EKONOMİ

İstihdamda alarm zilleri: Sanayi sektörü 187 bin kişiyle çakıldı, büyümeyi inşaat ve hizmetler sırtladı

Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) Eylül 2025 verileri, istihdam piyasasında derin bir yapısal kırılmayı ve keskin bir ayrışmayı ortaya koydu. Toplam ücretli çalışan sayısı yıllık bazda 177.887 kişi artarak 16,17 milyona ulaşsa da, bu artışın motoru sanayi olmadı. Aksine, imalat sanayi %4,0'lık tarihi bir düşüşle alarm verirken, sanayi sektörü toplamda 187.518 kişilik istihdam kaybı yaşadı.

Abone Ol

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 14 Kasım 2025 sabahı ekonominin gidişatına dair kritik göstergelerden biri olan Ücretli Çalışan İstatistikleri'ni yayımladı. Eylül 2025 dönemine ait veriler, Türkiye ekonomisinin istihdam yapısında sancılı bir dönüşüm yaşandığını gözler önüne serdi. Sanayi, inşaat ve ticaret-hizmet sektörleri toplamında ücretli çalışan sayısı, bir önceki yılın aynı ayına göre %1,1 oranında artış gösterdi. Geçen yıl 15 milyon 991 bin 589 kişi olan toplam çalışan sayısı, bu yılın Eylül ayında 16 milyon 169 bin 476 kişiye ulaştı.

Ancak bu mütevazı toplam artış, sektörler arasında yaşanan depremin üstünü örtemedi. Yıllık bazda net 177.887 kişilik bir istihdam artışı yaşanırken, bu artışın kompozisyonu endişe verici bir tablo çizdi. Ekonominin lokomotifi olması beklenen sanayi sektörü istihdamda adeta çakılırken, büyüme "beton ekonomisi" olarak da tabir edilen inşaat ve hizmetler kaleminden geldi.

Sanayide tarihi çöküş: 187 bin 518 kişilik kayıp

Raporun en çarpıcı ve endişe verici verisi sanayi sektöründen geldi. Sanayi sektörü (Madencilik, İmalat, Enerji ve Su), bir önceki yılın aynı ayına göre %3,7 oranında küçülerek 187.518 kişilik devasa bir istihdam kaybı yaşadı. Geçen yıl 5 milyon 66 bin kişiyi istihdam eden sektördeki çalışan sayısı, bu yıl 4 milyon 878 bin kişiye geriledi.

Bu çöküşün kalbinde ise Türkiye ekonomisinin üretim üssü olan imalat sanayi (C-İmalat) yer aldı. İmalat sanayi, tek başına yıllık bazda %4,0'lık keskin bir düşüş yaşayarak 186.971 çalışanını kaybetti. Sanayinin diğer alt kalemlerinden Madencilik ve taş ocakçılığı %3,3 , Su temini ve atık yönetimi ise %3,8 oranında daraldı. Sanayi sektörü içinde yıllık bazda istihdamını artırabilen tek kalem, %5,0'lık artışla (6.904 kişi) "Elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme" oldu.

Büyümenin lokomotifi inşaat oldu

Sanayi sektörünün kaybettiği 187 bin kişilik istihdama karşın, toplamda artış yaşanmasının iki ana kaynağı oldu: İnşaat ve Hizmetler. Özellikle inşaat sektörü (F-İnşaat), Eylül ayında yıllık bazda adeta patlama yaptı. Sektör, bir önceki yılın aynı ayına göre %7,4 oranında büyüyerek 139.745 yeni kişiye istihdam sağladı. Geçen yıl 1 milyon 884 bin kişinin çalıştığı sektördeki toplam ücretli sayısı 2 milyon 24 bin kişiyi aştı. Bu güçlü büyüme, sektörün ekonomideki ağırlığını artırmaya devam ettiğini gösterdi.

Hizmetler sektörü 225 bin kişi ile açığı kapattı

Ekonomideki istihdam artışının asıl yükünü ise en büyük sektör olan ticaret ve hizmetler (G-N) çekti. Ticaret ve hizmetler sektörü, bir önceki yıla göre %2,5 oranında büyüdü. Bu büyüme, net 225.660 kişilik yeni istihdam anlamına geliyordu. Sektörün toplam çalışan sayısı 9 milyon 40 binden 9 milyon 266 bine yükseldi. İnşaat ve hizmetler sektörünün yarattığı toplam 365 bini aşkın (139.745 + 225.660) yeni istihdam, sanayiden gelen 187 bin kişilik kaybı telafi ederek toplam sayının 177 bin artıda kalmasını sağladı.

Hizmetlerde gayrimenkul ve turizm coştu, idari destek durdu

Hizmetler sektörünün kendi içindeki dinamikleri de dikkat çekiciydi. En güçlü büyüme %6,9 ile "Gayrimenkul faaliyetleri" (L-Gayrimenkul) kaleminde yaşandı. Turizm sezonunun etkilerini yansıtan "Konaklama ve yiyecek hizmeti faaliyetleri" (I-Konaklama) ise %5,2'lik güçlü bir yıllık artışla 71.746 yeni istihdam yarattı. "Ulaştırma ve depolama" %4,1 , "Finans ve sigorta" %4,3 büyürken, en zayıf halka "İdari ve destek hizmet faaliyetleri" (N-İdari) oldu. Bu alt sektör, %0,0 değişimle yerinde saydı ve 1,5 milyonluk büyüklüğüne rağmen istihdama hiç katkı sunamadı.

Aylık değişimler de sanayideki küçülmeyi teyit etti

TÜİK verileri, aylık bazda da genel eğilimin korunduğunu gösterdi. Toplam ücretli çalışan sayısı Eylül ayında bir önceki aya (Ağustos 2025) göre %0,2 oranında sınırlı bir artış gösterdi. Bu artışın detaylarına bakıldığında, sanayi sektörü aylık bazda da %0,3 küçülmeye devam etti. Aylık bazda inşaat sektörü %0,6 ve ticaret-hizmetler sektörü %0,4 artarak yıllık trendi teyit etti. Aylık bazda sanayinin alt kalemi olan imalat %0,4 , madencilik ise %0,3 daraldı.