Hazine Bakanı Yellen, göreve gelir gelmez iki önemli gelişmeyi kucağında buldu ve bir Harvard İşletme Profesörü için bile değil çözümü analizi bile zor bir konu olarak mesaisini bunlara ayırmak zorunda. Wallstreet’i tarumar eden ilk konunun kahramanı 1984 yılında Dallas’ın bir banliyösünde kurulan Gamestop şirketi. Ama onu gündeme getiren ne kurucuları Gary M. Kusin ve James McCurry’nin eşsiz girişimcilik ruhları ne de şirketin yaklaşık bir yıldır CEO’luğunu yapan George Sherman’ın dahiyane stratejileri! Neredeyse şirketi hiç tanımayan küçük hissedarların genel olarak sisteme bir isyanı. Öyle ki geçen yılın nisan ayında GameStop hisselerini almak istediğinizde ödenecek miktar 3.25 dolardı. 2020 aralığında da yani bir ay önce 18 dolardı, tabandaki ezik! amatör yatırımcıların örgütlenerek alımlarıyla birlikte birkaç haftada 400 dolara kadar yükseldi!

GameStop, Amerika orijinli video oyunu, elektronik alet ve oyun ile ilgili konsül dahil tüm ürünleri satan bir şirket. Video oyun dünyasının takip edilen ve sevilen şirketlerinden...

Birçok şirket gibi Gamestop da SARS-CoV-2 salgınından olumsuz etkilendi, çünkü insanlar evlerine kapanınca video oyun pazarında alışverişler internet üzerinden yapılmaya başlandı ve şirket ülke genelinde 450 mağazasını kapatma kararı aldı, ardından da bu operasyon kapsamında 795 milyon dolar gelir kaybını açıkladı. Zaten bu süreçler sonrası yeni CEO Sherman göreve başladı.

İşte bu gelişmeler kendi dinamiklerinde devam ederken, fon yatırım şirketlerinden Melvin Capital, sıradan bir işlem olarak, ama belli ki şirket tarihinde unutulmaz olacak günlük rutin bir işlem için Gamestop hisselerine odaklandı. Amerika'daki bu fonlar, kısa pozisyon denilen ve düşmesi beklenilen hisselerle ilgili olarak ‘shorting’ ve ya ‘short selling’ yöntemi ile müşterileri için bir kar olanağı sağlarlar. Basitce, bir bahis gibi, bir hissenin değerinin düşmesi bekleniyorsa, şimdiki değerden satıp beklenti doğrultusunda fiyat düştüğünde tekrar alarak aradaki farkı kar hanenize yazarsınız. Zavallı Melvin Capital’ciler ve bu işleme katılan diğer ‘kısa pozisyoncular’, bu sefer kayaya tosladılar çünkü Reuters’a göre 70.87 milyar dolar kaybetmiş durumdalar!

Bu nasıl oldu?

Yukarıdaki bilgilerden de anlaşıldığı gibi pandeminin etkisi ile en alt değerden işlem gören hisselerden birisi de, o günlerde GameStop'tu ve bu hisseleri ödünç olarak toplayan yatırımcı firma Melvin Capital, bu hisselerin daha da düşeceği beklentisi ve aradaki marjı kar yapacağı düşüncesi ile başka şirketlere sattı. Buraya kadar her şey olağan seyrinde iken, bu operasyonu takip eden Reddit ismindeki sosyal medya platformu devreye girdi. İnsanları ilgilendikleri konular doğrultusunda bir araya getiren sosyal medya platformu Reddit'in bir alt grubu "WallStreetBets", bu fonun yatırım amaçlı hamlesinin doğal bir boşluğu olan ‘açık pozisyonundan’ yararlanarak bir hareket başlattı. Böylece devasa WallStreet Finans Gücünü dize getirecek cılız bireysel yatırımcılar (ki kimisi Gamestop video oyunlarının müptelası olduğundan şirkete sempati besleyen kimisi de azgın kapitalizmin maduru milyonlardı) WhatsApp gruplarında bir araya geldiler ve düşmesi beklenen hisseleri sürekli tavan yaptırarak, GameStop hisselerinin düşmesine yatırım yapan yatırımcıyı ters köşeye yatırdılar! GameStop hisseleri yüzde 1700 artarken, 2014 yılında Gabriel Plotkin tarafından kurulan ve NewYork’un ünlü Madison Bulvarından yönetilen Melvin Capital’in tespit edilen zararı 5 milyar doları aşmıştı!.

Doğal olarak Wall Street orijinli Amerikan Finans sistemi sarsıldı.Amatör yatırımcıların borsaya girmesini sağlayan aracı firmaların işlem yapmasını durdurmaktan tutun da tarihinde nadir olarak acil toplanan Amerika Birleşik Devletleri Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonunun sonu gelmez toplantıları ve Amerikanın popüler ücretsiz hisse alım-satım sitesi olan Robinhood’un tarihinde görülmemiş bir şekilde, GameStop hisselerinin alımını durdurması ya da hisselerin sadece satılabilir duruma getirilmesi gibi acaipliklere şahit olundu! Öyle ki konu Biden hükümetinde tartışıldı ve Demokrat Parti’nin önde gelen senatörlerinden Alexandria Ocasio Cortez, Robinhood’un bu kararı için “hedge fonlar istediği gibi işlem yaparken perakende yatırımcılarının hisse satın almalarının engellenmesi kabul edilemez’’ şeklinde düşüncelerini ifade etmek zorunda kaldı!

Yellen için ikinci gelişme yukarıdaki şokun borsa dışındaki bir yansıması olan ve 2013 yılında şaka amaçlı kurulan, maskotu da Şiba cinsi bir köpek olan kripto para birimi Dogecoin’in sadece yirmidört saatte yüzde 795 yükselmesi idi! Espri için yaratılan sanal bir oluşumun sekiz kat değer kazanması, elbette kapitalizmin mabedinin gerçeklik algısını travmatize ediyor!

Kapitalizm demişken, yukarıdaki gelişmeleri, kapitalizmin gelir paylaşımında oluşturduğu adaletsizliğe bir tepki mi yoksa küçük yatırımcıların dev finans sistemine bir başkaldırısı mı şeklinde yorumlarsınız bilemem ama en azından Dünyanın büyük borsa manüplatörlerine karşı küçük yatırımcının demokratik ve adil bir sistem için mevzi kazanması olarak hafızalarda kalacağına hiç kuşkum yok!