Küresel iklim krizinin sonuçlarından biri de denizlerdeki sıcaklık artışıdır. Doğu Karadeniz’de, son yıllarda sel, taşkın ve heyelan gibi doğal afetlerin sıklığı ve şiddeti artarken, deniz suyu sıcaklığı da yükseliyor. Deniz suyu sıcaklığı, Karadeniz’de yarım derece arttı. Bu durum, başta hamsi olmak üzere birçok balık türünün yaşamını olumsuz etkiliyor.
Balık Türleri Güneye Doğru Göç Ediyor
Denizdeki sıcaklık artışı, balık türlerinin büyüme, üreme ve gelişme süreçlerini tehdit ediyor. Denizde yeterli soğuma olmayınca, balık türleri güneye doğru göç etme eğilimine giriyor. Bu da, balık avcılığını ve balıkçılık sektörünü zor durumda bırakıyor.
KTÜ Öğretim Üyesi Erüz: “Okyanuslardaki Sıcaklık Değişimi, Dünyadaki İklimi Etkiliyor”
Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Deniz Bilimleri Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Coşkun Erüz, deniz suyu sıcaklığındaki artışın nedenlerini ve sonuçlarını anlattı. Erüz, “Okyanuslardaki sıcaklık değişimi dünyadaki iklimi etkileyen ana faktördür. İklim değişikliğine bağlı olarak Atlantik’te oluşan basınç sistemlerinin Avrupa üzerinden Türkiye ve Karadeniz’i etkilemesi de aynı oranda değişime neden oldu. Bunun sonucunda Karadeniz’de de bu iklim değişiminin etkisi ile ısınma gerçekleşti. Yıl boyunca baktığımız zaman, soğumanın yeterince olmaması ne anlama geliyor? Ekosistem ve canlı yaşamı olarak Güney Karadeniz’de sıcaklığın kışın 7 derece ve yazın 26 derecelere kadar bir değişim aralığı var. Kışın deniz sıcaklığı 7 derecelere düştüğünde Karadeniz’in kuzeyinde, özellikle donmaya bağlı soğumalarda, balıklar güneye doğru hareket ediyor. İklim değişimine bağlı olarak kuzeyde yeterince soğuma meydana gelmeyince balık güneye doğru göç etme eylemine girebiliyor” dedi.
Hamsi Avcılığı Zorlaşıyor
Erüz, deniz suyu sıcaklığındaki artışın balık avcılığını da olumsuz yönde etkilediğini söyledi. Erüz, “Sudaki sıcaklık değişimleri, balıkların ve diğer canlıların davranışlarında ciddi bir etki yapıyor. Örneğin hamsiyi avlarken bu fiziksel koşullardaki değişimin daha önceki yıllarda beklendiği gibi olmadığında; balığı beklediğimiz dönemde, beklediğimiz miktarda görememe şeklinde kendini gösteriyor. Bu balığın olmadığı anlamına gelmiyor. Balık toplanarak av vermediği için o balığı göremiyoruz. Aslında hamsi Karadeniz’de bulunsa dahi av vermediği için onu avlayıp, o yılki üretime katamıyoruz. Hamsiyi avlayamadık diyoruz. Aşırı avcılık mutlaka büyük bir etken ama asıl sebebi; iklim değişimine bağlı olarak deniz suyundaki beklenen dönemdeki, beklenen soğumanın gerçekleşmemesi de balık stoklarındaki davranışında değişikliğe neden oluyor. Balıkların yumurtlama, beslenme ve göç etme dönemlerinde değişimler meydana gelince beklediğimiz sezon içinde o davranışı görünce avcılığı yapamıyoruz. Ya da avcılığı yaptığımızda da balığın kalitesi düşüyor” diye konuştu.
