İzmir Büyükşehir Belediyesi Afet İşleri Dairesi Başkanlığı, 30 Ekim İzmir depreminin ardından en çok hasar alan Bornova ve Bayraklı’da tamamladığı yapı envanter çalışmasının üçüncü ayağını Karşıyaka’da başlattı. Bahriye Üçok Mahallesi’nden başlayan çalışma, ilçedeki 27 mahallede toplam 22 bin 500 yapının incelenmesini kapsıyor.
Amaç, olası bir deprem anında yapıların nasıl bir tepki vereceğini önceden görmek ve elde edilen verilerle kentin Deprem Master Planı’na altlık sağlamak. Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği’ne bağlı İnşaat Mühendisleri Odası İzmir Şubesi iş birliğiyle yürütülen proje, iki aşamalı olarak tasarlandı: sahada ön inceleme ve masa başında proje değerlendirmesi.
“Kesin tanı değil, ön değerlendirme”
Çalışmalar hakkında bilgi veren İzmir Büyükşehir Belediyesi Afet İşleri Dairesi Başkanlığı Yapı İnceleme ve İyileştirme Şube Müdürü Soner Bilge, kentin depreme dirençliliğini artırmayı hedeflediklerini vurgulayarak, “30 Ekim İzmir depreminin ardından, depremden en çok etkilenen Bayraklı ile Bornova’da başlattığımız çalışmaları tamamladık. O bölgelerde yaklaşık 100 bin yapıyı inceledik. Karşıyaka’da da iki aşamalı bir çalışma yürütüyoruz. Hem saha hem de proje boyutu üzerinden incelemelerimiz olacak” dedi.
Bilge, bu çalışmanın riskli yapı tespitinden ziyade sağlık taramasına benzeyen bir ön değerlendirme olduğunu belirterek, “Sağlık taramasına gittiğinizde önce yaşınıza, kilonuza, tansiyonunuza bakılır. Bu ön bir değerlendirme aslında, kesin tanı değil. Burada da yapının yaşı, inşa edildiği yıl gibi bilgiler derleniyor. Bu çalışmalar İzmir’in Deprem Master Planı’na altlık oluşturması için önemli. Kentin yenilenecek alanlarının yanı sıra sağlıklı zeminlerin belirlenmesi adına da veri sunacak. Bunu İzmir’in tamamına yaymayı hedefliyoruz” ifadelerini kullandı.
İnşaat mühendislerinden ‘triyaj’ benzetmesi
Çalışmanın önemine değinen İnşaat Mühendisleri Odası İzmir Şubesi Yönetim Kurulu Başkanı Bengi Atak, 30 Ekim depreminin İzmir’deki yapı stokunun kırılganlığını ortaya koyduğunu hatırlatarak, “Barınma hakkı insanlar için en doğal hak. Bunun güvenli şekilde sağlanması önemli. Bu çalışmayı o nedenle çok önemsiyoruz” dedi.
Atak, yapılacak işlemin bir önceliklendirme olduğunu, karot numunesi alınmayacağını ve sahadaki uzman mühendislerin binalardan çeşitli fotoğraflar çekerek ölçüler alacağını belirtti. “Masa başında da projelerin değerlendirilmesiyle tahmine varmaya çalışacağız. Ardından Ortadoğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) İnşaat Mühendisliği Bölümü’ndeki akademisyenler elde edilen bulguları analiz etme konusunda bize yardımcı olacak” diye konuştu.
Çalışmaları hastanelerdeki triyaj sistemine benzeten Atak, “Bir kaza anında birçok hasta geldiğinde hızlı tetkikle aşamalandırılır ve kırmızı kodda olanlara daha detaylı tetkikler yapılır. Aynı şekilde yapı stoku envanter çalışması da inşaat mühendislerinin triyajıdır. Öncelikle eleğin üstünde kalan yapıları belirleyip ardından detaylı çalışmalara geçeceğiz” dedi.
Karşıyakalılar endişelenmesin
Bengi Atak, Karşıyaka sakinlerine de seslenerek, “Çok kıymetli Karşıyakalılardan alanda çalışacak arkadaşlarımıza yardımcı olmalarını istiyoruz. Bu çalışmalar riskli yapı belirleme çalışması değil. Arkadaşlarımız evlerin fotoğraflarını çekecekler ama burada amaç tamamen teknik bilgi toplamak. Lütfen endişelenmeyin ve arkadaşlarımıza yardımcı olun. Çünkü sokaklarında, evlerinin önünde baretli ve yelekli arkadaşlarımızı görecekler. Güven problemi yaşamasınlar” dedi.
Karşıyaka Bahriye Üçok Mahallesi Muhtarı Özlem Ümmetoğlu da, “Herkes deprem nedeniyle çok endişeli. Sağlıklı ve güvenli yapılara sahip olmak için bu çalışmalara hepimizin destek olması gerekiyor” diyerek projeye olan desteğini dile getirdi.
Bu kapsamlı çalışma tamamlandığında 22 bin 500 yapının öncelik sıralaması çıkarılacak ve elde edilen veriler İzmir’in afet planlama çalışmalarına ışık tutacak. Böylece hem güçlendirme hem de dönüşüm için kaynakların en doğru noktalara yönlendirilmesi mümkün olacak.