Deepfake ikna edici görüntü, ses ve video aldatmacaları oluşturmak için kullanılan bir yapay zeka türüdür. Henüz deepfake terimine yabancı olanlar için özetlersem, bir alt görüntüye, bir kişinin yüzü üzerine bir başkasının veya orijinal görüntüdeki kişinin kendi yüzünün tekrar kurgulanarak istenilen ses miksajı ile yeni ve sahte videolar üretilmesidir. Yapay zeka yardımı ile yapıldığı içinde bu videolar oldukça gerçekçidir. Açıkçası bu sahte videoları izledikçe halen ünlü kişilerin üzerinden eğlence videoları üretmek için kullanılan bu videoların gelecekte ne derece tehdit oluşturacağını hayal dahi edemiyorum. Beynim her izlediğim yeni video da o videonun sahte olup olmadığını anlamakta giderek zorlanıyor.

Çünkü bu teknolojinin zaten mantığında da daha iyi sahte içerikler üretmek için kendini geliştirmek var. Hem teknolojiyi hem de ortaya çıkan sahte içeriği tanımlayan deepfake terimi makine öğrenme teknolojisini içeriyor. Deepfake videolarını biri jenaratör, diğeri ayrımcı ismi verilen olan iki rakip algoritma oluşturuyor. Bir algoritma üretirken diğeri görüntünün ve sesin sahteliğini analiz ediyor. Deepfake teknolojisinde oluşturulan her video ve ses kurgusunda bir sonraki oluşturulacak video ve ses kurgusunun daha da gerçekçi olmasını sağlayacak bilgiler de toplanıyor. Öngörülebilir ki her geçen gün daha da iyileşen makine öğrenmesi, eninde sonunda beynimizin hiç şüphelenmeyeceği mükemmel “sahte” videolar üretecek. Belki de üretti(!).

Deepfake uygulamalarının nerelerde kullanılıyor?

Deepfake şimdilik eğlence videoları ile hayatımıza renk katıyor gibi gözükse de şimdiden birçok aldatmaca için kullanılmaya başlandı. Kişilerin kimlik bilgilerini almak için e-posta ile gönderilen videolardan, şantaj için kullanılan videolara kadar pek çok deepfake haberi interneti doldurmaya başladı. Soruna video platformlarından büyük şirket bilgi işlemlerine kadar herkesin hazırlıksız yakalandığını söyleyebiliriz. Halen size gelen bir e-posta da deepfake video linki olup olmadığı kontrol edilemiyor. Veya video platformları halen deepfake videolarını diğer videolar gibi görüyor. Herhangi bir uyarı koyamıyor.

Deepfake neleri tehdit edecek?

Neredeyse her alanı tehdit edebilir. Beni ilgilendirmez demeyin. Asıl büyük sorun bu teknolojiye bilgisayarı olan herkesin kolayca ulaşabilmesi. Biraz güçlü bir ekran kartı ile çok hızlı şekilde eş dost akraba için deepfake videoları üretilebiliyor. Eşinizin, babanızın, annenizin olduğu bir videoya kanıp hiç tanımadığınız birilerine banka bilgilerinizi yollayabilirsiniz. Bizim sıradan hayatlarımızı dahi tehdit eden bu uygulamalar asıl olarak politikacıları, ünlüleri ve şirketleri zora sokmaya başladı. Yanıltıcı videolar ile ülkeler arası problemler dahi yaratılabilir. Bir ünlünün kariyeri bitirilebilir. Bir şirketin çok değerli bilgileri de çalınabilir. Bu videoların telif haklarını da zora sokacağı açık. Özellikle bu sene deepfake teknolojinin kullanıldığı yaşlı aktörlerin gençlik halleri ile beraber aynı filmde yer aldığı pek çok film izledik. Peki bu aktörler ölünce niye yapılmasın? Ama o zaman o ölen kişinin hakları nasıl korunacak? Özetle daha aklıma gelmeyen pek çok alan bu videolardan etkilenecek.

Deepfake videolarını nasıl anlayacağız? Nasıl korunacağız?

Açıkçası deepfake ile ilgili tüm tartışmalar, konuşmalar, makaleler ve videolarda halen bu teknolojinin ne kadar müthiş ve gelişmekte olduğu dışında bilgiler bulamıyoruz. Halen ciddi olarak bu videolar için bir düzenleme ve karşı bir çalışma yapılmıyor. Ama tehdit çok büyük ve düzenlemeler eninde sonunda gerçekleşecek. Nasıl mı? Tahmin ediyorum ki, öncelikle video yükleme platformları da kendi analiz yazılımlarını geliştirmek durumunda kalacaklar. Bir video yüklendiği andan itibaren bir deepfake videosu mu değil mi analiz etmeye çalışacaklar. Bu aşamayı bilgisayarlarımızdaki tarayıcılar izleyecek. Bilgisayarlarımıza yükleyeceğimiz yeni yazılımlar izlediğimiz videolar içinde deepfake olup olmadıklarına dair ipuçları arayacaklar. Deepfake videoları geliştikçe bu videoları analiz eden yazılımlarda gelişecek.

Deepfake aldatmacalarından korunmak için çözüm ne olursa olsun, o çözümü yapabilmek için daha iyi sunuculara, bilgisayarlara ve daha iyi ekran kartlarına ve çok daha fazla elektrik enerjisine ihtiyacımız olacak. Bence deepfake videolarının da dünyamıza bir başka büyük zararlı etkisi de dünyaya gereksiz yere enerji tüketim çılgınlığı yaşatması olacak.