UNESCO tarafından bu yıl ilan edilen 15 Aralık Dünya Türk Dili Ailesi Günü, İzmir’de ilk kez İzmir Büyükşehir Belediyesi ev sahipliğinde düzenlenen kapsamlı bir programla kutlandı. Ahmed Adnan Saygun Sanat Merkezi’nde gerçekleştirilen etkinlik, Türk dünyasının ortak dili, kültürü ve hafızasını İzmir’de bir araya getirerek tarihi bir buluşmaya sahne oldu.
Türk dünyası İzmir’de aynı çatı altında buluştu
Türk dilinin köklü geçmişine ve ortak kültürel mirasına ışık tutan etkinliğe, İzmir Büyükşehir Belediyesi Başkan Vekili Dr. Zafer Levent Yıldır, Kazakistan Başkonsolosu Bauyrzhan Akatayev, Dışişleri Bakanlığı İzmir Temsilciliği yetkilileri, TÜRKSOY temsilcileri, akademisyenler, sanatçılar ve çok sayıda davetli katıldı. Program, dilin yalnızca bir iletişim aracı değil, aynı zamanda ortak bir hafıza ve gönül coğrafyası olduğuna vurgu yapan mesajlarla başladı.
“Bu gün ortak tarihimizin güçlü bir ifadesi”
Açılış konuşmasını yapan Dr. Zafer Levent Yıldır, Dünya Türk Dili Ailesi Günü’nün Türkiye’nin öncülüğünde, Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan ve Özbekistan’ın ortak sunumuyla UNESCO tarafından ilan edildiğini hatırlattı. 15 Aralık tarihinin önemine dikkat çeken Yıldır, bu günün Orhun Yazıtları’nın çözüldüğü ve dünya bilim çevrelerine duyurulduğu tarih olduğunu vurguladı.
Yıldır, Vilhelm Thomsen’in 1893’te yaptığı çözümlemenin, yalnızca bilimsel bir keşif değil, Türkçenin binlerce yıllık yolculuğunun insanlığın ortak hafızasına kazınması anlamına geldiğini ifade etti.
“Dil düşüncenin evidir, düşünceyi korumak dili korumaktan geçer”
Konuşmasında dilin toplumların düşünme biçimini şekillendirdiğine dikkat çeken Yıldır, Türkçeyi yaşatmanın aynı zamanda düşünme hakkını ve kültürel sürekliliği korumak anlamına geldiğini söyledi. İzmir’in çok kültürlü yapısına da vurgu yapan Yıldır, farklı coğrafyalardan gelen konuklara hitaben, “Her nereden geliyor olursanız olun, sizler bizim için İzmirlisiniz. Bu şehirde yalnız değilsiniz” mesajını verdi.
Ayrıca, İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Dr. Cemil Tugay’ın 21 Mart’ta bir Türk Dili Ailesi Buluşması düzenleneceğine dair sözlerinin de hayata geçirileceğini açıkladı.
Türk dilinin ortak belleği panelde ele alındı
Program kapsamında düzenlenen “Türk Dünyası ve Dünya Türk Dili Ailesi Günü” başlıklı panel, etkinliğin akademik omurgasını oluşturdu. Panelin moderatörlüğünü Prof. Dr. Şaban Doğan üstlenirken, Türk dünyasının farklı coğrafyalarından akademisyenler Türkçenin tarihsel yolculuğunu, ortak mirasını ve geleceğini değerlendirdi.
Panelde, Türkçenin mağara çağından bilişim ve uzay çağına uzanan serüveni, yazıyla buluşması ve Orhun Yazıtları’nın bilim dünyasındaki yankıları ayrıntılarıyla ele alındı.
Orhun Yazıtları’ndan bugüne uzanan hikâye
Prof. Dr. Şaban Doğan, dilin insanı diğer canlılardan ayıran temel unsur olduğunu vurgulayarak, bilginin nesilden nesile aktarılmasının ancak dil sayesinde mümkün olduğunu ifade etti. Türkçenin yazıyla ilk buluşmasının Orhun Yazıtları ile gerçekleştiğini anlatan Doğan, bu yazıtların keşfi ve çözülme sürecinin bilim dünyasında bir dönüm noktası olduğunu dile getirdi.
Doğan’ın aktardığı tarihsel anlatı, Türk dilinin yalnızca bir iletişim aracı değil, aynı zamanda medeniyet kurucu bir unsur olduğunu gözler önüne serdi.
Panelistler Türkçe için ortak vizyonu paylaştı
Panelde söz alan akademisyenler, Türkçenin bir köprü, bir inanç ve bir tarih olduğunu vurguladı. Türkiye Türkçesinin ortak iletişim dili olarak kabul edilmesi gerektiği yönündeki görüşler dikkat çekerken, Türkçenin kısa sürede öğrenilebilen güçlü bir dil olduğuna da vurgu yapıldı.
Türkçenin bugün dünyanın dört bir yanına yayılan evrensel bir kültür taşıyıcısı haline geldiği ifade edildi.