Ukrayna’daki savaş petrol ve emtia fiyatlarını yükseltmeye ve enflasyona dair endişeleri kuvvetlendirmeye devam ediyor. Dün Ukrayna’daki çatışmaların derinleşmesi sonrası buğday fiyatlarında büyük artış yaşandı.
ABD’de işlem gören buğday vadeli kontratları arzda görülebilecek aksamalara dair endişeler nedeniyle bugün de yükselmeye devam etti.
Fiyat artışı sürüyor
Buğday vadeli kontratları dün işgalin süreceği ve jeopolitik gerilimlerin artacağına dönük endişelerin derinleşmesinin ardından artışını sürdürmüş ve 2008’den bu yana gördüğü en yüksek seviyelere gelmişti.
Dün ton başına 370 dolar seviyelerinden işlem gören buğday, bugün ton başına 420 dolar seviyelerine gelerek günlük yüzde 12,5 oranında artış gösterdi. İşgal başlamadan önce bu fiyat 320 dolar seviyelerindeydi. Borsalardaki artış, bu ürünün fiyatına dair beklentileri yansıtması açısından önemli.
Arz kesintisi endişeleri fiyatları yükseltiyor
Buğday vadeli kontratlarının yükselmesinin sebebi ise savaş nedeniyle iki ülkenin üreteceği buğdayın arzına ilişkin endişelerin artması. Rusya ve Ukrayna halihazırda küresel buğday ihracatının neredeyse üçte birini oluşturuyor.
Ukrayna’daki askeri operasyonlar ve Rusya’ya dönük sert ekonomik yaptırımlar, önümüzdeki yıl buğday ihracatını kesintiye uğratabilir. Türkiye’nin en büyük buğday ithalatçılarından olan Rusya ve Ukrayna’dan alınacak buğdayın kesintiye uğraması ise buradaki temel gıda fiyatları üzerinde baskı oluşturabilir. Buğday fiyatlarındaki her artış makarna, ekmek gibi temel gıda ürünlerine doğrudan yansıyor.
İthal buğdayın maliyeti artıyor
Küresel buğday fiyatlarının yükselmesi Türkiye’nin ithal ettiği buğdayın maliyetinin artmasına da sebep oluyor. Dün Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) 435 bin tonluk buğday için açtığı ihalenin ilk turunda teklifleri almış, ticaret kaynaklarından alınan bilgiye göre, en düşük teklifin ton başına 420 dolar olmuştu.
TMO'nun önceki ihalesinde en düşük teklifler ton başına 341,90 ile 351,80 dolar arasında değişmişti. Buna göre verilen en düşük teklif öncekine göre dolar bazında yüzde 22 oranında yükselmiş oldu.
