Haber/ Ayşegül GÜNEYSU YETİŞENLER

Türkiye’den ihraç edilen her ürünün yıldız olduğunu söyleyen Uçak Kardeşler Şirketler Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Hayrettin Uçak, “İyi Tarım Uygulamaları” ve “İzlenebilirlik” ile Türk üreticisinin her ülkeye ihracat yapabileceğini vurguluyor. Hayrettin Uçak ile hedeflerini ve sektörün geleceğini konuştuk.

Yaş sebze ve meyve sektöründe son 3 yılın ihracat birincisi Uçak Kardeşler olarak bu başarınızı neye borçlusunuz?

Öncelikle belirtmek isterim ‘ki bu başarı sadece şirketimizin değil, Tarım ve Orman Bakanlığımız başta olmak üzere tüm ilgili kamu kurumlarının ihracata verdiği önem, Ülkeler arasında yapılan anlaşmalar, değerli üreticilerimizin gayret ve çalışmaları, son derece planlı bir satış ve lojistik organizasyonu ve çalışanlarımızın özverili çalışmaları sonucunda ortaya çıkan bir başarıdır. 35 yıllık geçmişe sahip bir şirket olarak; kurulduğu günden bu yana birçok kriz, ülkeler arası anlaşmalar vb. nedenlerle ihracat sektörünün yaşadığı sıkıntılı dönemleri aşarak son üç yıldır yaş meyve sebze sektöründe ihracat birinciliklerinin ve 2017 yılında Cumhurbaşkanımızdan almış olduğumuz istihdama katkı ödülünün gururunu yaşamaktayız. Bu gururu ve başarıyı, birbirinden değerli üreticilerimiz ve çalışanlarımızla paylaşıyor ve kendilerine teşekkür ediyorum. Aynı zamanda ihracata verdiği önem ve sürekli olarak biz ihracatçıların yanında yer alan, Sayın Cumhurbaşkanımıza, Tarım ve Orman Bakanlığımıza, Ticaret Bakanlığımıza ve ilgili tüm kamu kurumlarına da buradan teşekkürlerimi iletmek istiyorum.

2019 firmanız açısından nasıl geçti? Uçak Kardeşler olarak meyve, sebze ve narenciye kalemlerinde ne kadar ihracat gerçekleştirdiniz?

2019 yılı firmamız beklentileri ve hedeflerimiz açısından bakıldığında yüzde 90’lar civarında gerçekleşmiş durumdadır. Tabii ki sektörümüzde hava koşullarına bağlı olarak ürün kalite ve verimliliğinin önemini belirtmek isterim. Bu şekilde baktığımızda 2019 yılını beklentilerimizin altında da olsa verimli bir şekilde kapattığımızı düşünüyorum. Şirketimiz kendi ürettiği ve üreticilerimizden tedarik ettiği ürünleri işlemektedir. Ülkemiz genelinde işlediğimiz ve paketlediğimiz yaş sebze ve meyvenin yüzde 60’ından fazlasını ihraç ettiğimizi söyleyebilirim. Yüzde 40’a yakın bir ürünü ise iç pazarda değerlendirdik.

2020 yılı için ne kadar ihracat yapmayı hedefliyorsunuz?

2020 yılında, şirketimiz 2019 ihracatının yüzde 10-15 daha üzerinde bir ihracat hedefi koyduk. Üretimimizi de buna paralel olarak arttırmayı hedefliyoruz. Hava koşullarında olağan üstü bir değişim yaşanmaması durumunda hedefimize rahatlıkla ulaşabileceğimizi söyleyebilirim. Hedeflerimize ulaşmada en önemli kriter olan ikili ülke anlaşmalarının da önemini vurgulayarak, bu konuda tüm ihracatçılarımız gibi ilgili kamu kurumlarına güveniyor ve 2019 yılı ve öncesinde olduğu gibi 2020 yılında da devletimizin tüm ilgili kurumlarının ihracatçıların yanında yer alacağına inanıyorum.

İhracat yaptığınız ülkeler hangileridir? Hedef pazarlar nereler?

Rusya, Polonya, Romanya, Kuzey Makedonya, Ukrayna ağırlıklı olmak üzere 20-25 ülkeye ihracat yapmaktayız. İhracat yaptığımız ülke sayısı mevsime, ürüne göre değişkenlik göstermektedir. 2020’de öncelikli hedefimiz ise Uzak Doğu pazarları, İsrail, Almanya, Irak ve özellikle Çin olacaktır.

Ürün gamınıza ekleyeceğiniz yeni ürünler var mı?

Narenciye, üzüm, domates, kiraz, elma, nar, ayva vb. ana ürünlerimize kivi, muz, avokado ve ejder meyvesi ürünlerini eklemeyi planlıyoruz. Bu ürünler için çalışmalar yapıyor üreticilerimiz ve kamu kurumları ile görüşüyoruz. Tabii ki yurt dışında da çalışmalarımız hız kesmeden devam etmektedir.

