İzmir’in Bergama ilçesindeki Pergamon Antik Kenti’nde yer alan ve kırmızı tuğlalarıyla tanınan Kızıl Avlu, kapsamlı koruma ve çevre düzenleme çalışmalarının ardından 2026 yılında yeniden ziyarete açılacak.
Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından yürütülen “Geleceğe Miras” projesi çerçevesinde, Kızıl Avlu’da karşılama merkezi, yürüyüş yolları, çevre düzenlemesi ve gece müzeciliğine uygun altyapı çalışmaları sürdürülüyor. Roma İmparatoru Hadrianus döneminde, M.S. 2. yüzyılda inşa edilen tapınak, o dönem Mısır tanrılarına adanmış; 5. yüzyılda ise Hristiyanlığın Anadolu’da yaygınlaşmasıyla kiliseye dönüştürülmüştü. Cumhuriyet’in ilk yıllarından bu yana da yapının yuvarlak kulelerinden biri Kurtuluş Camii olarak kullanılıyor.
“Yepyeni ve düzenli bir alan olacak”
Manisa Celal Bayar Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Başkanı ve kazı koordinatörü Prof. Dr. Yusuf Sezgin, Kızıl Avlu’nun Roma döneminden günümüze ulaşan en önemli yapılardan biri olduğuna dikkat çekerek, “Kızıl Avlu’nun 2026 yılında ziyarete açılmasını planlıyoruz. İnsanlar buraya geldiklerinde yepyeni ve çok düzenli bir alanla karşılaşacaklar.” dedi.
Sezgin, yapının bugün kırmızı tuğlalarıyla anılsa da antik dönemde mermerle kaplı olduğuna işaret ederek, “Tuğlalar aslında binanın çekirdeğini oluşturuyor. Dış yüzeyi ve çatısı dahi mermerle kaplıydı, karşıdan bakıldığında devasa bir mermer kütlesi görünüyordu.” ifadelerini kullandı.
Yaklaşık 270 metre uzunluğunda ve 100 metre genişliğindeki Kızıl Avlu’nun, Roma dışında bilinen en büyük kutsal alanlardan biri olduğunu belirten Sezgin, yapının dini önemini hiçbir zaman kaybetmediğini söyledi.
“Roma döneminde Pagan inanışının merkezi olan Kızıl Avlu, 5. yüzyılda Hristiyanlığa hizmet etti. İncil’de adı geçen ilk yedi cemaatten birinin burada bulunduğu düşünülüyor. Alanın bir ucunda sinagog da yer alıyor. Yani Paganlar, Hristiyanlar ve Museviler için ortak öneme sahip çok katmanlı bir kutsal alan. Ayrıca Cumhuriyet döneminde kulelerinden biri cami olarak kullanıldı.”
Prof. Dr. Sezgin, Kızıl Avlu’nun mimari açıdan da eşsiz olduğunu vurgulayarak, “Büyük ihtimalle bu tür tuğla yapı geleneği Anadolu’da olmadığı için Roma’dan mimar ve işçiler getirilmiş olmalı.” dedi.