Zonguldak’ta bir araya gelen vatandaşlara seslenen Cumhuriyet Halk Partisi’nin lideri Özgür Özel, Türkiye’nin işçi sağlığı ve iş güvenliği alanında yaşadığı aksaklıkları ve maden kazalarını gündeme taşıdı.
Maden Kazaları ve İş Güvenliği
Özel, konuşmasına Türkiye’nin kanayan yarası maden kazalarına değinerek başladı. “İşçi sağlığı ve iş güvenliği konusunda bir arpa boyu yol kat edemedik” diyerek, bu alandaki eksiklikleri vurguladı. İliç’te yaşanan maden faciasına atıfta bulunarak, maden ocaklarında yaşanan kayıpların ve ailelerin acısının devam ettiğini belirtti. Özel, maden ocaklarına tanınan vergi muafiyetlerini ve İliç’teki şirkete uygulanan göstermelik cezaları eleştirerek, hükümetin emekçiye yönelik “para yok” tutumunu kınadı.
Emek ve Kömürün Şehri Zonguldak
Özel, Zonguldak’ın emek ve mücadelenin kenti olduğunu ifade ederek, şehrin kendileri için özel bir yere sahip olduğunu dile getirdi. Almanya ve İngiltere’de madenlerde ölümlü kazaların yaşanmadığını, ancak Türkiye’de bu durumun farklı olduğunu söyledi ve emeği savunma, sömürü düzenine karşı durma vurgusu yaptı.
Emeklilerin Durumu
Zonguldak’ın artık emeklilerin şehri haline geldiğini belirten Özel, emekli nüfusunun çalışan nüfusundan fazla olduğu nadir illerden biri olduğunu vurguladı. 2002 yılında en düşük emekli maaşının 1,5 asgari ücrete denk geldiğini, ancak şu anki hükümet döneminde emeklilerin alım gücünün düşürüldüğünü ifade etti. En düşük emekli maaşının asgari ücretin yalnızca yüzde 60’ı kadar olduğunu ve bu durumun emeklilerin aylık gelirlerinde büyük bir düşüşe neden olduğunu belirtti.
Bayram İkramiyeleri ve Emekliler
Özel, emeklilere verilen bayram ikramiyelerine de değindi. CHP’nin bir maaş ikramiye önerisinin önce kabul görmediğini, ancak 7 Haziran seçimlerinden sonra hükümetin de ikramiye vereceğini açıkladığını anımsattı. Seçim döneminde verilen 1000 lira ikramiyenin yeterli olmadığını, CHP olarak en az asgari ücret kadar olmasını önerdiklerini ifade etti.
Özel'in konuşmasından öne çıkanlar şöyle:
Emeğin, mücadelenin kenti Zonguldak'tayız. Zonguldak'ı selamlıyorum... Sizin bizde ayrı bir yeriniz var.
1970'lerden beri Almanya'da ve İngiltere'de madenlerde ölümlü kazalar olmuyorken, bu mesleğin fıtratında ölüm var diyenlere karşı duruyoruz. Biz emeği savunuyoruz, sömürü düzenini değil. Maden ocaklarının vergilerini affedenler, emekçiye gelince para yok diyor. Size yazıklar olsun.
BAYRAM İKRAMİYELERİ
Zonguldak, emek ve kömürün şehri olarak bilinse de, şimdilerde emeklilerin şehri olma özelliğini taşıyor. Zonguldak, Türkiye'de emekli nüfusunun çalışan nüfusundan fazla olduğu nadir illerden biri; emekli sayısı, çalışan sayısından 26 bin fazla. 3 Kasım 2002'de, en düşük emekli maaşı 1,5 asgari ücrete denk geliyordu, bu da bugünün parasıyla yaklaşık 26 bin lira eder. Ancak, bu hükümet döneminde, adım adım emeklilerin alım gücü düşürüldü. Şu anda, en düşük emekli maaşı, asgari ücretin yalnızca yüzde 60'ı kadar. Asgari ücret 17 bin lira iken, en düşük emekli maaşı 10 bin lira. Erdoğan'ın iktidara geldiği dönemde, en düşük emekli maaşıyla 8 çeyrek altın alınabiliyordu; şimdi ise yalnızca 2,5 çeyrek altın alınabiliyor. Her hesap yanılabilir ama altın hesabı yanılmaz. Emeklilerin aylık geliri, 8 çeyrek altından 2,5 çeyrek altına düşürüldü. Bu durum, her ay emeklilerin cebinden adeta 5,5 çeyrek altının çalınması anlamına geliyor. Kimin yüzünden gidiyor; Recep Tayyip Erdoğan yüzünden gidiyor.
Emeklilere iki bayramda verilen ikramiye konusuna gelince, 2015'te CHP'nin bir maaş ikramiye önerisi önce kabul görmedi. Ancak 7 Haziran seçimlerini kaybettikten sonra, hükümet de ikramiye vereceğini açıkladı. Seçime kadar hiçbir adım atılmazken, seçim döneminde 1000 lira ikramiye verildi. Biz, en az asgari ücret kadar olmasını önerdik; fakat hükümet, 1000 liranın yeterli olduğunu savundu. Bir zamanlar 1000 lira ile 24 kilo dana kıyma alınabilirken, bu miktar 2021'de 2 bin lira, bu yıl ise bayramdan önce 3 bin lira olarak planlanmıştı. Ancak bu 3 bin lira, bugün ancak 6 kilo dana kıyma alabiliyor. 2018'de bir bayram ikramiyesiyle alınabilen 24 kilo kıyma, bugün sadece 6 kiloya düşmüş durumda.
ERDOĞAN'A SESLENDİ: SANA EMEKLİDEN OY YOK
Ben kendi hesaplarımı yaptım ve sonuç olarak, emeklilerin taleplerini karşılamak için 1,4 trilyon lira gerekli değil; sadece 690 milyar lira yeterli. Fakat, "690 milyarı verin" dediğimizde, "Para yok" yanıtını alıyoruz. Oysa bu yılın bütçesine baktığımızda, vazgeçilen vergi gelirlerine şahit oluyoruz. İliç'teki yabancı şirketten, 5'li çetenin her bir üyesine, kamu müteahhitlerinden, Saray'ı inşa edenlere kadar ne kadar yandaş büyük holding varsa, onların hepsinin vergi gelirlerinden vazgeçilmiş; toplamda 657 milyar lira. Yani, şirketler para kazanmış, kâr etmiş ama vergi ödeme zamanı geldiğinde, devlet bu vergilerden 657 milyar lira vazgeçmiş. Emekliye gerekli olan para yok deniyor ama yandaş şirketler söz konusu olduğunda para bulunuyor. Eğer Tayyip Erdoğan'ın emeklilere yetecek parayı bulamıyorsa, emeklilerin de Tayyip Erdoğan'a verecek oyları olmamalı. Zonguldak'taki emeklilerden bir mesaj var: 'Beni düşünmeyene ben de oy vermem.' Bundan sonra emeklilerden sana oy yok, Erdoğan. Bu durumu sen düşün."
