem ekranında karşılarına çıkan açıklama kutucuğunu boş geçemeyecek. Sistem, kullanıcıdan işlemin mahiyetini anlatan en az 20 karakterlik bir metin girişi isteyecek. Örneğin, yüklü miktarda bir ödeme yapılıyorsa "Borç ödemesi" gibi kısa ifadeler yerine, paranın ne için gönderildiğine dair daha somut veriler talep edilecek. Bu sayede suç gelirlerinin aklanması ve yasa dışı bahis gibi illegal para trafiklerinin anlık olarak tespit edilmesi hedefleniyor.
Ekonomi yönetiminden piyasayı rahatlatan hamle
Bankacılık sektörü kaynakları, limitin 200 bin lirada kalması durumunda hem banka sistemlerinin aşırı veri yüküyle karşılaşacağını hem de ticari akışın yavaşlayacağını belirtiyordu. Özellikle gayrimenkul, otomotiv ve toptan ticaret gibi sektörlerde 200 bin liranın altındaki işlemlerin neredeyse kalmadığına dikkat çeken uzmanlar, ekonomi yönetimi tarafından atılacak bu güncelleme adımını olumlu karşılıyor. Dünya gazetesinin aktardığı bilgilere göre, revize edilen tebliğin yılbaşına girmeden Resmi Gazete’de yayımlanması veya ilgili kurumlara genelge ile bildirilmesi bekleniyor. Böylece 1 Ocak sabahı vatandaşlar ve şirketler, daha gerçekçi limitlerle finansal işlemlerini sürdürebilecek.