Katma değeri açısından ya da talep bakımından yıldız ürünler hangileridir?

Gerek taze gerekse işlenmiş olarak yıldız ürünlerimizi kuşkusuz, gerek bölgesel gerekse ülkemiz iklim koşulları açısından baktığımızda üzüm, domates, narenciye, kiraz, nar ve ayva olarak sıralayabilirim. Ancak ülkemizde yetişen her ürünün Dünya ülkelerine baktığımızda üretim ve kalite açısından yıldız olduğunu rahatlıkla ve gururla söyleyebilirim. Aslında sorunuzun en doğru cevabı; “Ülkemiz üretmekte olduğu taze meyve, sebze ve meyve sebze mamullerinin tamamında, tüm Dünya’da yıldızdır”.

Doğal ve sağlıklı ürünlere talebin arttığı bu dönemlerde firma olarak sizin hassasiyetleriniz nelerdir?

İki kelime ile sorunuzu cevaplayabilirim. “İyi Tarım Uygulamaları” ve “İzlenebilirlik” Bu iki kelime sadece bizim değil tüm ihracatçı şirketlerimizin hassasiyetidir, olmalıdır. Bahçeden, dalından rafa kadar ürünün her aşamasını izleyebiliyor ve ürünü ülkemiz ve Dünya’nın iyi tarım standartlarında üretebiliyor veya üretilmesini sağlıyorsanız, hiç korkmadan tüm Dünya’ya açılabilirsiniz.

Yurtdışında Türk ürünlerine güvenirlilik açısından nasıl yaklaşılıyor?

İzlenebilirlik ve iyi tarım standartlarınızı yakaladığınız, sağlık sertifikalarınızı aldığınız sürece hiçbir Dünya ülkesinin ithalatçı firması ile sorun yaşamıyorsunuz. Bu ilkelerden vazgeçtiğiniz anda sorun başlıyor. Şirket olarak bu konularda hassasiyetimiz üst düzeydedir. Ancak tüm ihracatçı firmalarımızın aynı hassasiyet içinde olmaları gerektiğini vurgulamak istiyorum. Zira iki ülke arasında ticarette ülkeler firma ayrımı yapmıyor bir üründe sıkıntı yaşandığında doğrudan tüm ülke ihracatçılarına yasak ya da yaptırım geliyor. Bu nedenle tüm ihracatçı firmalarımızın ihraç ettiği her üründe sadece kendi firmasını değil ülke ihracatını düşünerek hareket etmesi gerekiyor.

Tabii, ülkelerarası siyasi ilişkilerinin de son derece önemli olduğunu belirtmek istiyorum. Geçmiş dönemlerde siyasi nedenlerle birçok ihraç ürünümüzde durma noktaları yaşadığımız hepimizin malumudur. Bazı dönemlerde ise ihraç ürünlerimizin geri çevrilmesi ve iade edilmesi sık sık karşımıza çıkmaktadır. Ancak bunların hepsini bugüne kadar aştığımız gibi bundan sonrada bu tip durumlarda karşılaşırsak devlet, üretici ve ihracatçı el birliği ile aşacağımıza inanıyorum.

Sektörel sorunlarınız ve beklentileriniz nelerdir?

Günümüz teknolojisi ve ulaşım/lojistik sektörüne baktığımızda, Dünyada taze meyve sebze ve meyve sebze mamulü ihraç edemeyeceğimiz hiçbir ülke olmadığına inanıyorum. En önemli beklentim ülkeler arası ikili ilişkilerin arttırılması ile tüm dünya ülkelerine ihracat yapabilmektir.

İhracatçılarımızın, devletimizin farklı birimleri tarafından desteklenmesi gerektiğini düşünüyorum ve bu konuda tüm ihracatçılarımız gibi bizimde özellikle ulaşım, vergiler ve kotalar üzerine ihracatçıları doğru ve verimli sonuçlara götürecek destek beklentilerimiz bulunmaktadır.

Hedef Uzak Doğu

Rusya, Polonya, Romanya, Kuzey Makedonya, Ukrayna ağırlıklı olmak üzere 20-25 ülkeye ihracat yapan Uçak Kardeşlerin 2020’deki öncelikli hedefi Uzak Doğu pazarları.

Sektörün hedefi 500 milyar dolar

Türkiye, yıllık yaklaşık 3,5 milyon ton ve 2,5 milyar dolar tutarında yaş meyve sebze ihracatı ile 135 ülkede tüketici ile buluşuyor. Dünyadaki gelişmeleri yakından takip eden ve ürün kalitesini giderek daha da arttıran Türk ihracatçısı Cumhuriyetimizin 100. yılı olan 2023 için ihracat hedefi olan 500 milyar dolara emin adımlarla ilerlemeye devam ediyor.