Asgari ücret görüşmelerinde ikinci tur da tamamlandı. Ama hala taraflar bir rakam telaffuz etmedi. Koronavirüs salgını nedeniyle görüşmeler çevrim içi yapılıyor. İkinci toplantı Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu'nun (TİSK) ev sahipliğinde 15 Aralık'ta gerçekleşti. Toplantı sonrası TİSK'ten yazılı bir açıklama geldi. Açıklamada, "Asgari ücret destekleri tüm işletmeleri kapsayacak şekilde devam etsin. Ücret üstündeki vergi ve prim yükleri uygun seviyeye çekilsin. İstihdamı korumak için dengeli bir asgari ücret belirlenmesi her zamankinden daha önemli" ifadeleri kullanıldı.
Nedir bu 'dengeli' asgari ücret?
Asgari Ücret Komisyonu'nda, milyonlarca çalışanı temsilen eden TÜRK-İŞ her ay açlık ve yoksulluk sınırlarını açıklıyor. TÜRK-İŞ'in araştırmasına göre; 2020 Kasım ayında dört kişilik bir ailenin sağlıklı, 'dengeli' ve yeterli beslenebilmesi için yapması gereken aylık gıda harcaması tutarı (açlık sınırı) 2 bin 516 TL, gıda harcaması ile birlikte giyim, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için yapılması 'zorunlu' diğer aylık harcamalarının toplam tutarı ise (yoksulluk sınırı) 8 bin 197 TL, bekâr bir çalışanın 'yaşama maliyeti' ise aylık 3 bin 73 TL oldu.
Komisyon toplantısının ardından TİSK'ten yapılan açıklamada 'dengeli' bir asgari ücret vurgusu ile milyonlarca işçiyi 'açlık sınırında' tutmak mı kastediliyor?
Umarım niyet bu değildir. Sanırım, niyetin ne olduğunu 22 Aralık'ta yapılacak üçüncü görüşmenin ardından öğrenebileceğiz.
***
Komisyondan henüz bir rakam telaffuz edilmese de siyasi partiler ve görüşmelerde masada oturamayan işçi örgütleri 'temennilerini' açıkladı. CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, asgari ücretin en az 3 bin 100 lira olması gerektiğini söylerken Millet İttifakı ortağı İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener ise TBMM Grup Toplantısı'nda asgari ücretin net 3 bin lira olması gerektiğini belirtti.
HDP İstanbul İl Eş Başkanı Elif Bulut, “İnsanların yaşayabileceği kadar ücret alması ve yaşamın sürdürebilmesi adil bir bütçe ile olur” diyerek asgari ücret taleplerinin en az 4 bin lira olduğunu söyledi.
Büyük Birlik Partisi (BBP), asgari ücretin en az 2 bin 855 lira olmasını isterken, Saadet Partisi Genel Başkanı Temel Karamollaoğlu ise yaptığı açıklamada "Gelişmiş kabul edilen ülkelerde asgari ücret hep yoksulluk sınırının üstündedir. Çalışan insan, aldığı ücretle ihtiyaçlarının tamamını karşılar. Asgari ücret hem işveren için önemli hem de bu ücreti alan için önemli. İşverene de fazla bir yük yüklememek için asgari ücretten vergi alınmaması, buradaki primlerin devlet tarafından karşılanması gerekir. Eğer bu yapılırsa bugün için asgari ücret 2 bin 900 liranın üzerine çıkar" dedi.
***
TÜRK-İŞ'in her ay yaptığı araştırmanın sonuçlarını yukarıda paylaşmıştım. Bu araştırmaya göre Türkiye'de 'yoksulluk sınırı' 8 bin 197 TL. Sanırım Sayın Karamollaoğlu'nun 'yoksulluk sınırı' kriterleri farklı.
***
TÜRK-İŞ Başkanı Ergün Atalay'ın, geçtiğimiz günlerde, asgari ücret talebinde dirsek temasında olacağız dediği DİSK ve HAK-İŞ bu konuda ne düşünüyor? DİSK, sürecin başında asgari ücretin net 3 bin 800 lira olması gerektiğini açıklamıştı. İktidara yakınlığı ile bilinin HAK-İŞ'ten de geçtiğimiz gün bir açıklama geldi. HAK-İŞ Genel Başkanı Mahmut Arslan, asgari ücretin gelir dağılımındaki adaletsizliği gidermek için kullanılması gereken temel bir sosyal politika aracı olduğunu belirterek, "Asgari ücret beklentilere ve ülkemiz gerçeklerine denk düşecek bir şekilde artırılması gerekmektedir." değerlendirmesinde bulundu.
Anlayacağınız suya sabuna dokunmadı.
***
Asgari ücret görüşmelerinde bunlar olurken, pandemi nedeniyle aylardır işsiz olan, evine ekmek götüremeyen genç müzisyen, bağlama sanatçısı Duran Ay canına kıydı.
Sabancı Ailesi üyesi Hacı Sabancı ünlü bir markanın sadece 700 adet ürettiği saatlerden birini 400 bin dolar yani yaklaşık 3 milyon 145 lira ödeyerek satın aldı.
