Engelli vatandaşların yıllardır yakından takip ettiği ÖTV muafiyeti düzenlemesine ilişkin önemli bir gelişme yaşandı. Danıştay 7. Dairesi, araç alımında ikinci kez vergi muafiyeti uygulanabilmesi için getirilen 10 yıl bekleme şartının hukuki dayanaktan yoksun olduğuna hükmederek yürütmeyi durdurdu.
Karar, uygulamanın binlerce engelli birey üzerinde yarattığı sıkıntılar nedeniyle uzun süredir eleştiriliyordu.
Amasya’da Türkiye Sakatlar Derneği Şube Başkanı Emine Hicin Arslan, alınan kararın engelli hakları açısından büyük bir kazanım olduğunu belirterek tebliğin hukuki girişimlerle durdurulmasının önemli bir adım olduğunu söyledi.
Yürütmeyi durdurma gerekçesinde dikkat çeken tespitler
Danıştay, kararında tebliğin etkilerini değerlendirirken engelli bireylerin günlük yaşamda bağımsız hareket etme hakkına vurgu yaptı. ÖTV muafiyeti üzerinden getirilen yeni kuralın, önceki yıllarda araç alan ve daha sonra satan engelliler için geriye dönük bir mağduriyet yarattığına dikkat çekildi.
Kararda şu değerlendirme öne çıktı:
“Düzenlemenin, önceki dönemde aracını satanlar yönünden de geçerli sayılacak şekilde yürürlüğe konduğu, bu kısmın açık şekilde hukuka aykırı olduğu ve engelli bireylerin topluma aktif katılımını engelleyebileceği anlaşılmıştır.”
Bu tespit, Danıştay’ın yalnızca tebliğin teknik yönünü değil, engelli yurttaşların sosyal hayata erişim hakkını da gözettiğini ortaya koydu.
Kimler yeniden muafiyetten yararlanabilecek?
Yürütmenin durdurulmasıyla birlikte, 27 Aralık 2024’ten önce ÖTV istisnasıyla araç alan engellilere önemli bir hak geri kazandırılmış oldu.
Buna göre:
– Araçlarını 5 yıl sonra satan veya devreden engelli bireyler,
– Tebliğin mağdur ettiği kullanıcılar,
artık 10 yıl beklemeden yeniden ÖTV muafiyetinden faydalanabilecek.
Türkiye Sakatlar Derneği’nden Emine Hicin Arslan, “Yoğun çabalarımız ve hukuki mücadelemiz sonucunda engellilerin kazanılmış haklarını koruyan bu kritik noktaya ulaştık.” diyerek kararın önemini vurguladı.
Tepki çeken düzenleme engellileri zor durumda bırakmıştı
15 Ocak 2025’te yayımlanan genel tebliğ, engelli vatandaşların ilk araçlarını satmalarından sonra ikinci kez ÖTV istisnası kullanabilmeleri için 10 yıllık zorunlu bekleme süresi getiriyordu.
Bu uygulama, özellikle önceki yıllarda aracını yasal süre içinde satan engellilerin haklarını geriye dönük biçimde sınırlandırmış ve ciddi bir tepkiye neden olmuştu.
Tebliğin 10. maddesi, “ilk araç alım tarihinden itibaren 10 yıl geçmeden yeni bir araç için muafiyet tanınamayacağı” hükmünü içeriyordu. Engelli örgütleri bu düzenlemenin hem kazanılmış hakları zedelediğini hem de birçok bireyin hareket özgürlüğünü kısıtladığını belirterek sürecin iptali için hukuk mücadelesi başlatmıştı.
