Haber/ Engin YAVUZ
İzmir'e yılda 47 milyon metreküp içme suyu desteği sağlanması için 2011 yılında hizmete giren ancak tabanında delik olduğu ortaya çıkınca 2020 yılına kadar İzmir’e su ulaştırılması mümkün olmayan Gördes Barajı’ndaki su kullanılamayacak kadar azaldı. Barajdan 2020 yılı içinde İzmir’e 309 bin metreküp su gönderildiği ve bunun kentin yarım günlük ihtiyacını karşıladığı ortaya çıktı. Aralık ve Ocak aylarında havzada kaydedilen metrekareye 111.8 kilogramlık yağışa rağmen su kaybetmeye devam eden barajdaki içilebilir suyun miktarı 15 Ocak 2021 tarihi itibariyle 21.214.000 metreküpten, 15.116.000 metreküpe (Yüzde 3.30) geriledi. Bu arada dibindeki deliğin tıkanması için 2012 yılında tamamen boşaltılarak gövdeye yakın zeminine geomembran döşenen barajdaki su sızıntısının devam etmesi nedeniyle bu kez 27 milyon liralık yeni bir ihale açıldı. Devlet Su İşleri (DSİ) Genel Müdürlüğü tarafından açılan “Sağ sahil zemin iyileştirmesi” ihalesini kazanan Sarıyıldız Mühendislik ve DNZ Yol Yapı firmaları tarafından 18.11.2019 tarihinde başlatılan ve 300 günde bitirileceği taahhüt edilen inşaatın da hala devam ettiği, bitirilemediği görüldü.
Parası yıllarca ödendi
DSİ'den alınan bilgilere göre İzmir ve Manisa'da, bazıları tamamlanmak üzere olan 33 barajın inşaatı devam ediyor. Ancak Aliağa, Beydağ, Bergama, Kemalpaşa, Menemen, Tire, Seferihisar, Ahmetli, Alaşehir, Akhisar, Demirci, Gördes, Kula, Soma ve Kırkağaç'ta inşa edilen bu barajlardan Ödemiş'e içme suyu verilecek Rahmanlar Barajı dışında, içme suyu amaçlı tek bir baraj yok. Barajların tamamı sulama amaçlı olarak inşa ediliyor.
Gördes Barajı, DSİ tarafından hem İzmir'e yılda 47 milyon metreküp içme suyu verilmesi hem de Akhisar, Saruhanlı ve Gölmarmara’daki 14 bin 890 hektarlık tarım arazisinin sulanması için 170 milyon dolarlık harcama ile inşa edildi. 2011 yılında hizmete giren Gördes Barajı'nda delik tespit edilince barajın içindeki su 2012 yılında tamamen boşaltıldı. Baraj tabanında kireçtaşı tabakasının erimesiyle oluşan sızıntının giderilmesi için 21 milyon lira harcandı, barajın zeminine geomembran denilen plastik madde döşendi, üzerine beton döküldü, ardından baraj yeniden su tutmaya başladı. Ancak bütün çabalara rağmen 448 milyon metreküp su biriktirme kapasitesi olan barajdaki su miktarı 70 milyon metreküpü hiç geçemedi ve İzmir'e geçen yıla kadar su verilmesi mümkün olmadı. İzmir Büyükşehir Belediyesi de suyun kente temiz ulaşması için ana boru hattı üzerinde 56 milyon liralık harcama ile Bornova Kavaklıdere içme suyu arıtma tesisini 2016 yılında tamamladı. Ancak arıtma tesisi ilk kez geçen yıl kullanılabildi. İzmir Büyükşehir Belediyesi, barajdan su alamadığı halde DSİ'ne 2010 yılından beri düzenli su faturası ödüyordu.
'Yazın su verilmeli'
Dönemin İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu, geçen yıl Haziran ayında Gördes'ten İzmir'e gelmesi planlanan su için 2010 yılından bu yana düzenli ödeme yaptıklarını belirtmiş, “Öyleyse sen de bana suyu ver. Ama veremiyorlar. Çünkü ortada delik var” demişti. Gördes’ten İzmir’e suyu taşımak için DSİ’nin yaptırdığı 115 kilometrelik isale hattının da “eksik ve hatalarla” teslim alındığını belirten Kocaoğlu, “Bize su veremedikleri için Belkahve’de yaptığımız arıtma tesisini 1.5 yıldır deneyemedik bile. Tarıma su veriyorum diye bir laf var. Tarıma yazın su verilir; yağmur yağarken, seller akarken, Arap kızı camdan bakarken değil” diye konuşmuştu.
Bu sorular yanıt bekliyor
1. Sarıyıldız ve DNZ Yol Yapı 300 günlük taahhüt süresi 4 ay geçmesine rağmen onarım çalışmasını neden bitiremedi? Konu ile ilgili neden açıklama yapılmıyor?
2. Büyükşehir Belediyesi, su tutmayan bir baraj için neden 56 milyon TL harcayarak su arıtma tesisi yaptı?
3. Büyükşehir Belediyesi su vermeyen bir baraj için neden DSİ’ye 10 yıldır su parası ödüyor?
4. Büyükşehir Belediyesi su tutup tutmayacağı henüz belli olmayan bir barajın 115 kilometrelik isale hattını neden “eksik ve hatalı” olarak teslim aldı?
5. DSİ, İZSU ve birçok kurumun sitelerinde Gördes Barajı'ndan İzmir'e su verilmediği (sadece yarım günlük su verildi) net bir şekilde görülürken, neden Bakanlık ve eski Bakan Prof. Dr. Veysel EROĞLU sürekli olarak İzmir'in günlük su ihtiyacının Gördes Barajı'ndan karşılandığını söylüyor?
Bakan Eroğlu'dan Gördes açıklaması
Orman ve Su İşleri eski Bakanı Prof. Dr. Veysel Eroğlu önceki gün yaptığı bir açıklama ile Gördes Barajı'ndan İzmir'e su verdikleri iddiasını tekrarladı. “İzmir’in içmesuyu ihtiyacını Gördes Barajı ile karşıladık” diyen Eroğlu, açıklamasında şu görüşlere yer verdi: “İzmir’e kazandırdığımız daha pek çok baraj, gölet ve sulama tesisi var, ancak içinde bulunduğumuz kısmi kuraklık sebebiyle şehre kazandırğımız muazzam içmesuyu çalışmaları daha ön plana çıkmaktadır. Gördes Barajını, İzmir’in içmesuyu ihtiyacına binaen öne çekerek 2008 yılında tamamladık. Gördes Barajı'nın su biriktirme hacmi 453 milyon metreküptür. 30.11.2008 tarihinde barajda su tutma çalışmaları başlamış ve Sayın Cumhurbaşkanımızın 17 Ocak 2009 tarihinde Başbakanlığı döneminde katıldığı açılış merasimi ile Gördes Barajı hizmete alınmıştır. 22 Mayıs 2009 tarihinde Manisa’da isale hattının temel atma merasimini gerçekleştirdik. 9 Eylül 2010 Saat 09.59 itibariyle tamamlayarak İzmir’e su verileceği sözünü vermiştik. İzmir’imize Gördes Barajı’ndan su iletecek olan 2 metre çapındaki ve 35,5 km uzunluğundaki dev isale hattı, verdiğimiz söz üzerine 9 Eylül 2010 günü saat 09.59’da tamamlanmış ve su İzmir’e verilmiştir. Gördes Barajı ile İzmir’e yılda 59 milyon metreküp içme suyu sağlanarak şehrin içmesuyu mes’elesi kökünden çözülmüştür.”
