İzmir Büyükşehir Belediyesi, çevre ve insan sağlığını korumak, hava kalitesini yükseltmek ve sürdürülebilir bir kent yaşamı oluşturmak amacıyla yüksek teknoloji destekli çevre denetimlerini kent geneline yaydı. İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından yürütülen çalışmalar kapsamında sivrisinek ve diğer zararlı canlılarla mücadeleden gürültü denetimlerine, hava kirliliği kontrollerinden deniz temizliğine kadar çok yönlü bir sistem işletiliyor. Dijital haritalar, dronlar, Coğrafi Bilgi Sistemi (CBS) ve anlık veri takibi sayesinde 254 bin üreme noktası 12 ay boyunca kontrol altında tutuluyor.
Vektörle mücadelede dijital takip ve 12 ay kesintisiz çalışma
Çevre Koruma ve Kontrol Dairesi Başkanlığı koordinasyonunda yürütülen vektör mücadelesi, klasik mevsimsel uygulamaların ötesine geçerek yılın tamamına yayılan bilimsel bir sürece dönüştürüldü. Sivrisinekten kemirgenlere kadar hastalık taşıma riski bulunan tüm vektörlere karşı, İzmir’in 30 ilçesinde 27 ekip görev yapıyor. Mazgallar, çöp konteynerleri, su birikintileri, dereler, sulak ve sazlık alanlar düzenli olarak kontrol ediliyor. Çalışmalar, insan sağlığına ve diğer canlılara zarar vermeyen yöntemlerle yürütülüyor.
Bu süreçte en dikkat çeken unsur ise teknolojinin yoğun kullanımı oldu. Envantere eklenen 5 dron, özellikle erişimi zor alanlarda büyük avantaj sağladı. Üreme alanları CBS tabanlı dijital haritalar üzerinde anlık olarak izleniyor, saha ekiplerinin rotaları tamamen veriye dayalı biçimde planlanıyor. Böylece ilaçlama ve müdahaleler rastgele değil, hedefe yönelik ve ölçülebilir hale geliyor. 40 litre kapasiteli dronlarla, kimyasal ilaç kullanmadan biyolojik larvasitlerle yapılan uygulamalar üç haftaya kadar etkili sonuç veriyor.
Gürültü ve hava kirliliğinde sıkı denetim, milyonluk cezalar
İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin çevre mücadelesi yalnızca vektörlerle sınırlı değil. Gürültü kirliliği ve ısınmadan kaynaklı hava kirliliği de sıkı denetim altında tutuluyor. Çevre Kanunu ve ilgili yönetmelikler kapsamında yetki devri yapılan 20 ilçede, makine, eğlence ve ulaşım kaynaklı gürültülere yönelik denetimler aralıksız sürdürülüyor. 2025 yılı Aralık ayı itibarıyla 385 gürültü denetimi gerçekleştirildi. Mevzuata uymayan işletmelere uygulanan 10 cezai işlem sonucunda toplam 3 milyon 352 bin 298 TL idari para cezası kesildi. Denetimlerde, şikâyetlere dayalı ancak iyileştirme odaklı bir yaklaşım benimsendi.
Isınmadan kaynaklı hava kirliliğiyle mücadelede ise süreç, numune alma, laboratuvar analizleri ve saha ölçümleriyle bilimsel ve şeffaf biçimde yürütülüyor. 120 merkezi sistemli apartman 312 kez, 238 kömür satış noktası 518 kez denetlendi. Şikâyetler üzerine yapılan denetimler ve alınan numunelerle birlikte toplam 969 denetim gerçekleştirildi. Bu süreçte 12 cezai işlem uygulanarak 1 milyon 476 bin 963 TL idari para cezası kesildi. Kaçak ya da yakmaya uygun olmayan kömürlere kesinlikle izin verilmedi.
Denizden karaya entegre temizlik ve “potansiyel risk” uyarısı
İzmir Büyükşehir Belediyesi, çevre temizliğini yalnızca karada değil, deniz yüzeyinde de sürdürüyor. Özel donanımlı iki deniz süpürge gemisi, iki paletli amfibik araç, iki sıkıştırmalı çöp kamyonu ve Çevre-1 kontrol teknesiyle hem karadan hem denizden atık toplama çalışmaları yapılıyor. Yalnızca 2025 yılı içinde 632 ton çöp toplanarak İzmir Körfezi’nin temizliği için önemli bir katkı sağlandı.
Çevre Koruma ve Kontrol Dairesi Başkanlığı Çevre Koruma ve Kontrol Şube Müdürü Huri Aldırmaz, durgun suların sivrisinek üremesi açısından en büyük risk olduğunu vurgulayarak yurttaşlara çağrıda bulundu. Aldırmaz, açık alanlarda su biriktirilmemesi, atık lastiklerin ortadan kaldırılması ve yağmur oluklarının düzenli kontrol edilmesi gerektiğini hatırlattı. “Kesilmiş bir palmiye gövdesinde ya da küçük bir kapta biriken su bile üreme alanına dönüşebiliyor. İzmir’de tüm alanlar bizim için potansiyel risk taşıyor” diyen Aldırmaz, yurttaşların alacağı küçük önlemlerin çevre ve halk sağlığı mücadelesini güçlendirdiğini ifade etti.