Türkiye’de antidepresan satışındaki artış toplumda ruh sağlığının bozulduğunun bir göstergesi mi?
Türkiye’de antidepresan kullanımı artıyor. Sağlık Bakanlığı’nın verileri, 2020’ye kadar ki 11 yılda antidepresan kullanım miktarının yaklaşık yüzde 70 arttı. 2009 yılında 1000 kişi başına günlük 29 antideprasan ilacı düşerken, bu oran 2020’de 49’a çıktı. CHP milletvekili Burhanettin Bulut’un paylaştığı verilere göre ise 2017’den 2021’e geçen 5 yılda satılan antidepresan kutu sayısı 11,5 milyon arttı. 48 milyon kutu antidepresan satılırken, 2020’de bu sayı yaklaşık 55 milyona, 2021’de ise yaklaşık 60 milyona çıktı. Peki antidepresan ilaçlarının satışının artması, Türkiye’de ruh sağlığı bozukluklarının arttığı anlamına gelir mi?
Türkiye Psikiyatri Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Doç. Dr. Deniz Ceylan’a göre, antidepresanların satışının artması her zaman tek başına ruh sağlığı bozukluklarının arttığı anlamına gelmiyor. Ceylan satışların artmasının muhtemel nedenlerini şöyle açıklıyor: “Covid’in yarattığı stres, anksiyete bozukluklarında, depresyonda, bilişsel işlev bozukluklarında bir artışa yol açtı. İkincisi, antidepresan tıbbın pek çok alanında kullanılan bir ilaç. Üçüncüsü, toplumun ruh sağlığı hizmetinden faydalanma oranı artmış olabilir. Ruh sağlığı hizmetinin yeterince sunulamaması da bir neden olabilir. Eğer psikiyatri uzmanlarının hastaya ayırabilecekleri süre kısalırsa, daha kolay ilaçla tedavi yoluna gidilebilir.” Deniz Ceylan, yine de klinik gözlemlerine dayanarak toplumun ruh sağlığının bozuluyor olabileceğini kaydediyor; “Ruh sağlığı bozukları sadece antidepresan kullanımındaki artışla değil psikiyatri hizmetinin kullanımıyla da anlaşılabilir. Genel stres düzeyinin artışı bunun bir nedeni çünkü depresyon için ve pek çok ruh sağlığı bozukluğu için yaşamsal stresörler ağır risk faktörleridir.” 15 yıldır antidepresan kullanıyor ama hiç doktora gitmiyor Gençler arasında da antidepresan kullanımının yaygınlaştığına dair işaretler var. Doç. Dr. Ceylan, görüşme sürelerinin kısalığını devlet hastanelerinde çalışan psikiyatristlerin ek işlerinin olmasına ve daha fazla hastaya bakma baskısıyla karşılaşmalarına bağlıyor 2022 Dünya Mutluluk Raporu’nda Türkiye 146 ülke arasında 112. oldu. Türkiye, bir önceki yıla göre 8 basamak geriledi.