İzmir'in Karabağlar ilçesi Uzundere Mahallesi'nde, Toplu Konut İdaresi (TOKİ) tarafından yapılması planlanan konut projesinin inşaat faaliyetlerine başlanması, bölgede yeni bir krize yol açtı. Karabağlar Belediyesi, alanla ilgili hukuki süreçlerin ve mülkiyet belirsizliklerinin devam ettiğini belirterek, inşaatın başlamasının mevzuata uygun olmadığını ve kamu yararını hiçe sayan bir yaklaşım olduğunu açıkladı. Belediye, 2017 yılında TOKİ'ye devredilen araziyle ilgili yasal mücadelesini sürdürürken, inşaat makinelerinin bölgede çalışmaya başlaması gerilimi tırmandırdı.
Hukuki belirsizlikler sürerken kepçeler çalışmaya başladı
Karabağlar Belediyesi tarafından yapılan açıklamada, 10 Haziran 2025 tarihli parselasyon planının Tapu ve Kadastro Müdürlüklerinde henüz inceleme aşamasında olduğu ve mülkiyet işlemleri tamamlanmadığı halde inşaat faaliyetlerinin başlatıldığına dikkat çekildi. Henüz tapuya tescil edilmemiş ve mülkiyet durumu netleşmemiş bir alanda, gerekli izin ve onaylar alınmadan inşaata başlanmasının yasalara aykırı olduğu belirtildi. Belediye, bu usulsüz durum üzerine ilgili kurumlara gerekli bildirimlerin yapıldığını duyurdu. Yetkililer, devam eden yargı süreçleri sonuçlanmadan atılan bu adımın, hukuki süreci yok saymak anlamına geldiğini ifade ediyor.
Belediye konuyu yargıya taşıdı: Dava üstüne dava açıldı
Karabağlar Belediyesi, göreve geldiği günden bu yana söz konusu alandaki planlama sürecine karşı kamu yararını savunmak adına hukuki yollara başvurduğunu belirtti. Bakanlık tarafından 2018'den beri onaylanan tüm planlara yapılan itirazların dikkate alınmadığı gerekçesiyle 2024 yılında imar planlarının iptali için dava açıldı. Bu dava sürerken TOKİ'nin inşaat ve altyapı işi için ihaleye çıkması üzerine, belediye bu ihalenin iptali için de ayrı bir dava açtı. Ayrıca, proje için verilen "ÇED gerekli değildir" kararının da hukuka aykırı olduğu savunularak bu kararın iptali için de yargı yoluna başvuruldu. Son olarak, Bakanlıkça yapılan parselasyon planına yapılan itirazın reddedilmesi üzerine bu planın da iptali için dava açıldığı ve tüm bu yargı süreçlerinin halen devam ettiği vurgulandı.
Yeşil kuşak tehdit altında, köy dokusu bozulacak
TOKİ'nin planladığı projenin, bölgenin sosyal ve ekolojik yapısı üzerinde yaratacağı baskı, endişelerin odağında yer alıyor. İlk etapta 750, ikinci etapla birlikte toplamda 3302 kişilik yeni bir nüfusun bölgeye yerleşmesi öngörülüyor. Bu durumun, projenin bitişiğindeki tarihi Uzundere köyünün mevcut dokusunu bozacağı ve bölgedeki yaşam düzenini olumsuz etkileyeceği belirtiliyor. Daha da önemlisi, planlanan konut alanının İzmir için hayati öneme sahip orman alanlarının bulunduğu yeşil kuşağın hemen yanında yer alması. Uzmanlar, bu durumun yeşil kuşağı ciddi bir imar baskısı altına sokacağını ve kentin ekolojik dengesini geri dönülmez bir şekilde tehdit edeceğini vurguluyor.
Karabağlar Belediyesi'nden uzlaşı ve çözüm önerisi
Karabağlar Belediyesi, krizi çözmek ve kamu yararını korumak amacıyla alternatif bir çözüm önerisi geliştirdiğini açıkladı. Bu öneriye göre, TOKİ’nin planladığı 750 konutun, yine ilçe sınırları içindeki Yaşar Kemal Mahallesi TOKİ alanının devamına inşa edilmesi teklif ediliyor. Tartışmalı Uzundere arazisinin ise tamamen "Üniversite Alanı" olarak planlanması isteniyor. Belediye, TOKİ’nin planında 38,3 hektara düşürülen üniversite alanını, kendi öneri planında 61,8 hektar olarak belirledi. Bu adımla hem konut bekleyen vatandaşların mağdur edilmeyeceği hem de İzmir’e uluslararası standartlarda büyük bir devlet üniversitesi kampüsü kazandırılacağı ifade edildi. Ancak bu yapıcı öneriye rağmen, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile defalarca talep edilen görüşmelerden bugüne kadar bir sonuç alınamadığı belirtildi.
Asıl öncelik 540 hektarlık riskli alan olmalı
Belediye yetkilileri, TOKİ gibi bir devlet kurumunun önceliğinin, Karabağlar'da yıllardır çözüm bekleyen kentsel dönüşüm sorunu olması gerektiğini savunuyor. İlçenin 16 mahallesini kapsayan ve riskli alan ilan edilen 540 hektarlık bölgede yaşayan on binlerce vatandaşın, daha güvenli konutlara ve sağlıklı yaşam koşullarına kavuşmayı beklediği hatırlatıldı. Kentin gelişimini engelleyen bu devasa sorunun yetkili kurumlar tarafından sürekli ötelenmesi eleştirilirken, TOKİ'nin yatırım gücünü bu acil ve öncelikli alana yönlendirmesi gerektiği çağrısı yinelendi.