Hazine ve Maliye Bakanlığı, vergi adaletini sağlamak ve kayıt dışı ekonomiyle mücadeleyi derinleştirmek amacıyla, yüksek kazanç potansiyeline sahip olmalarına rağmen sürekli olarak düşük gelir beyan eden meslek gruplarını mercek altına aldı. Yapılan analizler sonucunda, özellikle doktorlar, kuyumcular, oto galericileri ve emlakçıların beyan ettikleri matrahların, gerçek kazançlarıyla orantısız olduğu tespit edildi. Bu duruma son vermek için hazırlanan yeni düzenlemeyle, bu dört meslek grubuna, mevcut gelir vergisi yükümlülüklerine ek olarak, yıllık maktu bir harç ödeme zorunluluğu getirilmesi planlanıyor. Bu hamle, "çok kazanandan çok, az kazanandan az vergi" ilkesini daha etkin bir şekilde hayata geçirmeyi hedefliyor.
-
Doktor: 61 bin 31 TL
-
Eczacı: 66 bin 236 TL
-
Kuyumcu: 42 bin 360 TL
-
Avukat: 33 bin 641 TL
-
Restoranlar: 20 bin 329 TL
-
Taksici: 12 bin 961 TL
-
Büfeler: 11 bin 529 TL
-
Bakkal/Market: 10 bin 149 TL
-
Minibüsçü: 8 bin 954 TL
-
Galerici: 7 bin 842 TL
-
Emlakçı: 5 bin 226 TL
-
Kadın kuaförü: 4 bin 729 TL
-
Erkek kuaförü: 3 bin 633 TL
-
Aktör, aktris, dublör: 157 bin 265 TL
-
Müzisyen, ses sanatçısı, sunucu: 136 bin 900 TL
Beyanlar gerçek hayattan kopuk
Maliye'nin bu adımı atmasının arkasında, meslek gruplarının beyan ettikleri gelirlerle piyasa gerçekleri arasındaki devasa uçurum yatıyor. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'in daha önce kamuoyuyla paylaştığı rakamlar, durumun vahametini gözler önüne seriyor. Bakan Şimşek'in verilerine göre, geçen yıl Türkiye genelindeki kuyumcular, aylık ortalama sadece 42 bin 360 TL brüt gelir beyan etti. Lüks araçların alınıp satıldığı oto galericilerin beyanı ise daha da şaşırtıcı: aylık ortalama sadece 7 bin 842 TL. Milyonluk mülklerin el değiştirdiği emlakçılık sektöründe ise beyan edilen aylık ortalama brüt gelir 5 bin 226 TL gibi komik bir rakamda kalıyor. Kendi muayenehanesi olan doktorların beyanı ise aylık ortalama 61 bin 31 TL seviyesinde. Bakan Şimşek, özellikle kuyumcuların beyanlarının düşüklüğüne dikkat çekerek, "Biz kayıt dışılıkla mücadelede dozu daha da artıracağız" mesajını vermişti.
Yaklaşık 200 bin mükellef yeni düzenlemeden etkilenecek
Hazırlıkları süren yeni düzenlemenin, yüz binlerce mükellefi doğrudan etkilemesi bekleniyor. Ticaret Bakanlığı'ndan yetki belgesi alarak faaliyet gösteren 13 bin 536 kuyumcu, 78 bin 560 oto galerici ve 86 bin 488 emlakçı olmak üzere toplam 178 bin 784 mükellef, yeni harç uygulamasının potansiyel muhatapları arasında yer alıyor. Bu rakama, bireysel olarak çalışan yaklaşık 28 bin doktor da eklendiğinde, düzenlemenin kapsamının ne kadar geniş olduğu ortaya çıkıyor. Getirilmesi planlanan yıllık harcın tutarının, her meslek grubu için ayrı ayrı belirlenmesi ve bu belirlemede sektörün ortalama kârlılık oranları ile beyan edilen gelirler arasındaki farkın dikkate alınması bekleniyor. Harç miktarının ne olacağına ilişkin çalışmaların Hazine ve Maliye Bakanlığı bünyesinde devam ettiği belirtiliyor.
Amaç vergide adaleti sağlamak
Hazine ve Maliye Bakanlığı yetkilileri, bu yeni düzenlemenin temel amacının, vergisini dürüstçe ödeyen vatandaşlar ile kazancını düşük göstererek vergi ödemekten kaçınanlar arasındaki adaletsizliği gidermek olduğunu vurguluyor. Yıllık harç uygulamasıyla, düşük beyanda bulunmanın cazibesinin ortadan kaldırılması ve bu meslek gruplarının vergi sistemine daha adil bir katkı sağlaması hedefleniyor. Bu adımın, aynı zamanda devletin vergi gelirlerini artırarak bütçe disiplinine de olumlu katkı yapması bekleniyor. Yeni düzenlemenin detaylarının kısa süre içinde netleşerek kamuoyuyla paylaşılması ve yürürlüğe girmesi öngörülüyor. Bu hamle, kayıt dışı ekonomiyle mücadelede yeni ve daha sert bir dönemin başlangıcı olarak yorumlanıyor.