Haber/ Murat ERVİN

Ege İhracatçı Birlikleri verilerine göre geçtiğimiz yıl Rusya'ya Ege Bölgesi ürünü olan ve ağırlıklı olarak Aydın, Muğla ve Denizli gibi illerde yetiştirilen nardan 21 milyon dolar; İzmir, Aydın ve Muğla'da çoğunlukla üretilen portakaldan 40 milyon dolar döviz girdisi sağlandı. Ege Yaş Meyve ve Sebze İhracatçıları Birlik Başkanı Hayrettin Uçak, portakal ve yaş üzümün de pestisit (ilaç kalıntısı) iddiasıyla Rusya tarafından yasaklar kapsamına alındığını belirterek, “Eğer Nisan'dan itibaren başlayacak hasat dönemine kadar yasaklar kalkmazsa yaş üzüm üretimimizin yüzde 60'ına yakınını gönderdiğimiz Rusya pazarında bir tek bu ürün nedeniyle yaklaşık 300 milyon dolar (yaklaşık 4 milyar TL) kaybederiz” dedi. Portakala gelen yasağın henüz çok yeni olduğunu belirten Uçak, “Yaklaşık 3-4 gün önce portakala bu yasak geldi. Ama yasaklamayla ilgili pestisit de deniyor başka açıklamalar da yapılıyor. Açıkçası tam bir açıklama da yapılmadan ürünler yasaklanıyor” dedi.

MANİSA ETKİLENECEK
Rusya'nın ürün bazlı yasaklar yanında firma bazlı yasakları da uygulamaya başladığını belirten Uçak, “Ege'den de yaklaşık 10 kadar firma bu kapsamda yasaklı. Bu firmalara belli bir süreliğine yasak konuldu. Yasak nedeniyle Rusya'dan sağlıklı ürün sertifikası alamadıklarından ihracat da yapamıyorlar. Ürünler için ilaç kalıntısı olduğu iddia ediliyor ama ben politik bir karar olduğunu düşünüyorum” diye konuştu. Yaş üzümde en önemli üretim noktasının Manisa olduğunu kaydeden Uçak, “Yasaklanan ürünler arasında üzümün yer alması, en çok Türkiye’nin üzüm ambarı Manisa’yı etkileyecek. Nisan'dan sonra yasağın hala devam etmesi durumunda sadece üzümden 300 milyon dolarlık (yaklaşık 4 milyar TL) ihracat pazarından olabiliriz” ifadelerini kullandı.



NARLAR DEPODA
Yasağın ilerleyen süreçte kalkmaması halinde özellikle Ege'nin üzümü olumsuz etkileyeceğini aktaran Uçak şöyle konuştu: “Hasadı yapılmış narlar ise ihraç edilemediği için soğuk hava depolarında bekliyor. Rusya Aralık başında yasak kararı alınca gitmeyi bekleyen narlar gönderilemedi ve depolara alındı. Ege'nin de üzümünün yaklaşık yüzde 60'ı Rusya'ya gidiyordu. Yasak kalkmazsa Nisan'dan sonra hasat edilecek ürünler için başka bir çözüm bulmak zorundayız. Daha önce Belarus üzerinden Rusya'ya ihraç edebiliyorduk şimdi Belarus'a da yasak getirildiği için bunu da yapamıyoruz.”

'BAŞKA ÜLKEYE SATILABİLİR'
Pestisit kalıntısının türüne göre ürünün imha edilebileceği veya başka ülkelerin talebine göre satılabileceğini vurgulayan Uçak, “Eğer insan sağlığına zararlı bir kalıntı bulunursa imha edilir fakat sağlık açısından sorun yaratmayacak bir kalıntı ise başka ülkelerle yazışmalar yapılıp kabul etmeleri halinde o ülkeye satılabilir” dedi. Çok ender de olsa ürünlere atılmaması gereken ilaçların atıldığını ve bunun sağlık açısından sorun yarattığını kaydeden Uçak, Tarım ve Orman Bakanlığı'nın pestisit konusunda ciddi çalışmalar ve denetimler yaptığını, sağlık sorunlarına neden olabilecek ilaç kalıntılarına ise nadir olarak rastlanabileceğini vurguladı. Murat ERVİN

YÜZDE 60'I RUSYA'YA
EİB verilerine göre geçtiğimiz yıl nar ihracatında ilk sırada 21 milyon dolarla Rusya yer aldı. Yine bu ülkeye yapılan ihracat, yılın 9 ayında yüzde 78 artış gösterdi. Nar özellikle Aydın, Muğla ve Denizli gibi Ege kentlerinin önemli ihraç ürünleri arasında. Diğer yasaklı ürün portakalda ise İzmir, Aydın ve Muğla gibi Ege illeri yasağın kalkmaması halinde yaklaşık 40 milyon dolar kaybedecek. Manisa ise üzümüyle ihracat rekorları kırıyor. Üretilen üzümün yüzde 60'a yakınını Rusya'ya satıldığı göz önüne alındığında yasak nedeniyle 300 milyon dolarlık bir zararın oluşabileceği tahmin ediliyor.

RUSYA: 2 KATTAN FAZLA
Rusya Tüketici Hakları ve Kamu Sağlığı Denetim Ajansı (Rospotrebnadzor) geçtiğimiz Aralık ayında Türkiye menşeli nar ve bibere getirdiği yasağın kapsamını üzüm ve portakalı da içine alacak şekilde genişletti. Ajans'ın web sayfasından yayımladığı açıklamada Türkiye, Mısır, Uganda gibi ülkelerden gönderilen gıda ürünlerinde Rusya'da kaydı bulunmayan kimyasal kalıntılara rastlanıldığını, bazı ürünlerde ise pestisit miktarının izin verilenden 2 kat fazla olduğunu belirtti. Açıklamada, “Bu kapsamda Türkiye Cumhuriyeti ve İran İslam Cumhuriyeti'nden Rusya Federasyonu topraklarına limon, mandalina, biber, üzüm ve nar gönderen 33 üreticinin meyve ve sebze ürünleri ithalat izinleri askıya alınmıştır” denildi.