İzmir Büyükşehir Belediyesi, 5 Aralık Dünya Kadın Hakları Günü öncesinde kent içi ulaşımda kadınlara yönelik geliştirdiği politikaların somut sonuçlarını paylaştı. Başkan Dr. Cemil Tugay’ın “kadın dostu kent” vizyonuyla şekillenen bu ulaşım stratejisi, hem istihdam hem güvenlik hem de sosyal destek açısından uluslararası standartları yakalamakla kalmadı, birçok başlıkta bu standartların üstüne çıktı.
Dünya genelinde toplu ulaşım sektöründe kadın şoförlerin payı ortalama %9 seviyesinde bulunurken, ESHOT bünyesinde bu oran %11 oldu. Bugün İzmir yollarında direksiyon başında olan 290 kadın şoför, kentin toplumsal cinsiyet eşitliği yaklaşımının güçlü bir göstergesi haline geldi.
Kadın şoför istihdamında küresel başarı
İzmir Büyükşehir Belediyesi, ulaşım politikalarını Birleşmiş Milletler’in Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri ile uyumlu şekilde hayata geçiriyor. Bu doğrultuda ESHOT Genel Müdürlüğü, Avrupa Yatırım Bankası ve Uluslararası Toplu Taşımacılar Birliği’nin (UITP) güvenlik–eşitlik kriterlerini esas alarak kapsamlı bir dönüşüm modeli geliştirdi.
Bu model:
-
Kadın istihdamını artırmayı,
-
Ulaşımda eşitlikçi yapıyı güçlendirmeyi,
-
Kadınların kamusal alandaki görünürlüğünü artırmayı
hedefliyor. Kadın şoför sayısının kısa sürede artması, İzmir’in toplu ulaşımda küresel çapta referans gösterilen şehirlerden biri olmasını sağladı.
90 Dakika sistemi kadınların yükünü azaltıyor
Kadınların günlük yaşamlarındaki ulaşım ihtiyacı, iş–ev arası standart hatlardan çok daha geniş bir alanı kapsıyor. Çocukların okuldan alınması, sağlık hizmetleri, yaşlı bakımı, alışveriş ve ev içi sorumluluklar nedeniyle kadınların gün içinde birden fazla toplu taşıma aracına binmesi gerekebiliyor.
Başkan Cemil Tugay’ın yeniden yürürlüğe aldığı “90 Dakika Ücretsiz Aktarma Sistemi”, tam da bu nedenle kadınlar için önemli bir destek haline geldi. Kadınlar gün içinde aktarma yaparken ek ücret ödemiyor; böylece hem zaman kazanıyor hem de aile bütçesi ciddi biçimde rahatlıyor.
Ayrıca Anne Dayanışma Kartı ile annelerin çocuklarıyla birlikte sosyal yaşama katılımı teşvik ediliyor. Kart, dezavantajlı anneler için ekonomik ve sosyal destek sağlayan önemli bir uygulama olarak öne çıkıyor.
Gece yolculuklarında kadınlara özel “Güvenli Rota”
İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin kadın odaklı ulaşım politikalarının en dikkat çeken uygulamalarından biri de “Güvenli Rota” modeli. Bu uygulama, özellikle gece saatlerinde toplu taşıma kullanan kadınlar için kritik önemde.
22.00 ile 06.00 saatleri arasında ESHOT otobüslerinde kadın yolcular güzergâh üzerinde istedikleri güvenli noktadainebiliyor. Böylece duraklar arası mesafenin uzun olduğu hatlarda kadınların güvenlik kaygısı azaltılıyor.
Buna ek olarak:
-
Duraklara yerleştirilen QR kod sistemi,
-
Aydınlatma ve çevre düzenlemeleri,
-
Acil durum bilgilendirme kolaylıkları
kadınların gece yolculuğunda daha güvende hissetmesini sağlıyor.