Haber/ Mustafa OĞUZ

Ağırlıklı olarak kümes hayvancılığı ile küçükbaş hayvancılık yapılan çiftlikler, her geçen gün artan elektrik, mazot, gübre, ilaç, veteriner gibi maliyetleri karşılayamadığı için ya kapanıyor ya da el değiştiriyor. Türkiye genelinde 7 bin 800 metrekareden 1.5 milyon metrekare büyüklüğe kadar toplam bin 445 çiftlik satışa çıktı. Ege Bölgesi'nin lokomotif kentlerine bakıldığında ise satılığa çıkan çiftliklerin 116'sı İzmir, 62'si Manisa, 39'u Aydın ve 32'si de Denizli'de bulunuyor.

EN PAHALISI 95 MİLYON TL

İzmir'deki çiftliklerin toplam değeri 1 milyar 171 milyon lirayı buluyor. Çiftliklerin 29'u Kemalpaşa, 14’ü Torbalı, 14’ü Tire, 12’si Bayındır, 9’u Ödemiş, 9’u Menemen, 8’i Foça, 7’si Menderes, 4’ü Selçuk'ta, 2’şer tanesi Dikili, Kınık, Çeşme ve Seferihisar'da, 1’er tanesi de Aliağa ve Kiraz'da satılık durumda. En pahalı çiftlik 95 milyon liralık değere sahip. Foça'da bulunan 137 bin metrekarelik alana kurulu çiftlik, bin büyükbaş hayvan kapasiteli ve içinde biri çoban evi olmak üzere 3 ev barındırıyor. Kepçe, traktör, yem karma makinesi, dane ezme makinesi gibi ekipmanların da fiyata dahil olduğu çiftlikte, ayrıca derin sondaj kuyusu ile 4 bine yakın zeytin ağacı da bulunuyor.

EN ÇOK TORBALI’DA

İzmir’de değeri yaklaşık 1.5 milyar lira olan toplam 96 satılık fabrika bulunuyor. İzmir'de en fazla satılık fabrika, 24 adetle Torbalı'da yer alıyor. Diğer ilçelerden Kemalpaşa’da 12, Menderes’te 9, Menemen’de 8 fabrika alıcısını bekliyor. Karabağlar, Konak, Kiraz ve Seferihisar'da ise sadece birer fabrika satılığa çıkarılmış durumda. Kentteki en pahalı fabrika, 220 milyon liralık değere sahip olup, Torbalı’ya bağlı Ayrancılar'da bulunuyor. Toplam 60 bin metrekare açık alan ve 40 bin metrekarelik fabrika binasına sahip olan bu yapıyı, 115 milyon lira istenen, Bornova Işıkkent'teki üretim tesisi izliyor. En pahalı üçüncü fabrika ise 85 milyon liralık fiyatıyla Çiğli ilçesindeki İzmir Atatürk Organize Sanayi Bölgesi'nde yer alıyor. En ucuz tesis de 1 milyon 200 bin liraya satışa çıkarılan, Torbalı'daki zeytinyağı fabrikası olarak göze çarpıyor.

İzmir’de satışa çıkarılan 116 çiftlik ve 96 fabrika için toplam 2 milyar 671 milyon TL isteniyor.

Üretim araçlarına el konuldu

Satılık çiftliklerle ilgili açıklama yapan Çiftçiler Sendikası (Çiftçi-Sen) Genel Sekreteri Adnan Çobanoğlu, Türkiye'de çiftçilerin tarımsal kredi borçlarının 117 milyar, takipteki borçların ise 5.2 milyar TL'yi bulduğunu belirterek, “Başta gübre olmak üzere ilaç, mazot ve diğer girdi fiyatları çok arttı. Üretim için gerekli olan malzemeleri tarım kredi kooperatiflerinden çektikleri krediyle alan çiftçiler, yetiştirdikleri hayvanlar ve ürünler para etmeyince, ekonomik sıkıntıya düştü. İcralık olan 4 bin 145 çiftçinin tarlasından çiftliğine, traktöründen biçerdöverine kadar birçok üretim aracına el konuldu. Böylesi bir anlayış karşısında çiftliklerin de satışa çıkarılması acı ama normal bir sonuç” dedi.

'Teknik iflas' yaşanıyor

Ankara Sanayi Odası (ASO) Başkanı Nurettin Özdebir de satılık fabrikalarla ilgili görüşlerini dile getirdi. Özdebir, şu ifadeleri kullandı: “Hibe desteği verilmeyen sanayici, çarkı borçla döndürme yoluna gitti. Aşırı artan borçlar ise sanayiciyi zora soktu. Sanayicinin üzerindeki borç yükü, varlıklarının yüzde 250'sini aştı. Aslında bu teknik iflas demektir. Otomotiv, inşaat ve turizmde borçluluk oranı yüzde 500'leri buluyor. Teknik iflas, mevzuat düzenlemesiyle durduruldu. Ancak bu sürdürülebilir değil. Mutlaka önlem alınmalı. Teknik iflas, fiilen iflas etmeseler dahi şirketlerin teorik olarak iflas etmiş sayılabilecekleri borçluluk durumlarının ortaya çıkma haline deniyor. Aktiflerindeki varlıkları borçlarını karşılamaya yetmeyen şirketlerin, yasa gereği mahkemeden iflaslarını istemeleri gerekiyor. Ancak, bu 1 Ocak 2023 tarihine kadar durduruldu.”