Haber/ Sinan KESKİN

İzmir'in tarihine ilişkin her geçen gün yeni bulgular ortaya çıkıyor. Geçtiğimiz ay, Karabağlar ilçesi Vatan Mahallesi'nde bir inşaatın temelinden çıkan lahit ve zeytinyağı işliğine ait olduğu düşünülen kalıntıları gündeme taşımıştık. Haberin gazetemizde yayınlanmasının ardından İzmir Müze Müdürlüğü bölgede inceleme yaparak söz konusu eserleri kayıt altına almıştı. Öte yandan geçtiğimiz Kasım ayında Torbalı'daki Metropolis Antik Kenti'nde yeni yapılar ortaya çıkarıldı. Antik kentte yaşamış olan varlıklı birine ait olduğu tahmin edilen 'Balneum' adı verilen kişiye özel hamam yapısı ve Metropolis Tiyatrosu'nun sahne binası kısmındaki 5 kulis odası, kentlilerin sosyal ve kültürel yaşamına dair önemli ipuçları verdi. Yakın zamanda yaşanan bu gelişmelerin ardından bu defa da kentin merkezi semtlerinden Kahramanlar'da bir inşaatın temelinde Roma dönemine ait olduğu düşünülen lahit bulundu. 

Korumaya alındı

Kahramanlar'da, Kültürpark'ın Cumhuriyet Kapısı karşısında bulunan bir apartmanın kentsel dönüşüm kapsamında yenilenmek için yıkılmasının ardından hafriyatın kaldırılması ile birlikte kent tarihine ilişkin önemli bir kalıntıya rastlandı. İnşaatı yapan firma bir sorumluluk örneği sergileyerek durumu yetkililere bildirdi. Yapılan ön incelemede kalıntının bir lahit olduğu ve temel kazısı esnasında üst kısmının kırıldığı tespit edildi. Bunun üzerine inşaat çalışması durdurulurken alan koruma altına alındı. Gündüz inşaat firmasının bekçisi tarafından korunan lahit gece ise polis ekipleri tarafından korunuyor. Yetkililerden edindiğimiz bilgiye göre söz konusu arsada dün arkelojik inceleme ve kazı çalışmaları başladı. Çalışmaların yaklaşık bir ay sürmesi bekleniyor. İncelemelerin sonunda başka kalıntılara rastlanmasına kesin gözüyle bakılıyor.

Rapor hazırlanacak

İzmir Müze Müdürlüğü uzmanlarınca yapılacak çalışmanın ardından hazırlanacak rapor doğrultusunda söz konusu arsanın bulunduğu imar adasının SİT alanı ilan edilmesi için talepte bulunulacak. SİT talebinin kaçıncı derece olması gerektiği henüz kesinlik kazanmadı. Yetkililer bölgenin 3. derece SİT alanı ilan edilmesinin muhtemel olduğu görüşündeler. Bölge 3. derece SİT alanı ilan edilirse mevcut yapılar yenilenmek istendiğinde inşaat izinleri gerekli arkelojik incelemeler yapılmadan verilemeyecek. 

İzmir tarihine ilişkin hiçbir belgede söz konusu bölgede bir mezarlık ve/veya yapı bulunduğuna ilişkin bilgi bulunmadığına işaret eden arkeologlar, söz konusu gelişmenin heyecan verici olduğunu ifade etti. Kalıntılar konusunda yorum yapmak için henüz çok erken olduğunu dile getiren arkeologlar, İzmir Müze Müdürlüğü'nün çalışmalarını tamamlamasının ardından net bilgilere sahip olunacağını söyledi.

Lahit nedir?

Özellikle Antik Çağ'da insanların ölülerini muhafaza ettikleri, genellikle yeryüzünde sergilenen ve çoğunlukla taştan oyulan, sandık şeklinde mezar. Lahitler, mermer ya da bölgede bulunabilecek diğer taş türlerinden yontularak yapılırlardı. Lahitlere ölü ile birlikte, ölümden sonraki hayatta kullanacağı çeşitli eşyalar ve değerli metallerden yapılmış objeler de konurdu. Tamamen elle yontulan ve heykeltıraşlar tarafından yapılan süslemelere sahip olduklarından, ancak zengin insanların ölüleri için lahitler kullanılırdı.